Dehydrogenaza mleczanowa (LDH lub LD ) występuje we wszystkich komórkach krwi, łatwo przenikając do surowicy poprzez obumarcie komórek lub zwiększoną przepuszczalność błony komórkowej, wywołanej przez toksyny lub zachwianie równowagi krwi.

Badanie LDH (dehydrogenaza mleczanowa) – to warto wiedzieć

Znajomość poziomu enzymu LDH wraz z wynikami innych badań laboratoryjnych, a w szczególności aminotransferazy asparaginianowej. Ponadto, zwiększone stężenie LDH może wskazywać na anemię hemolityczną (wzrost LDH nie świadczy o każdej anemii), nowotwory lub choroby wątroby. Obecnie do oceny uszkodzenia serca (np. w przebiegu zawału) oznacza się stężenie troponin, a nie LDH. 

Z powodu występowania LDH w obrębie całego organizmu stosuje się oznaczenie izoenzymów, dzięki którym łatwiej wykryć miejsca uszkodzeń i wdrożyć właściwe leczenie. Izoenzymy LDH występujące w różnych tkankach znacząco różnią się od siebie budową oraz ruchliwością w badaniu elektroforetycznym.

Stosowany przez lekarzy podział izoenzymów LDH określa:

• LDH1 oraz LDH2 – tkanki mięśnia sercowego, kora nerek, komórki zarodkowe i erytrocyty,
  
• LDH3 – tkanki płucne, komórki nowotworowe,
  
• LDH4 – tkanki nerek, trzustki, łożyska, węzły chłonne i leucytów,
  
• LDH5 – mięśnie szkieletowe oraz wątroba.
  

LDH – kto powinien wykonać badanie?

Izoenzymy LDH1 i LDH2 pełnią obecnie zdecydowanie mniejszą rolę w lekarskiej diagnostyce. W przeszłości lekarze wykorzystywali znajomość poziomów tych izoenzymów do oceny zawału mięśnia sercowego. Mankamentem okazał się długi czas, w którym dochodziło do zmian stężenia LDH. Dlatego izoenzymy LDH1 i LDH2 zostały wyparte innymi metodami pozwalającymi oszacować stopień uszkodzenia mięśnia sercowego w znacznie krótszym czasie. Obecnie stosuje się oznaczanie poziomu troponin.

Zgodnie z zaleceniami lekarzy, o wykonaniu badania LDH powinny pomyśleć osoby z objawami chorób dróg żółciowych, uszkodzenia mięśnia sercowego, niedokrwistości hemolitycznej, chorób rozrostowych układu krwiotwórczego, uszkodzeń mięśni szkieletowych, chorób płuc i nowotworów.

Jak przygotować się do badania LDH?

Standardowo badanie LDH wykonuje się na czczo poprzez pobranie próbki krwi. Tego dnia warto powstrzymać się od spożywania pokarmów na około 8 godzin przed pobraniem. Czas oczekiwania na wyniki wynosi najczęściej jeden dzień.

LDH – normy

Poziom LDH składa się na całkowitą aktywność wszystkich izoenzymów. Zgodnie z ogólnymi normami podział izoenzymów wygląda następująco:

• około 50% ogólnej aktywności LDH stanowi izoenzym LDH1,
  
• około 35% – LDH5,
  
• około 30% – LDH4.
  

Pamiętajmy, że wyniki należy konfrontować z normami laboratorium, w którym przeprowadzono badanie, ponieważ ich zakres może znacząco się różnić w zależności od placówki. Orientacyjne normy:

dorośli:

• 120–230 U/l;
  

noworodki i dzieci:

• 135–750 U/l – od 1. do 30. dnia życia,
  
• 180–435 U/l – od 31 dni do 11 miesięcy,
  
• 160–370 U/l – od roku do 3 lat,
  
• 145–345 U/l – od 4 do 6 lat,
  
• 143–290 U/l – od 7 do 9 lat,
  
• 120–293 U/l – od 10 do 12 lat,
  
• 110–283 U/l – od 13 do 15 lat,
  
• 105–233 U/l – od 16 do 17 lat.
  

Należy pamiętać, że wynik badania należy zawsze przedyskutować z lekarzem!

Podwyższone LDH – co oznacza?

Wzrost poziomu LDH w organizmie lekarze najczęściej łączą z udarem mózgowym, niedokrwistością hemolityczną, niedokrwistością złośliwą (megaloblastyczną), mononukleozą zakaźną, zawałem krezki, zatorem tętnicy płucnej, chorobami nerek, chorobami wątroby, dystrofią mięśniową, zapaleniami trzustki, chłoniakiem i rakiem jądra. Ponadto, wzrost aktywności LDH występuje po spożyciu leków znieczulających, aspiryny, prokainamidu, narkotyków i alkoholu. Warto pamiętać, że w przypadku osób przewlekle chorych wybrane lekarstwa mogą potęgować aktywność dehydrogenazy mleczanowej w tkankach.

Czasowy wzrost LDH może zostać wywołany silnym wysiłkiem fizycznym, a u osób z wysoką liczbą płytek krwi aktywność LDH jest nieprawdziwie zawyżona.

Niska aktywność LDH najczęściej nie stanowi żadnego problemu i wraz z prawidłową aktywnością LDH jest charakterystyczna dla osób zdrowych. Nieco niższy wynik może wystąpić w przypadku zdrowych osób zażywających duże dawki witaminy C.