Potówki - wysypka u niemowlaka na twarzy i całym ciele
Potówki to jedna z najczęściej występujących zmian skórnych na ciele niemowląt i noworodków. Przybierają one wygląd drobnych, jasnych bądź czerwonych grudek i pojawiają się na twarzy, ale mogą też wystąpić na całym ciele. Ich przyczyną jest nadmierne pocenie się, które na ogół wywołane jest zbyt ciepłym ubieraniem lub okrywaniem dziecka albo stosowaniem nieprzewiewnych materiałów.Potówek nie trzeba leczyć - przechodzą same.
Inną przyczyną wysypki na twarzy u niemowląt może być trądzik niemowlęcy, który nie stanowi żadnego zagrożenia, i choć może się długo utrzymywać, zwykle przechodzi samoistnie.
Wysypka u niemowlaka na twarzy i klatce piersiowej
Jeśli wysypka u niemowlaka pojawia się na twarzy i klatce piersiowej tuż po 2-3 dniach wysokiej gorączki, najprawdopodobniej została ona wywołana przez wirus powodujący gorączkę trzydniową. Taka wysypka jest drobna, bladoróżowa, ustępuje przy naciśnięciu i nie powinna swędzieć. Zwykle ustępuje po 2 dniach.
Innymi przyczynami wyprysków skórnych w tej okolicy mogą być choroby zakaźne, takie jak różyczka, odra i ospa, zwłaszcza jeśli wysypce towarzyszą: gorączka, powiększone węzły chłonne czy ból gardła. W takim wypadku należy niezwłocznie skonsultować się z lekarzem.
Wysypka u niemowlaka karmionego piersią
Dzieci karmione piersią z reguły mają wyższą odporność na choroby zakaźne. Jeśli więc wypryskom nie towarzyszy gorączka, jest bardzo możliwe, że mają one charakter alergiczny i wywołują je substancje zawarte w mleku. Do najczęstszych alergenów spożywanych przez karmiącą matkę należą:- chemiczne dodatki do żywności,
- zażywane przez matkę leki,
- nabiał,
- cytrusy,
- orzechy,
- czekolada i kakao,
- ryby,
- truskawki,
- soja.
Najlepszym sposobem na wykrycie, które pokarmy mogą uczulać dziecko, jest dieta eliminacyjna, w której karmiąca matko powinna zrezygnować z najbardziej alergizujących składników, a następnie wprowadzać jeden na 3 dni i obserwować, czy u dziecka nie pojawiły się zmiany skórne. Dieta eliminacyjna może być bardzo uciążliwa dla karmiącej matki, dlatego warto wcześniej upewnić się, czy wysypka u niemowlaka nie ma innej przyczyny.
Wysypka u niemowlaka na nogach i w innych nietypowych miejscach
Jeżeli wysypka pojawia się tylko w niektórych miejscach - na przykład na nogach lub rękach, jest bardzo prawdopodobne, że została wywołana alergią. Alergeny niekoniecznie muszą pochodzić z jedzenia, wręcz przeciwnie - najczęstszą przyczyną jest bezpośredni kontakt skóry ze środkami higienicznymi, tkaninami wypranymi w konkretnym proszku lub z tkaninami niskiej jakości. Dlatego przed zastosowaniem jakiegokolwiek leczenia należy przyjrzeć się stosowanym produktom. To, że płyn do kąpieli czy proszek do prania jest przeznaczony dla dzieci od pierwszego miesiąca życia, nie oznacza jeszcze, że nie będzie uczulał danego niemowlaka. Warto wybierać takie, które mają bardzo krótką listę składników i używać mało kosmetyków - płyn do kąpieli, oliwka i krem przeciw odparzeniom w zupełności wystarczą.
Charakterystyczną wysypką powstającą w kontakcie z alergenami jest wyprysk kontaktowy. Jest to swędząca zmiana skórna, która przyjmuje formę grudek, choć czasem także rumienia i pęcherzyków. Nie zawsze pojawia się podczas pierwszego kontaktu z alergenem - czasem dzieje się to dopiero po latach. Rozpoznanie wyprysku kontaktowego utrudnia też fakt, że zwykle występuje z opóźnieniem do 48 godzin. Najczęstsze alergeny, na które niemowlę może zareagować takimi zmianami skórnymi to:
- nikiel - w zapięciach ubranek oraz w niektórych ubraniach z jeansu,
- lanolina - składnik kosmetyków i płynów do prania,
- neomycyna - antybiotyk,
- konserwanty w kosmetykach, płynach do prania, kremach czy nawet szczepionkach.
Wysypka u niemowlaka - kiedy zgłosić się do lekarza?
Lekarz powinien obejrzeć każdy przypadek wysypki u niemowląt, jeżeli nie ustępuje ona samoistnie w przeciągu trzech dni. Są jednak objawy, przy których powinno się udać do lekarza natychmiast:
- gorączka,
- powiększone węzły chłonne,
- swędząca wysypka,
- szybko powiększające się zmiany skórne,
- zmiany skórne o podwyższonej temperaturze,
- szybko powstające pęcherze,
- ropiejące zmiany skórne,
- oddzielanie się naskórka od skóry,
- wybroczyny,
- rozprzestrzenianie się wykwitów na błony śluzowe.