Pokrzywce alergicznej często towarzyszy obrzęk naczynioruchowy – powstaje na ustach, powiekach, kończynach, a czasem także na genitaliach. Pokrzywka zazwyczaj nie powoduje trwałych przebarwień i blizn. Leczona jest farmakologicznie za pomocą środków przepisanych przez lekarza.

Pokrzywka alergiczna – rodzaje

Pokrzywka alergiczna występuje w dwóch postaciach różniących się czasem trwania i przyczyną powstawania:

• ostrej – zmiany skórne ustępują w ciągu 6 tygodni; najczęściej jest wywołana alergią lub stanowi efekt uboczny działania leków;
  
• przewlekłej – zmiany pozostają na skórze dłużej niż 6 tygodni; występuje u około 1% osób dotkniętych pokrzywką; w około 90% przypadków tego rodzaju pokrzywki ustalenie czynnika odpowiedzialnego za jej powstawanie nie jest możliwe; nie jest efektem alergii i pojawia się głównie wśród osób między 40 a 60 rokiem życia, zwłaszcza u kobiet.
  

Jakie objawy daje pokrzywka alergiczna?

Najpowszechniejszym objawem pokrzywki alergicznej są wypukłe bąble na skórze. Mają biało-różowe zabarwienie i wypełnione są wydzieliną. Mogą pojawić się na różnych częściach ciała. Skupiają się w jednym bądź kilku miejscach, np. w wyniku pokrzywki wywołanej uciskiem – obrzęk pojawia się w miejscu przewlekłego uciskania, np. zbyt ciasnym ubraniem. Czasami rozlewają się na całe ciało – dotyczy to pokrzywki wywołanej wyziębieniem.

Zmiany na skórze przybierają różne kształty. Pokrzywka będąca wynikiem zadrapania skóry bądź jej mocnego potarcia występuje w postaci wypukłych, zaczerwienionych linii. Bąble mają tendencję do blednięcia pod naciskiem palca. Krótko pozostają w jednym miejscu na ciele. Po niedługim czasie znikają i po kilku godzinach w innym miejscu powstają nowe. Inaczej jest w przypadku tzw. pokrzywki naczyniowej – zmiany pozostają w obrębie jednej partii skóry dłużej niż dwie doby i nie towarzyszy im swędzenie.

Przy ostrej odmianie pokrzywki mogą wystąpić poboczne objawy, takie jak zaburzenia pracy układu pokarmowego, ból stawów i gorączka.

Zobacz także: Jak wygląda i skąd się bierze pokrzywka u małych dzieci? Sposoby i czas leczenia pokrzywki

Pokrzywka często współistnieje z obrzękiem naczynioruchowym. Obrzęk pojawia się m.in. na języku, powiekach i ustach, a czasami także w obrębie gardła i krtani. Obrzękowi może towarzyszyć pojawienie się trudności w oddychaniu. Czasami powikłaniem takiego stanu może być śmierć spowodowana opuchnięciem tkanek gardła, w wyniku którego zamyka się krtań i dochodzi do zatrzymania oddechu, a w skrajnych przypadkach ustaje akcja serca i dochodzi do zgonu.

Pokrzywka może być jednym z pierwszych objawów wstrząsu anafilaktycznego.

Pokrzywka alergiczna – przyczyny powstawania choroby

Wśród czynników alergicznych wyróżnia się:

• pokarmy – u dorosłych reakcję alergiczną zazwyczaj wywołują orzechy ziemne i laskowe, ryby i owoce morza, u dzieci natomiast – soja, pszenica, mleko krowie;
  
• jad owadów;
  
• leki – aspiryna, ibuprofen, ketoprofen, antybiotyki, środki kontrastowe (wykorzystywane w badaniach radiologicznych);
  
• pyłki roślin, kurz, sierść zwierząt i substancje kosmetyczne.
  

Jak leczyć pokrzywkę alergiczną?

Podstawą do zdiagnozowania pokrzywki jest wywiad. Niezbędne jest udzielenie lekarzowi informacji o wcześniejszej infekcji (np. układu moczowego lub dróg oddechowych), warunkach atmosferycznych, w jakich przebywała osoba dotknięta pokrzywką oraz lekach przyjmowanych na kilka dni przed jej pierwszymi. Nierzadko należy wykonać testy skórne i oznaczyć poziom immunoglobulin przeciwko konkretnym alergenom, a w przypadku podejrzenia nadwrażliwości na działanie leków – próby śródskórne. Pokrzywka, która pojawia się pod koniec cyklu miesiączkowego lub w ciąży, wymaga zbadania poziomu hormonów płciowych. Może wystąpić także w przypadku chorób tarczycy. W celu wykluczenia tego czynnika bada się poziom TSH oraz stężenie przeciwciał przeciwtarczycowych.

Na podstawie informacji udzielonych lekarzowi, także o spożywanych posiłkach, może zostać zlecone stosowanie 10-dniowej diety eliminacyjnej, która polega na dostarczaniu do organizmu ziemniaków, ryżu, wody i słabej herbaty w dowolnych ilościach. W następnych dniach pojedynczo wprowadza się nowe pokarmy, sprawdzając reakcje skórne.

Pokrzywki alergicznej nie wolno smarować maściami ani kremami, za to niezbędne jest niezwłoczne zażycie leków przeciwhistaminowych dostępnych w aptekach bez recepty. Są to środki przeciwalergiczne, które nie powodują skutków ubocznych, chociaż w ciąży powinny być stosowane po konsultacji z lekarzem.

Jeżeli pokrzywka nie ustępuje przez długi czas, a ponadto daje wyjątkowo ciężkie objawy (łącznie z obrzękiem naczynioruchowym), należy skonsultować się z lekarzem. Zwykle przepisuje on glikokortykosteroidy podawane doustnie.