Bazofile stanowią bardzo nieliczną grupę leukocytów, ale ich funkcja jest niezwykle ważna. Poza wspieraniem układu odpornościowego wytwarzają substancję przeciwdziałającą krzepnięciu krwi – heparynę. Pobudzają również limfocyty B (szpikozależne, odpowiedzialne za funkcje obronne organizmu), a także magazynują histaminę odpowiedzialną za reakcje alergiczne organizmu.

Bazofile, czyli co? Odpowiedź znajdziesz w naszym filmie

Bazofile – norma

Poziom bazofili określa podstawowym badaniem krwi. Wyniki różnią się w zależności od wieku badanej osoby, płci, historii chorobowej czy użytej metody. W laboratoriach używa się różnych odczynników i stosuje się różne jednostki określające wielkość. Przyjmuje się jednak, że normy dla bazofili wynoszą odpowiednio:

• od 0 do 1% wszystkich krwinek białych,
  
• od 0 do 150/µl (czyli od 0 do 150 bazofili w jednym mikrolitrze krwi).

W celu dokładnej interpretacji poziomu bazofili konieczna jest również ocena wartości pozostałych leukocytów dokonywana za pomocą morfologii z rozmazem. Rozmaz stosuje się jako poszerzenie podstawowej morfologii, jeżeli ta wykaże niepokojące nieprawidłowości. Zaburzenia poziomów bazofilii mogą być związane z poważnymi stanami chorobowymi np. białaczką lub chorobami tarczycy.

Bazofile poniżej normy – rzadka bazopenia

Bazopenia jest stanem, w którym bazofile są poniżej normy, ale jest to sytuacja, która zdarza się stosunkowo rzadko. Do obniżenia wartości leukocytów może dojść na skutek stosowania niektórych leków (głównie sterydów), hormonów, a także przy chemioterapii, w trakcie której dochodzi do supresji szpiku (skutek uboczny chemioterapii, podczas której szpik ulega uszkodzeniu). Z takim stanem mamy do czynienia również w przypadku przebytych ostrych infekcji (np. po zapaleniu płuc), przy nadczynności tarczycy, gorączce o podłożu reumatoidalnym, a także na skutek silnego i przewlekłego stresu.

Częsty wynik „bazofile 0,01” nie musi świadczyć jeszcze o stanie chorobowym. Jest lekkim odchyleniem od normy. W takich przypadkach rekomenduje się powtórzenie badania po miesiącu i porównanie wyników. Jeżeli niski poziom leukocytów się utrzyma, wówczas należy poszerzyć diagnostykę.

Podwyższone bazofile – odpowiedź na reakcję alergiczną

Podwyższona norma bazofili określana jest bazofilią i pojawia się przede wszystkim przy stanach alergicznych. Jest to stan charakterystyczny także przy:

• przewlekłej białaczce szpikowej,
  
• stanach zapalnych układu pokarmowego, w tym jelit (np. choroba Crohna – przewlekłe nieswoiste zapalenie jelit),
  
• niedoczynności tarczycy,
  
• tzw. chorobie Hodkina (choroba nowotworowa układu limfatycznego, inaczej ziarnica złośliwa),
  
• operacyjnym usunięciu śledziony,
  
• gruźlicy,
  
• niektórych nowotworach.

Podwyższone lub obniżone bazofile – czy dają objawy?

Podwyższenie czy obniżenie poziomu bazofili nie daje charakterystycznych objawów. Są one raczej pochodną stanów chorobowych, które doprowadziły do wahań poziomu leukocytów.

W celu określenia poziomu bazofili konieczne jest przeprowadzenie badania morfologicznego krwi obwodowej. Jeśli test wykaże niepokojące odchylenia od normy, wykonuje się także rozmaz, co jest wskazane przy chorobach alergicznych, przewlekłych stanach zapalnych, infekcjach pasożytniczych, w podejrzeniu białaczki, chorób tkanki łącznej czy choroby mieloproliferacyjnej (jest to grupa chorób, w których dochodzi do nadprodukcji jednego ze składników morfotycznych krwi). Jeśli razem z ich spadkiem zmniejsza się również poziom pozostałych granulocytów, wówczas poszerza się badanie o biopsję szpiku kostnego w celu wykluczenia innych chorób.