Nieleczone zapalenie mieszków włosowych może mieć poważniejsze konsekwencje niż tylko wykwity skórne. Prowadzi do znacznie groźniejszych chorób skóry, jak czyrak czy figówki, które są konsekwencją zapalenia mieszków włosowych o charakterze przewlekłym.
Zapalenie mieszków włosowych – jak do niego dochodzi?
Mieszki włosowe są kanałami w skórze, z których nie tylko wyrastają włosy, ale także uchodzą do nich przewody gruczołów łojowych. Właśnie tą drogą łój wydostaje się na powierzchnię i tworzy barierę ochronną skóry, czyli tzw. płaszcz lipidowy. Dzięki temu część szkodliwych substancji ze środowiska zewnętrznego nie dociera do głębszych warstw skóry, co zapobiega jej podrażnieniom. Jeżeli bariera ochronna zostaje zlikwidowana poprzez jej mechaniczne starcie lub chemiczne substancje, które zawierają kosmetyki, drobnoustroje mają ułatwioną drogę wniknięcia do organizmu. Właśnie tak rozwija się zapalenie mieszków włosowych.
Zapalenie mieszków włosowych na głowie, nogach, twarzy czy pod pachą – przyczyny
Zapalenie mieszków włosowych dzieli się na infekcyjne i nieinfekcyjne. Ten pierwszy rodzaj wywołują przede wszystkim bakterie, najczęściej gronkowiec złocisty i paciorkowiec ropny. Oba drobnoustroje atakują organizm, kiedy jest on osłabiony i pozbawiony bariery ochronnej. Bardzo często bytują na skórze i błonach śluzowych zdrowego człowieka, aktywując się właśnie przy obniżonej odporności.
Na basenach, w SPA czy jacuzzi można się z kolei zarazić pałeczką ropy błękitnej. Zwłaszcza jeżeli nie przestrzegane są zasady dotyczące czystości wody czy jej odpowiedniego chlorowania. Przyczyny infekcyjnego zapalenia mieszków włosowych to także:
- pasożyty,
- wirusy (głównie wirus opryszczki),
- drożdżaki,
- dermatofity, czyli grzyby odpowiedzialne za grzybicę skóry i paznokci.
Nieinfekcyjna forma schorzenia występuje jako skutek stosowania niektórych leków. Zapalenie mieszków włosowych na twarzy, które nie jest wynikiem infekcji, występuje często u osób z trądzikową cerą, które stosują w leczeniu miejscowym maści zawierające kortykosteroidy i kortykotropinę. W wyniku ich działania na skórze mogą pojawić się wykwity w formie krostek. Nieinfekcyjną formą zapalenia jest również podrażnienie na skutek zbyt dużej ekspozycji na słońce.
Krępującym problemem jest zapalenie mieszków włosowych miejsc intymnych, które może być efektem podrażnienia przez stosowane kosmetyki do higieny intymnej. Znacznie częściej jednak jego przyczyną są wrastające włoski. Jest to łagodniejsza forma zapalenia, której leczenie opiera się głównie na zabiegach pielęgnacyjnych.
Zapalenie mieszków włosowych u dzieci
Rodzice często obserwują u dzieci krostki na skórze, które błędnie kwalifikują jako pokarmową reakcję alergiczną. Nie jest to także klasyczne zapalenie mieszków włosowych. Wizyta u dermatologa często potwierdza, że jest to tzw. rogowacenie mieszkowe, czyli defekt skóry, który może być dziedziczny lub spowodowany np. niedoborem witaminy A. Czerwone krostki najpierw pojawiają się na policzkach, utrzymują się przez kilka dni, po czym naskórek ulega złuszczeniu i zmiany znikają.
Jakie objawy wywołuje zapalenie mieszków włosowych?
Objawem zapalenia mieszków włosowych są wykwity na skórze w postaci niewielkich krostek wokół ujścia włosów. W ostrzejszych stanach zapalnych zmiany mogą być wypełnione płynem surowiczym lub ropną wydzieliną i często zlewać się w skupiska krostek i grudek, które powodują świąd i ból.
Objawy są podobne niezależnie od miejsca ich występowania. Najczęściej zapalenie występuje na twarzy, skórze głowy, pośladkach, pod pachami czy w okolicy miejsc intymnych. Równie często widoczne jest na udach i łydkach, co ma związek z goleniem i depilacją. Zdarza się, że zmiany pojawiają się także na ramionach.
Zapalenie mieszków włosowych – leczenie
Jeżeli zmiany na skórze są wypełnione płynem lub ropą, należy pamiętać, aby nigdy nie wyciskać i nie rozdrapywać krostek, ponieważ tylko pogłębi to stan zapalny w głębszych warstwach mieszka. Leczenie zapalenia mieszków włosowych o podłożu bakteryjnym prowadzi się w oparciu o antybiotykoterapię i maści antybakteryjne do miejscowego stosowania. Nie należy ich stosować na własną rękę i zawsze trzeba postępować zgodnie z zaleceniami lekarza.
Ważne jest, aby w czasie terapii wstrzymać się od depilacji, a po jej zakończeniu wdrożyć odpowiednią profilaktykę, która polega głównie na stosowaniu odpowiednich kosmetyków właściwych dla skóry z tendencją do podrażnień. Skuteczne są kremy i balsamy zawierające mocznik. Wymagana jest też dbałość o każdorazową dezynfekcję maszynki do golenia po jej użyciu.