Guzek szyi ma różne przyczyny. Najczęściej guzek na szyi wynika z powiększenia węzła chłonnego, a to z kolei wiąże się przede wszystkim z zapaleniem, choć do wykluczenia zawsze pozostaje etiologia. Guzek na szyi może być wrodzony i lokalizować się pośrodku, co może sugerować torbiel pośrodkową szyi. Po środku może również być zlokalizowany guzek tarczycy. Guzek po prawej lub po lewej stronie na szyi może świadczyć o powiększonej śliniance. By podjąć leczenie, konieczna jest właściwa diagnostyka.
Guzek na szyi – przyczyny
Najczęstszą przyczyną guzka na szyi po prawej stronie lub guzka po lewej stronie są stany zapalne, które powodują powiększenie węzłów chłonnych. Infekcja może toczyć się w obrębie górnych dróg oddechowych. Węzeł chłonny zapalny jest ruchomy, nie przywiera do tkanek otaczających, jest gładki i symetryczny, a także najczęściej jest bolesny podczas palpacji. Bardzo często powiększenie węzłów chłonnych towarzyszy infekcjom wirusowym, bakteryjnym czy pierwotniakowym. Zalicza się tu przede wszystkim cytomegalię, mononukleozę zakaźną, anginę, błonicę, chorobę kociego pazura, toksoplazmoza. Powiększenie węzłów chłonnych na szyi może współistnieć z uogólnionym powiększeniem węzłów chłonnych również w innych okolicach ciała np. w pachwinach czy pod pachami. Takie obwodowe powiększenie węzłów chłonnych i węzłów chłonnych szyi, towarzyszy zakażeniom HIV czy innym chorobom układowym.
Guzek na szyi może nie być wynikiem powiększenia węzła chłonnego, a powiększenia ślinianki. Taki obraz daje zakażenie świnką.
Zarówno u dzieci, jak i u dorosłych, konieczne jest zachowanie czujności onkologicznej i wykluczenie nowotworowej przyczyny guzka na szyi. Guzy nowotworowe w przeciwieństwie do powiększonego węzła chłonnego na tle infekcyjnym, raczej nie wywołują bólu i nie są tak przesuwalne. Guz nowotworowy nie musi oznaczać raka. Może to być po prostu niegroźny tłuszczak czy nerwiak. Natomiast w tej okolicy może dojść do powiększenia się węzłów chłonnych na podłożu chłoniaka Hodgkina, chłoniaków nieziarniczych czy białaczek. Powiększenie węzłów chłonnych szyi jako objaw współistniejący z nowotworami, obejmuje raka krtani, jamy ustnej, tarczycy czy gardła.
Niejednokrotnie guzek na szyi może towarzyszyć schorzeniom tarczycy. Guzki tarczycy mogą współistnieć z niedoczynnością lub nadczynnością tego gruczołu, w zależności jaki charakter ma guzek.
Zobacz film i dowiedz się wszystkiego o układzie immunologicznym:
Guzek na szyi dziecka
Guzki na szyi dziecka mogą być obecne już u niemowląt i u małych dzieci. Poza infekcyjnym podłożem, guzki na szyi mają charakter wrodzony. Najczęściej są to torbiele pośrodkowe szyi, torbiele boczne szyi, a także malformacje naczyń krwionośnych lub limfatycznych. Czasami takie wrodzone zmiany mogą zostać wykryte dopiero w dorosłym życiu przypadkiem, a czasami wykrywane są wcześniej już w wieku dziecięcym. Wszystko zależy od tego, jaką wielkość osiągają.
Guzek na szyi – co robić?
Kiedy pojawi się guzek na szyi, konieczne jest ustalenie przyczyny. W tym celu konieczne jest zgłoszenie się do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, który ukierunkuje dalszą diagnostykę biorąc pod uwagę towarzyszące objawy, wiek, czynniki ryzyka. Wstępne badanie przedmiotowe oceniające kształt, strukturę, bolesność czy przesuwalność, a także lokalizację (po jednej stronie szyi czy symetrycznie po obu), pozwala na wstępne oszacowanie prawdopodobieństwa zmiany złośliwej. Niepokojące są objawy uogólnione, grypopodobne, którym towarzyszą poty nocne i utrata masy ciała. Infekcyjne podłoże najczęściej współistnieje z zaczerwienieniem gardła, nieżytem nosa czy gorączką.
W dalszej kolejności wykonuje się podstawowe badania diagnostyczne, w tym ultrasonografię (USG) jak i badania laboratoryjne. Czasami konieczne jest wykonanie biopsji, a w przypadku podejrzenia chłoniaka – pobranie całego węzła chłonnego do badania histopatologicznego. Dodatkowo rozważa się wykonanie tomografii komputerowej bądź rezonansu magnetycznego.