Czy białko w moczu zawsze oznacza chorobę?

Fot: Fotolia / fotolia.com

Białko w moczu u zdrowego człowieka nie powinno w ogóle występować. Jeżeli podwyższony wynik utrzymuje się przez dłuższy czas, może to sugerować na przykład chorobę nerek. Podwyższona norma wymaga rozszerzonej diagnostyki i konsultacji z lekarzem.

Przyjmuje się, że zdrowy człowiek jest w stanie w ciągu doby wydalić z moczem 250 mg białek. Zdarza się, że badanie wskaże podwyższony poziom po przebytej infekcji. Jeżeli jednak dodatni wynik powtarza się i utrzymuje przez dłuższy czas, trzeba wziąć pod uwagę problemy z nerkami, a nawet z sercem.

Skąd białko w moczu?

Białka są budulcem wszystkich komórek w organizmie. W sytuacjach długotrwające głodu stanowią źródło energii, są również niezbędne w wielu procesach enzymatycznych.

Obecność białka w moczu wcale nie musi oznaczać groźnej choroby. W normalnych warunkach białko przechodzi w nerce proces niemal całkowitej resorpcji zwrotnej do krwi, dlatego nie powinno być go w moczu.

Zdarzają się sytuacje, w których stężenie białka we krwi jest tak wysokie, że przenika ono do moczu. Większe ilości białka, niż wskazują normy, występują po wzmożonym wysiłku fizycznym, zmęczeniu, gorączce, w przypadku nadmiernego stresu, a nawet po długotrwałym staniu (białkomocz ortostatyczny) czy silnym przemarznięciu. Obecność białka w moczu może być też wyższa przy powikłaniach po zapaleniach dróg oddechowych. W takich przypadkach powtórzenie badania po jakimś czasie powinno dać już wynik mieszczący się w normie i rozwiać nasze obawy.

Badanie moczu - co mówi o zdrowiu? Dowiesz się tego z filmu:

Zobacz film: Mocz - co można wyczytać z badania moczu? Źródło: 36,6.


Białko w moczu – norma

Zdrowy człowiek wydala w ciągu doby około 100 mg białka, które przedostaje się do moczu, a takiej ilości test laboratoryjny nie jest w stanie wykryć. Testy odnotowują dopiero poziom 150 mg, a jako dzienną normę przyjmuje się 250 mg na dobę. Z białkomoczem mamy do czynienia od poziomu 300 mg.

Dla lekarza interpretującego badanie ważna jest nie tylko sama ilość białka w moczu, ale istotny jest również jego rodzaj. W moczu zdrowej osoby 45% stanowią białka z dróg moczowych, 40% – albuminy (białka występujące w płynach, np. osoczu krwi), a 15% – immunoglobuliny osoczowe (uczestniczą w procesach ochronnych organizmu).

Wysoki poziom białka w moczu

Chorobowe przyczyny białkomoczu mogą być różne. Najczęściej związany jest on z chorobą nerek (taką jak przewlekła choroba nerek, zapalenie kłębuszkowe, zespół Goodpasture’a czy nefropatia IgA). Uszkodzenia nerek mogą wynikać też z zakażenia bakteriami, toksycznego działania np. leków, nadciśnienia tętniczego, cukrzycy czy procesów autoimmunologicznych, jak toczeń rumieniowaty układowy.

Podwyższony poziom białka w moczu może być także następstwem:

  • hipoglikemii,
  • wirusowego zapalenia wątroby,
  • amyloidozy,
  • chorób serca i układu krążenia,
  • zapalenia osierdzia,
  • białaczki,
  • tocznia,
  • szpiczaka mnogiego,
  • reumatoidalnego zapalenia stawów,
  • sarkoidozy,
  • anemii sierpowatej,
  • zakażenia HIV.

Jeżeli białku towarzyszą bakterie, przyczyną może być infekcja układu moczowego. U kobiet podłożem najczęściej jest infekcja pochwy, czemu towarzyszą upławy. U mężczyzn zdarza się natomiast, że białkomocz sygnalizuje problemy z prostatą.

W każdym przypadku zbyt wysokiego wskaźnika białka we krwi niezbędny jest kontakt z lekarzem, który poszerzy diagnostykę o kolejne testy.

Białko w moczu u kobiety w ciąży

Zazwyczaj w przypadku kobiet w ciąży zawartość białka w moczu jest znacznie wyższa niż wspomniane wcześniej normy. Za normę w tym przypadku przyjmuje się aż 300 mg i przy tak podwyższonym wyniku nie ma się czego obawiać. Jeżeli jednak wynik przekracza nawet tę wartość i utrzymuje się przy kolejnych badaniach, wówczas również może sugerować choroby nerek, infekcje dróg moczowych, a nawet zatrucie ciążowe (gestoza, która w skrajnych przypadkach zagraża zdrowiu matki i dziecka).

Zobacz także: Białko w moczu w ciąży – jakie są normy i co oznacza wysoki poziom?

Najczęściej jednak przyczynę takiego wyniku należy upatrywać w stanach podgorączkowych, zmęczeniu czy infekcjach dróg moczowych, którym towarzyszą upławy.

Jak działa układ moczowy? Dowiesz się tego z filmu:


Zobacz film: Budowa i funkcje układu moczowego. Źródło: 36,6.

Białko w moczu u dziecka

U dzieci profilaktycznie powinno się kontrolować poziom białka w moczu co 2 lata. Podwyższony również może sugerować infekcję dróg moczowych bądź problemy z funkcjonowaniem nerek. W przypadku dzieci badanie powinno zostać przeprowadzone również przy:

  • silnych gorączkach,
  • zmianie barwy moczu i jego zmętnieniu,
  • występowaniu skąpomoczu,
  • częstym oddawaniu moczu przy jednoczesnym uskarżaniu się na ból brzucha.

Zobacz także: Białko w moczu u dziecka – przyczyny, normy i o czym świadczy podwyższony poziom?

Białko w moczu – objawy

Białkomocz może być powiązany bezpośrednio z zatrzymywaniem się wody w organizmie, co skutkuje charakterystycznymi obrzękami, zwłaszcza w okolicach twarzy i kończyn. Bardzo często zatrzymywana woda przekłada się na niepokojąco rosnącą wagę ciała. Przy oddawaniu moczu można zaobserwować charakterystyczną pianę, a przy kontroli ciśnienia – jego wzrost, dlatego też większe jest ryzyko wystąpienia i rozwoju nadciśnienia tętniczego i choroby niedokrwiennej serca u osób ze stwierdzonym białkomoczem.

Data aktualizacji: 01.07.2019,
Opublikowano: 03.09.2017 r.

Komentarze (0)

Trwa dodawanie...
Komentarz dodany!
Komentarz nie mógł zostać dodany
Lekarz zlecił ci badania? Sprawdź, jak nie przekłamać wyników

Morfologia i badanie ogólne moczu to dwa najczęściej zlecane badania diagnostyczne. Na ich podstawie można wyłapać pierwsze objawy choroby. Jednak, aby ich wynik był jak najbardziej wiarygodny, do badań trzeba się odpowiednio przygotować. Jak?

Czytaj więcej
Bakteriuria nieznamienna – co robić? Czy taki wynik oznacza konieczność podjęcia leczenia?

Bakteriuria nieznamienna nie wymaga wykonywania posiewu czy wdrażania leczenia. Częściej wykonuje się kontrolne badanie moczu z uwzględnieniem zasad dokładnego pobierania materiału do badania.

Czytaj więcej
Choroba, która zwiększa śmiertelność przy zakażeniu koronawirusem

Miliony Polaków nie ma pojęcia o tym, że ich nerki chorują, a pacjenci z przewlekłą chorobą nerek są 2,5-krotnie bardziej narażeni na śmierć w wyniku choroby COVID-19.

Czytaj więcej
Klebsiella pneumoniae w moczu. Jakie są objawy i jak leczyć zakażenie pałeczką zapalenia płuc?

Klebsiella pneumoniae to pałeczka zapalenia płuc, która bywa oporna na niektóre antybiotyki. Jej obecność w organizmie predysponuje do rozwoju zakażenia nie tylko w obrębie dróg oddechowych, ale też układu moczowego, pokarmowego oraz nerwowego. Jest szczególnie niebezpieczna dla wcześniaków i osób z osłabionym systemem odpornościowym. Klebsiella pneumoniae w moczu leczy się antybiotykami β –laktamowymi.

Czytaj więcej
Czy żółte białka oczu oznaczają chorobę? Przyczyny zażółconych oczu

Żółte białka oczu zwykle świadczą o podwyższonym stężeniu bilirubiny we krwi. Stan ten może być spowodowany chorobami wątroby i dróg żółciowych lub przyjmowaniem niektórych leków. Jest to także pierwszy objaw żółtaczki. Pojawienie się zażółconych oczu jest wskazaniem do wizyty lekarskiej i wykonania badań laboratoryjnych.

Czytaj więcej
Aceton w moczu. Jakie są przyczyny i objawy obecności acetonu w moczu u dzieci i kobiet w ciąży?

Aceton to jedno z tzw. ciał ketonowych, produkowanych i wydalanych do krwi przez wątrobę. Jego obecność w moczu zawsze sygnalizuje nieprawidłowości. Warto wiedzieć, co oznacza aceton w moczu i jakie są symptomy pojawienia się ketonów w organizmie.

Czytaj więcej
Co oznaczać mogą azotany w moczu? Czy azotany są szkodliwe dla organizmu?

Azotany w moczu mogą być wynikiem diety opartej na produktach bogatych w te związki oraz metabolizmu białek. Wówczas azotany są cały czas usuwane przez nerki do moczu. Obecność gram-ujemnych bakterii w układzie pokarmowym powoduje przemianę azotanów do azotynów.

Czytaj więcej
Glukoza w moczu w okresie ciąży – przyczyny i konsekwencje

Glukoza w moczu u kobiety w ciąży świadczy bezpośrednio o podwyższonym poziomie tego cukru we krwi. Przyczyną jest najczęściej cukrzyca ciężarnych, choć objawy mogą wynikać z wcześniej już zdiagnozowanej choroby.

Czytaj więcej
Bakterie w moczu dziecka – czy dają objawy? Jak je wykryć?

Bakterie w moczu dziecka można podejrzewać po obecności wielu objawów klinicznych, choć często nieswoistych. Występowanie bakterii w moczu świadczy o wyniku nieprawidłowym lub fałszywie dodatnim i wówczas wymaga powtórzenia.

Czytaj więcej
Badanie moczu a okres. Czy wynik będzie wiarygodny?

Czasami konieczne jest wykonanie badania moczu w trakcie okresu. Konieczne jest wtedy restrykcyjne przestrzeganie zasad pobierania materiału do badania. Warto jednak skontrolować wynik po ustąpieniu krwawienia

Czytaj więcej