Pierwsza szczepionka po urodzeniu dziecka to szczepienie przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B (WZW B). Szczepienie przeciwko gruźlicy zostało zgodnie z aktualnym kalendarzem szczepień na 2019 r. przesunięte do dnia wypisu ze szpitala. Szczepionki podawane są noworodkom w formie zastrzyków zgodnie z kalendarzem szczepień. Mimo iż są obowiązkowe, to jednak rodzice muszą wyrazić na nie zgodę.

Pierwsza szczepionka – dlaczego jest tak ważna?

Noworodek po urodzeniu otrzymuje pewien pakiet przeciwciał odpornościowych od matki. Jest to jednak krótkotrwała odporność, która dość szybko zanika. Dlatego tak ważne jest, by nie odraczać szczepień, które mogą uratować najmłodszych pacjentów przed poważnymi powikłaniami. Trwała odporność przeciwko konkretnym drobnoustrojom kształtuje się zarówno po przechorowaniu choroby, jak i po szczepieniu ochronnym. Pierwsza szczepionka u noworodka to szczepienie przeciw WZW typu B. Do niedawna jednocześnie wykonywano szczepienie przeciwko gruźlicy, lecz przesunięto je na dzień wypisu ze szpitala, czyli mniej więcej na 3 dobę.

W internecie można znaleźć wiele skrajnych opinii na temat szczepienia dzieci. Z medycznego punktu widzenia nie ma argumentów, które by przemawiały za nieszczepieniem. Każde leczenie, również szczepienie, obarczone jest niewielkim ryzykiem objawów ubocznych, które najczęściej w ogóle się nie pojawiają lub mają niewielkie nasilenie. Należy jednak zdawać sobie sprawę z faktu, że ciężkość powikłań po infekcjach, których dziecko mogłoby uniknąć dzięki szczepieniom, jest nieporównywalna. To poniekąd tak, jakby zastanawiać się, czy w infekcji bakteryjnej podać antybiotyk… Antybiotykoterapia ma wady, jednak powikłania nieleczonej infekcji bakteryjnej mogą być wręcz śmiertelne. To samo dotyczy szczepień. Nikt nie zaszczepi dziecka bez zgody jego rodziców. Należy jednak mieć na uwadze, że nie szczepiąc dziecka od okresu noworodkowego chociaż na podstawowe patogeny, przyczyniamy się do ich coraz większego rozprzestrzeniania w społeczeństwie. Nie chroniąc własnego dziecka, stwarzamy również zagrożenie dla innych dzieci.

Polecamy: Pierwsze szczepienie noworodka w szpitalu a powikłania poszczepienne u niemowląt

Zobacz film i poznaj listę szczepień obowiązkowych:

Kiedy pierwsza szczepionka na gruźlicę musi być odroczona?

Czasami pierwsza szczepionka na gruźlicę musi być wykonana później niż w 3 dobie. Wpływ na to mają:

• masa noworodka poniżej 2 kg,
  
• skrajny wcześniak (urodzony wcześniej niż w 32 tygodniu ciąży),
  
• urazy okołoporodowe,
  
• zamartwica,
  
• wady wrodzone,
  
• zły stan kliniczny,
  
• nasilona, patologiczna żółtaczka,
  
• choroby skóry.
  

Część z tych przeciwwskazań ustępuje. Wtedy należy wykonać szczepienie najszybciej jak to możliwe.

Pierwsza szczepionka u noworodka po urodzeniu – WZW typu B

Szczepienie przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B jest bardzo ważne. Noworodek może być zaszczepiony bez względu na urodzeniową masę ciała. Jedynym warunkiem jest stabilny stan kliniczny. Szczepionkę podaje się w zewnętrzną część uda. W przeciwieństwie do gruźlicy, nie jest to szczepienie jednorazowe. Powtarza się je bowiem zgodnie z kalendarzem szczepień w kolejnych miesiącach życia. Szczepienie przeciwko WZW typu B jest wykonywane w pierwszej dobie po urodzeniu. Nie ma powodów poza złym stanem klinicznym noworodka, by szczepienie odraczać.

Pierwsza szczepionka noworodka a objawy niepożądane

Każde szczepienie obarczone jest niewielkim ryzykiem wystąpienia działań ubocznych. Należą tu jednak przede wszystkim: zaczerwienienie, podwyższenie temperatury ciała, niewielki surowiczo-ropny pęcherzyk w miejscu podania szczepionki. Nie odnotowuje się poważniejszych reakcji poszczepiennych, a i te wymienione należą do rzadkości. Krążą w internecie niepoparte niczym opinie, że szczepienia powinno podawać się dopiero po wypisie ze szpitala, po uzyskaniu szeregu badań. Jest to jednak mit. Podstawowa ocena noworodka po urodzeniu w postaci badania fizykalnego przez neonatologa, jak również badania przesiewowe, pozwalają na wczesne wykrycie niektórych anomalii, jednak nie można sobie wyobrażać, że dziecko po urodzeniu jest przebadane wzdłuż i wszerz. Wiąże się to dalej z tym, że nie da się przewidzieć, jakie patologie ujawnią się w dalszym rozwoju życia dziecka. Nie mają one nic wspólnego ze szczepieniami, choć przez część społeczeństwa jest to w ten sposób niejednokrotnie interpretowane. Łatwo bowiem stwierdzić, że skoro dziecko miało jedynie wykonane szczepienie i nic poza tym, a nagle w którymś miesiącu życia stwierdzono zaburzenia rozwojowe itd., to na pewno jedno z drugim ma coś wspólnego. Nic bardziej mylnego. Wiele chorób, nawet wrodzonych, zostaje wykrytych w dalszych etapach życia dziecka i nie ma to najmniejszego związku z wykonanym szczepieniem.