Trądzik kosmetyczny bardzo łatwo pomylić z pospolitym. Objawy obu chorób są podobne, dlatego, kiedy pojawią się zmiany skórne, warto skonsultować się z dermatologiem, który ustali przyczynę problemów oraz wdroży odpowiednie postępowanie lecznicze. Trądzik kosmetyczny może wystąpić u osób, które nigdy wcześniej nie miały problemów z cerą.
Co to jest trądzik kosmetyczny?
Trądzik kosmetyczny pojawia się na skórze w miejscach, na które nałożono kosmetyk zawierający szkodliwe substancje. Problem najczęściej dotyczy kobiet po 30 roku życia, zwłaszcza gdy z racji wykonywanego zawodu (aktorki, modelki, prezenterki telewizyjne) muszą często nakładać makijaż. Trądzik kosmetyczny obserwuje się także u mężczyzn.
Objawy trądziku kosmetycznego przypominają symptomy typu pospolitego. Początkowo można zaobserwować u siebie małe krostki wypełnione treścią ropną, którym nie towarzyszy stan zapalny. Najczęściej pojawiają się one na czole, policzkach i brodzie. Zwykle jest ich dużo, dlatego przypominają wysypkę. Niekiedy wykwity mogą przybrać postać zaskórników, grudek lub bolesnych guzków (zwłaszcza, gdy nie podejmie się żadnych czynności leczniczych).
Objawy trądziku kosmetycznego zwykle pojawiają się po zastosowaniu nowego kosmetyku. Ich obecność jest wskazaniem do zaprzestania stosowania preparatu i udania się na konsultację dermatologiczną w celu wykluczenia innych przyczyn zmian skórnych.
Przyczyny trądziku kosmetycznego
Trądzik kosmetyczny jest spowodowany stosowaniem nieodpowiednich kosmetyków do pielęgnacji cery lub do makijażu. Zawarte w nich substancje zatykają ujścia gruczołów łojowych, przez co produkowane przez nie sebum gromadzi się pod skórą i wraz ze złuszczonym naskórkiem oraz zanieczyszczeniami tworzy zaskórniki.
Jakie kosmetyki powodują trądzik kosmetyczny?
Trądzik kosmetyczny mogą wywołać zarówno kosmetyki do higieny i pielęgnacji, jak i te do makijażu. Na liście substancji o działaniu komedogennym (czyli przyczyniających się do powstawania zaskórników) znajdują się przede wszystkim sztuczne barwniki, konserwanty, silikony i oleje. Należy uważać w szczególności na:
- kwas lanolinowy i oleinowy;
- alkohol etylowy i acetylowany alkohol lanolinowy;
- bezwodną lanolinę;
- lanolinę kosmetyczną;
- olej kokosowy, rycynowy, lniany, ze słodkich migdałów;
- talk.
Substancje te są w składzie kremów na dzień i na noc, różnego rodzaju fluidów, płynnych i sypkich pudrów, korektorów, ale także maseczek nawilżających, balsamów do ust oraz szamponów i odżywek do włosów. Należy jednak pamiętać, że wiele zależy od wrażliwości cery. Nie u każdego pewna substancja będzie powodowała trądzik kosmetyczny lub inne problemy skórne.
Leczenie trądziku kosmetycznego
Leczenie trądziku kosmetycznego zwykle nie wymaga stosowania specjalistycznych preparatów. Warto jednak skonsultować się z lekarzem dermatologiem, aby wykluczyć inną przyczynę zmian skórnych.
W pierwszej kolejności należy zaprzestać dalszego stosowania kosmetyku, który mógł wywołać wykwity skórne. Zwykle jest to preparat, który nie był wcześniej używany. Osoby stosujące mocny makijaż powinny przez kilka dni dać odpocząć skórze. Najczęściej to wystarczy, aby objawy trądziku kosmetycznego ustąpiły samoistnie.
Warto także zmienić nawyki pielęgnacyjne. Podstawą codziennej higieny twarzy powinno być dokładne oczyszczanie oraz nawilżanie skóry delikatnym kremem. Czynności te należy wykonywać rano i wieczorem. Trzeba zwracać szczególną uwagę na skład kosmetyków stosowanych do pielęgnacji i unikać tych, które mają dużo chemicznych substancji lub wymienione wcześniej składniki obciążające.
Regenerację naskórka po trądziku kosmetycznym wspomogą zabiegi kosmetyczne (np. peeling kawitacyjny). Zabronione jest natomiast wyciskanie, przekłuwanie i rozdrapywanie krostek. Takie postępowanie może jedynie nasilić problem, utrudnić gojenie się skóry oraz przyczynić się do powstawania nieestetycznych blizn.
Jeżeli zmiany skórne w przebiegu trądziku kosmetycznego są bardzo nasilone, mają postać bolesnych grudek lub pojawia się wokół nich stan zapalny, należy udać się do lekarza. Specjalista może zlecić stosowanie maści o działaniu przeciwzapalnym, antybakteryjnym i wspomagającym regenerację naskórka. W ich składzie jest między innymi: cynk, witamina A, nadtlenek benzoilu i kwas azelainowy. Jeżeli trądzikowi kosmetycznemu towarzyszy inny rodzaj tej przypadłości skórnej, konieczna bywa antybiotykoterapia (miejscowa lub ogólnoustrojowa).
Jak leczyć trądzik u dorosłych?
Bibliografia:
1. K. Janda, M. Chwiłkowska, Trądzik pospolity – etiologia, klasyfikacja, leczenie, [w:] „Roczniki Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie”, 2014, 60, 2, s. 13–18.