Piękny uśmiech to wizytówka każdego człowieka. Tworzy tzw. pierwsze wrażenie, które może mieć znaczenie np. przy ubieganiu się o upragnioną pracę. Wygląd to także czynnik, który w znacznej mierze kształtuje samoocenę. W przypadku nieprawidłowości zgryzu jego korekta wskazana jest jednak nie tylko ze względów estetycznych. Krzywe, stłoczone zęby utrudniają utrzymanie właściwej higieny jamy ustnej. Mogą też być przyczyną wady wymowy czy nawracających bólów głowy. Dlatego – niezależnie od wieku – warto zdecydować się na prostowanie zębów.

Zobacz także:

Czy zęby można odbudować w jeden dzień?

W jakim wieku rosną zęby mądrości? Kiedy należy je usunąć?

Licówki porcelanowe i kompozytowe na zęby – ich zastosowanie oraz cena

Dlaczego pacjenci marzą o prostowaniu zębów bez aparatu?

Mimo wyraźnych wskazań do prostowania zębów, a często także determinacji osób pragnących skorygować zgryz, wiele z nich nie decyduje się na założenie tradycyjnego aparatu ligaturowego – złożonego z przyklejonych do zębów zamków (ligatur) i umocowanych na nich metalowych łuków, które, wywierając nacisk na zęby, powodują ich stopniowe przemieszczanie w obrębie szczęki. Niechęć pacjentów wynika z tego, że:

• korekta uzębienia jest długotrwała – u osób dorosłych może trwać nawet 2–3 lata;

• mimo mody na korektę uzębienia dla niektórych fakt noszenia aparatu ortodontycznego jest powodem zakłopotania w sytuacjach społecznych;

• korekta wiąże się z okresowymi dolegliwościami bólowymi;

• podczas korekty utrzymywanie higieny jamy ustnej jest utrudnione;

• stały aparat wyklucza spożywanie niektórych produktów spożywczych;

• niezbędne są regularne i dość kosztowne wizyty u ortodonty.

W związku z powyższym pacjenci często pytają ortodontów, czy można wyprostować zęby bez aparatu. Co więcej, w sieci nie brak porad, jak skorygować uzębienie domowymi sposobami. Tego rodzaju działania mogą jednak doprowadzić jedynie do zniszczenia zębów i skutkować koniecznością kosztownego, bolesnego leczenia, które nie zawsze kończy się pełnym sukcesem.

Licówki – sposób na prostowanie zębów bez aparatu

Istnieje tylko jeden sposób na szybką poprawę wyglądu zgryzu – założenie kompozytowych lub porcelanowych licówek, czyli nakładek przyklejanych na stałe do zębów specjalistycznym klejem. Zabieg taki pozwala na zmianę kształtu zębów bez ich przemieszczania, jest mało inwazyjny, całkowicie bezbolesny i relatywnie niedrogi (tańszy od całkowitych kosztów leczenia aparatem całym). Upragniony efekt osiągnąć można już po kilku godzinach. Niestety z zakładaniem licówek wiąże się sporo ograniczeń. Przede wszystkim zabieg nie jest korektą wad zgryzu i może być stosowany tylko w przypadku niewielkich skrzywień uzębienia. Poza tym rozwiązanie to stosuje się wyłącznie w przypadku przednich zębów, głównie jedynek lub dwójek. Na dalej położone zęby podczas gryzienia oddziałują duże siły. Ryzykowne jest więc poddawanie ich osłabiającemu uzębienie zabiegowi szlifowania, jaki należy wykonać przed założeniem licówek.

Aparaty nakładkowe (alignery) – prostowanie zębów bez aparatu stałego

Inną alternatywą dla noszenia aparatów stałych są tzw. alignery, czyli ruchome (wyjmowane) aparaty w postaci silikonowych nakładek. Wykonywane są one indywidualnie dla pacjenta i wymagają wymiany co około 2 tygodnie. Alignery to idealne rozwiązanie dla osób, które krępują się nosić klasyczny aparat ligaturowy – transparentne nakładki na zęby są niemal niewidoczne. Dużą wygodą jest także to, że choć należy nosić je co najmniej przez kilkanaście godzin na dobę, można zdjąć je na czas posiłku czy przed ważnym spotkaniem.

W okresie korekty łatwo jest utrzymać higienę jamy ustnej i samego aparatu. Co więcej, producenci alignerów zapewniają, że innowacyjne nakładki mogą skrócić czas leczenia nawet o połowę. Rozwiązanie to nie jest całkowicie pozbawione wad. Wymaga dużej sumienności i dyscypliny ze strony pacjenta. Nie w każdej sytuacji warto je stosować – nadają się głównie do korekty niewielkich wad. Koszt korekty alignerami jest zdecydowanie wyższy niż w przypadku aparatu stałego – może wynieść nawet 15 000 zł.

Aparaty lingwalne – prostowanie zębów dyskretnym aparatem stałym

Aparaty lingwalne, czyli językowe, to idealne rozwiązanie dla tych osób, które szukają sposobu na proste zęby bez aparatu ze względu na dyskomfort psychiczny, jaki wiąże się z jego noszeniem. To także dobra propozycja pacjentów, którzy na widoczną przez wiele miesięcy korektę uzębienia nie mogą pozwolić sobie ze względu na wykonywany zawód czy tryb życia. Aparaty lingwalne różnią się od klasycznych aparatów wargowych tym, że zamki przyklejane są do wewnętrznej strony zębów. Dzięki temu urządzenie jest całkowicie niewidoczne. Aparat lingwalny jest także wygodniejszy od wargowego, ponieważ nie ma w nim pierścieni i ligatur, a zamki mają płaski profil. Z tego też względu nieco łatwiej utrzymać higienę jamy ustnej. Aparatem lingwalnym usunąć można każdą wadę zgryzu. Produkuje się go dla konkretnego pacjenta, więc działa z większą nawet precyzją niż wargowy. Koszt leczenia zależy od różnych czynników, ale porównywalny jest z ceną korekty alignerami.

Dlaczego warto zainwestować w aparat ortodontyczny?

Bibliografia:

I. Karłowska, Zarys współczesnej ortodoncji, Warszawa 2016.

J. Bennett, R. McLaughlin, Stałe aparaty ortodontyczne, tł. A. Masztalerz, Lublin 1999.

H. Wong Benson, Invisalign A to Z, [w:] „American Journal of Orthodontics and Dentofacial Orthopedics”, 2002, vol. 121, s. 540–541.