Zapalenie języka ma pewne charakterystyczne objawy – ból i pieczenie tego narządu. Samo w sobie może też być oznaką innej choroby. Aby się go pozbyć, czasem wystarczy zastosować leczenie domowe, jednak niekiedy warto skonsultować ten stan z lekarzem.

Zobacz także: Drętwienie języka - przyczyny zdrętwiałego języka

Zapalenie języka – co to jest? Przyczyny choroby

Zapalenie języka występuje w dwóch podstawowych rodzajach: pierwotnym i wtórnym.

Pierwotne zapalenie języka jest samoistną chorobą. Tę postać mogą wywołać grzyby Candida albicans lub bakterie, takie jak paciorkowce czy gronkowce. Choroba o podłożu bakteryjnym występuje najczęściej u osób zakażonych wirusem HIV, a także przyjmujących leki immunosupresyjne (w tym steroidowe) oraz tych, których odporność została obniżona w wyniku np. długotrwałej terapii antybiotykowej. Postać pierwotna wiąże się też często z nadużywaniem alkoholu oraz paleniem papierosów, a także z niewłaściwą higieną jamy ustnej – ten ostatni czynnik dotyczy głównie osób w podeszłym wieku. Może wystąpić ponadto w wyniku przewlekłego podrażnienia języka (np. kiedy została niewłaściwie dobrana proteza zębowa) bądź jego urazu – niekoniecznie poważnego, np. przy oparzeniu pożywieniem czy ugryzieniu się w język podczas jedzenia, ale także w następstwie ataku padaczki. Zapalenie mogą powodować również choroby zębów i przyzębia oraz problem suchości w ustach, który powoduje niedostateczne nawilżenie języka.

Zobacz także: Grzybica języka – przyczyny, objawy, sposoby leczenia 

Dlaczego się dławimy i jak pomóc osobie, która się zadławiła? Odpowiedź na filmie:

Wtórne zapalenie języka występuje jako konsekwencja przewlekłego, najczęściej poważnego, stanu chorobowego. Zazwyczaj jest nawracające i długotrwałe – kiedy pojawia się nagle, na ogół stanowi zwykłą reakcję alergiczną. Jednak kiedy występuje ono przewlekle, razem z szybkim męczeniem się, bladością skóry oraz przyspieszoną akcją serca, wiąże się to z niedokrwistością, czyli anemią, będącą jedną z najbardziej powszechnych przyczyn wtórnego zapalenia języka. Może zatem stanowić przyczynę złośliwej postaci niedokrwistości, a także takiej, która wynika z niedoboru żelaza, bądź megaloblastycznej, którą powodują niedobory witaminy B12 oraz kwasu foliowego – związane są z nią również pelagra oraz awitaminoza, która dotyczy na ogół witamin z grupy B.

Wtórne zapalenie języka może pojawić się także w konsekwencji zachorowania na AIDS czy kiłę, różne choroby skórne, celiakię i wszelkie alergie. Bywa również objawem cukrzycy. Choroba ta sprzyja ogólnemu rozwojowi bakterii powodujących zapalenia nie tylko w obrębie jamy ustnej.

Zapalenie języka – objawy

Zapalenie języka daje najczęściej objawy w postaci przewlekłego pieczenia i bólu tego narządu. Takie dolegliwości powoduje rozwijający się proces zapalny. Mogą one przyczynić się do trudności w spożywaniu pokarmów, a w konsekwencji także do dysfagii, czyli trudności z przechodzeniem pokarmu z jamy ustnej do przełyku (dalszej części przewodu pokarmowego). Wśród objawów występują także zaczerwienienie oraz powiększenie i obrzęk języka, szczególnie na jego bocznych częściach i na końcu. Dolegliwości te przyczyniają się do upośledzenia prawidłowego funkcjonowania kubków smakowych, które prowadzi do zaburzenia smaku, natomiast słone i kwaśne potrawy potęgują pieczenie. Zapalenie wywołane działaniem bakterii powoduje pokrycie języka licznymi owrzodzeniami. Grzyby natomiast sprawiają, że na powierzchni języka powstaje biały nalot. Pojawia się on wtedy również na obszarze śluzówki jamy ustnej.

Zapalenie języka może także wystąpić jako zanikowe – wtedy objawem jest zanik brodawek, które naturalnie występują na powierzchni tego narządu. Oprócz jego wygładzenia następuje też zmiana jego barwy na intensywnie ciemnoczerwoną. Zanikowe zapalenie języka wywołują niedobory pokarmowe, suchość ust, kandydoza, a także anemia.

Zapalenie języka – jak leczyć? Leczenie domowe

W przypadku zdiagnozowanego na podstawie objawów zapalenia języka należy przeprowadzić kilka badań, które pozwolą określić jego charakter – pierwotny lub wtórny. Niezbędne jest pobranie wymazów z języka w celu wykonania posiewu oraz badanie biochemiczne, które oceni prawidłowość w czynnościach narządów wewnętrznych. Kluczowa jest również morfologia, która ma na celu wyeliminowanie anemii, a ponadto zbadanie poziomu glikemii, aby stwierdzić ewentualną cukrzycę. Potrzebne będą również testy ukierunkowane na niedobory witamin z grupy B oraz kiłę. Przy stwierdzeniu danej choroby wymagane jest wprowadzenie terapii pod jej kątem. Język leczony jest wówczas zachowawczo. Zapalenia bakteryjne i grzybicze wymagają dobrania antybiotyków lub leków przeciwgrzybiczych. Domowe leczenie zapalenia języka opiera się na stosowaniu płukanek z sody oczyszczonej, rumianku czy szałwii i może być stosowane pomocniczo.

Kiedy wezwać pogotowie, a kiedy samemu udać się do szpitala? Odpowiedź na filmie: