Leczenie oparzeń u dzieci. Jak udzielić pierwszej pomocy?

Fot. monkeybusinessimages / Getty Images

Oparzenia u dzieci to jedne z najczęstszych wypadków domowych. Są na nie narażone szczególnie te maluchy, które zaczynają chodzić i poznawać otoczenie. Wówczas nawet chwilowa nieostrożność opiekuna może doprowadzić do urazu. Prawidłowo udzielona pierwsza pomoc przy oparzeniach u dzieci pozwala uniknąć groźnych powikłań.

Szczególnym rodzajem są oparzenia słoneczne u dzieci. Delikatna skóra jest bardzo wrażliwa na działanie wysokich temperatur i promieniowanie ultrafioletowe (UV). Niekiedy wystarczy jedynie kilkunastominutowy pobyt na słońcu, aby pojawiło się zaczerwienienie, a nawet bolesne pęcherze. Z tego powodu przed każdym wyjściem z domu należy stosować krem na oparzenia słoneczne dla dzieci z wysokim filtrem ochronnym. Jego wartość jest oznaczona na opakowaniu symbolem SPF.

Przyczyny oparzeń u dzieci

Oparzenia u dzieci to uszkodzenie skóry, a niekiedy także tkanek położonych głębiej, do którego dochodzi na skutek działania wysokiej temperatury, promieni słonecznych, prądu elektrycznego oraz chemicznych substancji żrących. Zmiany mają charakter zapalny lub martwiczy. Mogą one obejmować każdą część ciała. Rozległość oparzeń u dzieci określa się procentowo. Jest to „reguła piątek” – głowa, tył i przód tułowia stanowią po 20% powierzchni ciała, a każda kończyna 10%. Dodatkowo oznacza się także głębokość uszkodzenia:

  • oparzenie I stopnia u dziecka – dotyczy samego naskórka; pojawia się zaczerwienienie, obrzęk i tkliwość;
  • oparzenie II stopnia u dziecka – dotyczy głębszych warstw skóry; poza silnym zaczerwienieniem, obrzękiem i bólem pojawiają się pęcherze;
  • oparzenie III stopnia u dziecka – obejmuje także tkankę podskórną; pojawia się martwica tkanek, osoba poszkodowana nie czuje bólu;
  • oparzenie IV stopnia u dziecka – dotyczy głębokich struktur, w tym mięśni i powięzi; skóra jest zwęglona, poszkodowany nie czuje bólu.

Oparzenia u dzieci są najczęściej wynikiem nieuwagi i nieostrożności. Maluchy do 4 roku życia są ciekawe świata, dlatego dotykają w domu różnych przedmiotów i urządzeń, przy czym nie rozpoznają możliwego zagrożenia. Najczęściej zdarza się u dzieci poparzenie herbatą, wrzątkiem, gorącą parą, żelazkiem, płytą kuchenną lub domowymi środkami czystości, które zawierają substancje żrące.

Polecamy: Oparzenie wrzątkiem – leczenie i pierwsza pomoc

Zobacz film i dowiedz się wszystkiego o skórze: 

Zobacz film: Budowa i funkcje skóry. Źródło: 36,6.

Pierwsza pomoc przy oparzeniach u dziecka

W przypadku lekkiego oparzenia tę część ciała, która uległa poparzeniu, trzeba jak najszybciej schłodzić wodą. Dzięki temu zostanie przerwany proces dalszego uszkadzania tkanek. Czynność ta powinna trwać 10–15 minut, do czasu, aż minie ból, a dziecko poczuje ulgę. Na koniec należy przykryć oparzone miejsce luźnym, jałowym opatrunkiem, który nie przywiera do skóry. Jeżeli pojawiły się bąble lub rany, należy niezwłocznie udać się do lekarza.

Pierwsza pomoc przy oparzeniach u dziecka, które są poważniejsze lub bardziej rozległe, wymaga wezwania pogotowia ratunkowego. Osoba udzielająca pomocy, przy zachowaniu własnego bezpieczeństwa, powinna przystąpić do aktywnego chłodzenia tkanek poprzez polewanie ich przez 15 minut letnią wodą. Następnie należy przykryć ranę po oparzeniu jałowym opatrunkiem i poczekać na przyjazd pogotowia, co kilka minut sprawdzając stan poszkodowanego dziecka. Nie wolno zdejmować ubrań, które przykleiły się do ciała.

Należy pamiętać, że podczas udzielania pierwszej pomocy na rany nie można stosować żadnych maści na oparzenia dla dzieci, kremów, płynów, środków do dezynfekcji oraz domowych sposobów: białka jaja kurzego czy tłuszczu. Dopiero lekarz po obejrzeniu rany zdecyduje o dalszym postępowaniu i leczeniu.

Polecamy: Blizny po oparzeniu – jak je zminimalizować? Czy można ich uniknąć?

Co na oparzenia dla dziecka?

Leczenie oparzeń u dzieci należy prowadzić zgodnie z zaleceniami lekarza. Przy lekkich urazach I stopnia zwykle stosuje się łagodzące maści, kremy lub pianki. W przypadku głębszych ran konieczne jest wykonywanie opatrunków przy wykorzystaniu np. plastrów hydrożelowych. Należy pamiętać, że nie wolno przebijać powstałych pęcherzy, ponieważ może prowadzić to do zainfekowania rany.

Leczenie rozległych lub głębokich oparzeń u dzieci przeprowadza się w warunkach szpitalnych. Obejmuje ono uzupełnienie płynów, podanie środków przeciwbólowych i chroniących przed zakażeniem. Tkanki objęte zmianami martwiczymi wycina się chirurgicznie i wykonuje przeszczep skóry.

Oparzenia słoneczne u dzieci

Oparzenia słoneczne u dzieci są częstym problemem, zwłaszcza latem. Zwykle wystarczy kilkanaście minut działania promieni słonecznych, aby na skórze pojawiły się zaczerwienienie, obrzęk, a nawet bolesne bąble. Najczęściej nie jest konieczna pomoc lekarska, a dolegliwości można złagodzić samodzielnie w domu.

W aptece można kupić bez recepty specjalną piankę, krem lub maść na oparzenia dla dzieci. Produkty zawierają substancje chłodzące, kojące i przyspieszające regenerację naskórka. Sprawdzają się również domowe sposoby, np. smarowanie skóry maślanką, sokiem z aloesu lub okłady z zielonego ogórka, rumianku lub nagietka.

Bibliografia:

  1. J. Smereka, A. Dziewulski, ABC oparzeń, Wrocław 2007.
Data aktualizacji: 20.05.2019,
Opublikowano: 20.05.2019 r.

Komentarze (0)

Trwa dodawanie...
Komentarz dodany!
Komentarz nie mógł zostać dodany
Bezpieczne święta. Jak sobie pomóc i gdzie szukać pomocy?

Święta to czas beztroski i spotkań z rodziną. Niestety większość z nas siedząc przy suto zastawionym stole zjada za dużo. Brak umiaru to najprostsza droga do problemów z układem pokarmowy. Jak sobie z nimi poradzić i gdzie szukać pomocy na wypadek poważniejszych problemów ze zdrowiem?

Czytaj więcej
Wytyczne resuscytacji noworodka po porodzie. Na czym polegają?

Przyjście na świat dziecka w rzadkich przypadkach wiąże się z koniecznością podjęcia u niego czynności resuscytacyjnych. Resuscytacja ma na celu przywrócenie oddechu oraz krążenia, natomiast reanimacja – powrót czynności życiowych wraz ze świadomością.

Czytaj więcej
Jakie są domowe sposoby na odparzenia u osób dorosłych?

Domowe sposoby na odparzenia wiążą się w dużym stopniu z realizacją prozdrowotnego stylu życia, w tym redukcji nadmiernej masy ciała i dbałości o higienę osobistą. W leczeniu i zapobieganiu dolegliwości pomocne okażą się maści z alantoiną, sukralfatem, solami miedzi i cynku.

Czytaj więcej
Bezpieczne święta - gdzie szukać pomocy medycznej, jak udzielić pierwszej pomocy w nagłym wypadku?

Problemy ze zdrowiem mogą się pojawić nagle, również w czasie świąt. Kiedy pomocy szukać w przychodni nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej, a kiedy dzwonić po pogotowie? Jak samemu udzielić pierwszej pomocy?

Czytaj więcej
Pierwsza pomoc przy oparzeniach termicznych. Stopnie i leczenie oparzeń termicznych

Oparzenia termiczne nie należą do rzadkości. Mogą być spowodowane przez ogień, wrzątek, parę wodną lub rozgrzaną powierzchnię. Ze względu na głębokość obrażeń oparzenia kwalifikuje się według czterostopniowej skali.

Czytaj więcej
Coraz częściej dochodzi do zatrucia paracetamolem – dlaczego?

Paracetamol to jeden z najczęściej stosowanych leków przeciwbólowych oraz przeciwgorączkowych. Mimo że jest powszechnie dostępny i można go kupić bez recepty, to może być też niebezpieczny. Badacze informują, że coraz częściej dochodzi zatruć paracetamolem. Dlaczego tak się dzieje?

Czytaj więcej
Stłuczenie żeber - powikłania. Jakie są metody leczenia?

Stłuczenie żeber zwykle jest wynikiem przemocy fizycznej, wypadku komunikacyjnego czy upadku. Dominującymi powikłaniami urazu są miejscowy ból i krwiaki podskórne. Inne skutki zależą od siły i lokalizacji uderzenia klatki piersiowej. Stłuczenie żeber wymaga kontroli lekarskiej i leczenia.

Czytaj więcej
Leczenie odleżyn – preparaty i wskazówki postępowania z chorym

Leczenie odleżyn wymaga współpracy zespołu złożonego z lekarza, pielęgniarki, fizjoterapeuty, dietetyka, farmaceuty. W łagodzeniu zmian używa się preparatów wykonanych z półprzepuszczalnych błon, hydrokoloidów, hydrożeli czy alginianów.

Czytaj więcej
Oparzenie 3 stopnia – pierwsza pomoc, leczenie i charakterystyczne objawy

Oparzenie trzeciego stopnia to jego najcięższy rodzaj. Jego konsekwencją jest utrata czynności biologicznej skóry, zachwianie równowagi wodno-elektrolitowej i procesu termoregulacji. Leczenie jest determinowane rozległością, głębokością i umiejscowieniem oparzenia. Należy również ustalić źródło i czas działania czynnika parzącego.

Czytaj więcej
Hipotermia - przyczyny i objawy. Jak postępować w przypadku hipotermii?

Hipotermia następuje, jeśli wewnętrzna temperatura ciała zacznie spadać poniżej 35°C, czyli niezbędnego minimum fizjologicznego Na objawy hipotermii najbardziej narażone są osoby przebywające przez dłuższy czas w niskiej temperaturze, bez odpowiedniego zabezpieczenia termicznego.

Czytaj więcej