Bardzo duży odsetek ciężarnych ulega bezobjawowej kolonizacji grzybem Candida. Wyróżnia się wiele leków do stosowania w formie kremu czy globulek dopochwowych w sytuacji stwierdzenia zakażenia grzybicą pochwy, zawierających w swoim składzie nystatynę lub inną substancję czynną.
Kiedy konieczne bywa zastosowanie nystatyny w ciąży?
W ciąży grzybica pochwy jest bardzo częstym problemem. Ze względu na zmiany hormonalne dochodzi do zmian odczynu pH w pochwie z kwaśnego na zasadowe. Tym samym naturalna bariera ochronna ulega osłabieniu, a w zasadowym pH pochwy grzyby mają rewelacyjne środowisko do rozwoju. Objawami wskazującymi na rozwój grzybicy pochwy są białawe upławy oraz swędzenie sromu. Wydzielina pochwowa przypomina wyglądem i konsystencją ser twarogowy, a w przeciwieństwie do zakażenia bakteryjnego (waginozy bakteryjnej) nie daje nieprzyjemnego, intensywnego zapachu. Wargi sromowe często są podrażnione, zaczerwienione i obrzęknięte, towarzyszy temu suchość pochwy. Te ostatnie nasilają się szczególnie podczas stosunku seksualnego i bezpośrednio po nim.
Zakażeniom grzybiczym pochwy sprzyjają nie tylko ciąża, ale również antybiotyki, niewłaściwa higiena bądź złe środki do higieny intymnej, cukrzyca w ciąży. Są również kobiety, które po prostu są podatne na infekcje grzybicze pochwy. W związku z tym w stanach osłabienia odporności, w ciąży czy po antybiotykoterapii mają częsty problem z tym schorzeniem. Zakażeniom grzybiczym pochwy sprzyjają oczywiście również kontakty seksualne, czy nieodpowiedni materiał bielizny. Po pojawieniu się grzybicy konieczne jest wdrożenie leczenia, jednak o rodzaju terapii, jej formie i długości decyduje lekarz. Nie zawsze w ciąży stosowana jest nystatyna. Jednak jest to jedna z opcji terapeutycznych.
Nystatyna – charakterystyka
Nystatyna to antybiotyk. Działa poprzez wiązanie się z błoną komórkową grzyba, zwiększenie jej przepuszczalności dla niektórych substancji, a tym samym zaburzenia metaboliczne komórki grzyba i jej śmierć. Jest to lek, który można stosować doustnie w stanach grzybicy jamy ustnej, ale również dopochwowo w grzybicy pochwy i sromu. Nie wchłania się z przewodu pokarmowego, przez skórę i błony śluzowe, działa wyłącznie miejscowo. Jej grzybobójcze i grzybostatyczne działanie wykazano względem Cryptococcus neoformans, Histoplasma capsulatum, Candida, Blastomyces dermatitidis, Coccidioides immitis, Aspergillus fumigatus.
Może wywołać działania niepożądane w postaci podrażnienia błon śluzowych. Nystatyna dopochwowo podawana jest raz dziennie, czasem nawet przez 14 dni. Czas terapii może być krótszy, jeśli lekarz zaleci inaczej.
Nystatyna w ciąży – czy jest bezpieczna
Nie zawsze w zakażeniu grzybiczym pochwy lekarz zleca nystatynę. Czasem jest to klotrimazol, należący do kategorii B leków stosowanych w czasie ciąży. Nystatyna natomiast należy do kategorii C. Grupa B leków to taka, w której leki nie wykazały szkodliwego działania na płód w badaniach bądź wykazały takowe działanie u zwierząt, jednak wyniki te nie zostały potwierdzone u kobiet. Kategoria C obejmuje leki, które powinno się stosować wyłącznie w sytuacji wyższej konieczności, ze względu na możliwe działanie na dziecko. Negatywny wpływ nie został jednak wykazany i potwierdzony w badaniach. Wiele kobiet w ciąży boi się zaaplikować przepisaną przez lekarza nystatynę. Jednak nystatyna ma działanie wyłącznie miejscowe. Obawy przed jej stosowaniem wynikają wyłącznie z braku wystarczających badań, natomiast jest ona przepisywana i stosowana i nie obserwuje się negatywnego wpływu tego leku na rozwój dziecka. Zdecydowanie gorzej rokuje zaniedbana infekcja, która może skutkować powikłaniami okołoporodowymi. Spełniony jest wobec tego warunek aplikacji leków z kategorii C, czyli korzyść z ich zastosowania przewyższa ryzyko.