Zastrzał występuje w kilku rodzajach – wyróżnia się zastrzał skórny, podskórny, ścięgnisty, kostny i stawowy. Może wystąpić nie tylko na palcu u dłoni, ale także u nogi. Ten stan chorobowy zazwyczaj rozszerza się na okoliczne części palca, na którym się pojawia.

Zastrzał – co to jest?

Zastrzał na palcu jest rodzajem ropowicy – ropnego zapalenia, które obejmuje kilka różnych warstw narządu, który zaatakował. Dotyczy najczęściej podskórnej luźnej tkanki łącznej. Zapalenie to nie jest odgraniczone ziarniną ani tkanką włóknistą. Wywołują je różnego rodzaju drobnoustroje, najczęściej paciorkowce. Ropowica objawia się wysoką gorączką, obrzękiem, zaczerwienieniem i bólem w miejscu objętym zapaleniem. Leczona jest chirurgicznie poprzez nacięcie i sączkowanie, które ma na celu usunąć ropę, oraz podanie antybiotyku. Obok zastrzału, ropowicami są także inne choroby, takie jak zanokcica, angina Ludwiga, a także czyrak.

Zastrzał dotyczy najczęściej dłoni, znacznie rzadziej stóp. Zmiany chorobowe są zazwyczaj wynikiem wcześniejszych urazów, takich jak mocne ukłucia czy zadrapania, będących zaproszeniem dla drobnoustrojów, które przez tak powstałe uszkodzenie dostają się do wnętrza organizmu. Mimo umiejscowienia w okolicy opuszka palca zastrzał rozwija się często również po wewnętrznej stronie palców i dłoni. Następuje wtedy szybki rozwój choroby i zajęcie przez nią tkanek położonych głęboko. Taki stan może doprowadzić do znacznego upośledzenia motoryki ręki.

Zastrzał palca i paznokcia – rodzaje

Zastrzał palca występuje w kilku rodzajach:

• zastrzał skórny – ropa zebrana jest pod zgrubiałym naskórkiem,
  
• zastrzał podskórny – zakażenie obejmuje tkankę podskórną, na ogół jest ograniczone do pojedynczego paliczka, w skrajnych przypadkach może wywołać powikłania w postaci ropnego zapalenia kości, stawów i pochewek ścięgnistych, a także martwicy i ograniczenia ruchomości palca;
  
• zastrzał ścięgnisty – zakażeniu ulegają pochewki ścięgniste, powstaje jako efekt bezpośredniego uszkodzenie pochewki; należy szybko podjąć leczenie, ponieważ może skutkować zniszczeniem ścięgien;
  
• zastrzał stawowy – rozwinięcie zakażenia następuje przez ciągłość lub w wyniku bezpośredniego zranienia stawu.
  
• zastrzał kostny – stanowi powikłanie zakażenia powierzchniowych struktur.
  

Jakie objawy wywołuje zastrzał na palcu?

W zależności od rodzaju, zastrzał objawia się na nieco różne sposoby. Wszystkie je łączy wystąpienie ropnia, bólu i pieczenia w okolicy objętej chorobą.

Zastrzał skórny skutkuje silnym i pulsującym bólem, który nasila się w nocy, a podskórny – bólem po opuszczeniu palca. Przy rodzaju podskórnym obrzęk występuje po grzbietowej stronie ręki, a przy ścięgnistym charakterystyczne są: obrzęk, zaczerwienienie i wrażliwość na dotyk, a także przykurcz palca i ostry ból podczas jego prostowania, narastający w związku ze wzrostem ciśnienia w tkankach. Przy zastrzale stawowym oraz kostnym pojawiają się: ból, obrzęk i zaczerwienienie skóry w okolicy stawu wraz z ograniczeniem lub całkowitym brakiem ruchomości stawu. Występują także gorączka i dreszcze.

Jak leczyć zastrzał na palcu? Fachowe i domowe sposoby

Leczenie lekkich postaci zastrzału może odbywać się w warunkach domowych. Pomocne w tym celu będą okłady z sody oczyszczonej, moczenie palca w naparze z szałwii, która ma właściwości antybakteryjne, a także w roztworze wody i szarego mydła – mydliny łagodzą stan zapalny i obrzęk, a ropień szybciej osiągnie swój stan maksymalny i opróżni się. Można spróbować także kilka razy dziennie moczyć palec we wrzątku seriami, jednorazowo przez krótką chwilę.

Jeśli domowe metody nie pomogą, należy udać się do lekarza. Przy zastrzale skórnym leczenie odbywa się poprzez nacięcie naskórka i usunięcie ropy z miejsca objętego zakażeniem. Forma podskórna wymaga wykonania zabiegu w znieczuleniu miejscowym. Polega on na półkolistym nacięciu skóry w obrębie największego bólu (jeżeli zastrzał wystąpi na palcu środkowym, nacięcie wykonywane jest wzdłuż osi palca). Następnie zakładany jest sączek, a palec zostaje unieruchomiony, aby mógł ustąpić ból i obrzęk. Lekarz przepisuje także antybiotyk. Antybiotykoterapia wraz z chirurgicznym otwarciem pochewki ścięgna to sposób terapii zastrzału ścięgnistego. Przy typach stawowym i kostnym leczenie następuje poprzez usunięcie ropy oraz martwych tkanek. Zdrenowana rana musi pozostać otwarta i należy przy tym unieruchomić kończynę (przy zastrzale kostnym powinna być uniesiona). Pomocniczo stosowane są okłady ze środków antyseptycznych i antybiotyki.