Objawy nowotworu kości ogonowej pojawiają się dopiero w przypadku rozwiniętego guza. Całe szczęście większość rozpoznań nie jest złośliwa. Najczęściej nowotwór kości ogonowej to zmiana łagodna, która jest całkowicie wyleczalna. Niemniej w przypadku wyczucia jakiejkolwiek zmiany lub niepokojących dolegliwości w okolicy kości ogonowej należy zgłosić się niezwłocznie do lekarza.
Zobaczcie, jak wygląda leczenie nowotworów kręgosłupa:
Nowotwór kości ogonowej – objawy
Kość ogonowa, inaczej kość guziczna, to ostatni odcinek należący do kręgosłupa. Składa się z 3–5 kręgów, które są przyrośnięte do siebie. Jest narządem szczątkowym. Łączy się z kością krzyżową, dlatego często schorzenia dotyczą obu kości. Nie pełni żadnej charakterystycznej funkcji, jednak czasem może dojść do powstania schorzeń w jej obrębie. Zdarza się, że mogą w tej okolicy powstać zmiany guzowate, które zalicza się do chorób nowotworowych.
Niezależnie od typu nowotworu kości ogonowej, symptomy są do siebie bardzo podobne. Objawy nowotworów kości krzyżowej wynikają z ucisku guza na okoliczne struktury. Często, zanim guz urośnie do rozmiarów, które pozwolą na palpacyjne wyczucie go, nie obserwuje się żadnych dolegliwości. Niepokoić może przewlekły ból pleców, którego nie da się wyjaśnić innymi chorobami. Może zwiastować, że coś niepokojącego dzieje się w okolicy krzyżowo-ogonowej. Często zaczyna się nawet kilkanaście miesięcy przed rozpoznaniem choroby. Występuje ból w okolicy pośladków, kości ogonowej, podczas oddawania stolca – szczególnie przy nacieku zwieraczy odbytu. Ponieważ nowotwór uciska na okoliczne nerwy, ból potrafi promieniować do kończyn dolnych i dawać objawy neurologiczne, takie jak problemy z oddawaniem moczu – nietrzymanie lub zastój, nietrzymanie kału, problemy z erekcją. Może uciskać także naczynia, co prowadzi niekiedy do niedokrwienia objawiającego się zmniejszeniem ucieplenia nóg. Lekarz podczas badania per rectum (palcem przez odbyt) może wyczuć niecharakterystyczną zmianę.
Nowotwory kości ogonowej są stosunkowo rzadkie, częściej guzy powstające w tej okolicy to torbiele. Nie należy więc od razu panikować po wyczuciu zgrubienia w okolicy kości ogonowej, ale warto udać się do lekarza, najlepiej chirurga, który poprzez właściwą diagnostykę wykluczy lub potwierdzi rozpoznanie nowotworu kości ogonowej.
Nowotwór kości ogonowej – rodzaje
Nowotwory, które mogą znajdować się w obszarze kości ogonowej, to:
Łagodny guz olbrzymiokomórkowy kości krzyżowej – bardzo rzadki nowotwór łagodny kości. Komórki go tworzące są podobne do osteoklastów, czyli komórek biorących udział w przebudowie kości. Częściej występuje w okolicy kości krzyżowej, ale zdarza się, że przechodzi na kość ogonową. Rozwija się u osób w średnim wieku, częściej u kobiet. Leczenie obejmuje chirurgię.
Struniak – klinicznie jest to nowotwór złośliwy, jednak pod względem budowy komórkowej jest nowotworem łagodnym. Należy do grupy nowotworów neurologicznych i jest rzadki. Najczęściej chorują osoby w wieku 30–50 lat. Powstaje w dowolnym miejscu ciała, w linii pośrodkowej wzdłuż kręgosłupa, najczęściej jednak w okolicy krzyżowo-ogonowej. Rośnie wolno, jednak wykazuje agresywność miejscową. Leczenie jest ograniczone ze względu na dużą ilość nawrotów i naciekanie otaczających tkanek. Stosuje się także radioterapię. Nowotwór ten może dawać przerzuty.
Mięsak Ewinga – złośliwy nowotwór kości, występujący w młodym wieku – u dzieci oraz młodzieży. Zdarza się, że lokalizuje się w okolicy krzyżowo-guzicznej. W terapii zastosowanie mają chemioterapia, leczenie miejscowe oraz radioterapia
Potworniak okolicy krzyżowo-guzicznej – jest to nowotwór złośliwy lub łagodny, występujący już w okresie przed narodzinami. Stanowi blisko 70% nowotworów okolicy krzyżowo-guzicznej u dzieci do 4 miesiąca życia. Jest to najczęstszy nowotwór zarodkowy. Nierzadko osiąga spore rozmiary. Często towarzyszą mu inne schorzenia, takie jak przepuklina oponowo-mózgowa, rozszczep kręgosłupa, atrezja – czyli niedorozwój – odbytu, co związane jest z uciskiem masy guza podczas rozwoju płodowego na otaczające go struktury. Łagodne guzy częściej spotyka się u dzieci w pierwszych dobach życia. Leczeniem z wyboru jest chirurgia, lekarz musi jednak pobrać wcześniej wycinki z guza i wysłać je patologa. Ten oceni, czy guz na pewno nie jest złośliwy, na podstawie różnych cech: obecności martwicy, unaczynienia, zwapnienia, struktury torbielowatej czy zmian na skórze pokrywającej nowotwór kości ogonowej. Ważnym markerem do rozpoznania złośliwości potworniaka jest alfafetoproteina (AFP).
W diagnostyce nowotworów kości ogonowej używa się tomografii komputerowej, dzięki której można zobrazować obszar zajmowanego miejsca przez guz oraz to, czy uciska on okoliczne struktury. Ważne jest także badanie histologiczne, czyli pobranie wycinków z nowotworu do badania pod mikroskopem, by określić, z jakim nowotworem mamy do czynienia.
Bibliografia:
1) V. Kumar, R.S. Cotran, S.L. Robbins Patologia Urban & Partner, Wrocław 2005
2) Chybicka A. - Onkologia i hematologia dziecięca, PZWL, Warszawa 2008
3) Kamila W. - Struniak w okolicy kości krzyżowej u 47 – letniej pacjentki – opis przypadku Journal of Education, Health and Sport. 2016;6(9):261-267.