Każda kobieta, kiedy zbliża się termin porodu, obawia się czekającego ją bólu. Często próbuje doszukać się informacji, do czego można porównać bóle porodowe, jak je rozpoznać. Wiele przyszłych mam ponadto ma obawy, czy rozpozna, że dany ból to nie skurcze przepowiadające, a właściwa akcja porodowa. Tymczasem może być spokojna o to, że rozpozna skurcze i ból porodowy, tym bardziej jeśli jest to jej pierwszy poród i akcja porodowa nie przypomina sytuacji z filmów, kiedy to kobieta nagle dostaje skurczy i rodzi w taksówce. W prawdziwym życiu „szybkie” porody są niezwykle rzadkie, zwłaszcza przy pierwszym dziecku.

Bóle porodowe

Ból lokalizujący się w obrębie brzucha zazwyczaj dzieli się na trzewny i somatyczny. Somatyczny to ból łatwy do lokalizacji, nasila się przy ruchu. Bóle porodowe mają charakter trzewny, co oznacza, że są rozlane. Każdy człowiek ma różny próg bólu i ten sam bodziec u różnych osób bywa inaczej tolerowany. Bezsprzecznie jednak ból porodowy należy do najsilniejszych rodzajów bólu. Każda faza porodu różni się rodzajem bólu. Jest wiele metod naturalnego radzenia sobie z bólem porodowym, o czym można dowiedzieć się np. od położnej. Często jednak dopiero akcja porodowa weryfikuje, czy kobieta skorzysta z dodatkowych, farmakologicznych metod analgezji, czyli łagodzenia bólu. Należy zdawać sobie sprawę, że farmakologiczne łagodzenie bólu nie jest obojętne dla płodu, jednak z drugiej strony mniej korzystne dla dziecka są czynniki wynikające z samego bólu porodowego odczuwanego przez matkę. Silny ból przekłada się często na wydłużenie drugiej fazy porodu ze względu na zmęczenie i brak współpracy matki. Ponadto stres towarzyszący bólowi, wzrost ciśnienia tętniczego, nadmierne uwalnianie katecholamin czy nadmierne pogłębienie i przyspieszenie oddechu źle działają na dziecko.

Jak wygląda w Polsce opieka okołoporodowa? Zobaczcie na filmie:

Bóle porodowe a bóle przepowiadające

Bóle porodowe narastają stopniowo. Są regularne, nie ustępują po ciepłej kąpieli czy w ruchu. Kiedy skurcze porodowe przybierają częstotliwość co 5 min, należy udać się do szpitala. Skurcze porodowe są dużo silniejsze niż pojawiające się nawet na kilka tygodni przed porodem bóle przepowiadające. Bóle i skurcze przepowiadające wynikają z przygotowywania się mięśnia macicy do porodu, są nieregularne i ustępują np. po zmianie pozycji.

Poród dzieli się na 4 następujące po sobie okresy:

• I – rozwierania, czyli od początku pojawienia się skurczów porodowych do całkowitego rozwarcia się szyjki macicy,
  
• II – od momentu całkowitego rozwarcia się szyjki macicy do urodzenia noworodka,
  
• III – przypadający na poród łożyska,
  
• IV – dwugodzinna obserwacja poporodowa.
  

Bóle porodowe – gdzie boli?

Bóle porodowe obejmują przede wszystkim I i II okres porodu. W III i IV macica dalej się kurczy, jednak już nie tak silnie jak podczas samego porodu. W I okresie porodu ból wynika bardziej z rozwierania się szyjki macicy. Dziecko napiera na szyjkę macicy, przez co zaczyna się ona rozwierać. Za ból w I fazie porodu odpowiedzialne są segmenty rdzenia kręgowego Th10–L2 za pośrednictwem splotów miednicy i splotów podbrzusznych. Na tym etapie kobieta odczuwa tępy, coraz mocniejszy ból w okolicy podbrzusza bądź w okolicy krzyżowej. Czasem ból jest opisywany jako opasujący, idący z krzyża do podbrzusza. Wraz ze zintensyfikowaniem się skurczu ból staje się coraz silniejszy. W II etapie porodu za ból odpowiada odcinek S2–S4 kręgosłupa. Bólowi towarzyszy wówczas parcie.

Bóle porodowe krok po kroku

Bóle porodowe narastają wraz z postępem akcji porodowej. Kiedy szyjka zaczyna się rozwierać, mogą pojawić się dodatkowe objawy w postaci biegunki, wymiotów, zwiększenia ilości śluzu, odejścia czopa śluzowego i późniejszego odejścia wód płodowych. Należy jednak pamiętać, że odejście wód płodowych jest równoznaczne z pęknięciem pęcherza płodowego, a to może nastąpić nawet pod koniec I fazy porodu. Niekoniecznie wody muszą odejść na samym początku. Na tym etapie bóle porodowe to lekkie skurcze, które z czasem stają się dłuższe niż 30 s i regularne. To pozwala każdej kobiecie rozpoznać, że zaczął się poród. Dolegliwości są minimalne, umożliwiają odpoczynek czy wzięcie prysznica.

Kiedy szyjka rozwiera się na 3–5 cm, bóle porodowe zaczynają pojawiać się co 10 min, a dalej nawet co 3 minuty. Jest to czas, kiedy należy wybrać się do szpitala. Przy 5–7 cm rozwarcia skurcze pojawiają się już co 5 minut lub nawet co 2 minuty. Mogą pojawić się objawy w postaci suchości w ustach, ale również nudności, a nawet wymioty. Właśnie wówczas, częściej niż na początku porodu, pęka pęcherz płodowy.

Kiedy rozwarcie zbliża się do 10 cm, skurcze powtarzają się co 1–3 min, mają bardzo duże nasilenie, a z czasem zaczynają dołączać do nich skurcze parte, czyli rozpoczyna się II faza porodu, dużo krótsza niż pierwsza. Pojawia się rozciąganie w obrębie krocza. Parcia następują instynktownie. Zwykle po kilku minutach dziecko przychodzi na świat, a mama często szybko zapomina o bólu, którego doświadczyła.

Zobaczcie na filmie ile może trwać poród: