Wielomocz to objaw, którego nie należy bagatelizować. Nie zawsze związany jest chorobami, jednak czasami jest ich dowodem. Jeśli nie będą leczone, może dojść do niebezpiecznych dla zdrowia i życia powikłań. Dlatego też warto skonsultować go (wraz z objawami towarzyszącymi) z lekarzem, żeby mieć pewność, że nie jest związany np. z zakażeniem dróg moczowych, cukrzycą bądź innym stanem chorobowym.

Wielomocz (poliuria) – przyczyny

Wielomocz może mieć różne przyczyny. Najczęściej nie jest związany ze stanem chorobowym, a wynika jedynie ze zwiększonej ilości przyjmowanych płynów. Poliuria może występować również jako objaw towarzyszący różnym schorzeniom. Często towarzyszy jej wzmożone pragnienie, czyli polidypsja – występuje m.in. podczas odwodnienia, gdy organizm trawią gorączka, biegunka lub wymioty, a także np. jako objaw schizofrenii. Przyczyną wielomoczu może być również stosowanie leków, np. moczopędnych. Innym powodem występowania poliurii jest spożywanie produktów spożywczych, które zwiększają wydalanie moczu. Zalicza się do nich: kawę, herbatę, kakao, kwaśne napoje, ostre przyprawy, alkohol bądź odżywki proteinowe. Wielomocz może występować także u kobiet w ciąży oraz u osób przebywających na dużych wysokościach bądź podczas minusowych temperatur. Może być również spowodowany stanami chorobowymi. Należą do nich m.in.:

• zapalenie pęcherza moczowego,
  
• niewydolność i inne choroby nerek,
  
• cukrzyca,
  
• moczówka prosta,
  
• zaburzenia rytmu serca,
  
• migrena,
  
• zaburzenia hormonalne – hipoaldosteronizm, hipogonadyzm, akromegalia itd.,
  
• zaburzenia elektrolitowe i stężenia witamin (hiperkalcemia, nadmiar B2, C oraz wapnia),
  
• infekcje intymne,
  
• choroby tkanki łącznej,
  
• niewydolność krążenia.
  

Kiedy pojawia się wielomocz u dziecka?

Wielomocz u dziecka może występować z wielu przyczyn. Należy pamiętać, że nie zawsze powinien być powodem do niepokoju. Podczas oceny, czy faktycznie oddaje ono mocz częściej niż zwykle, należy pamiętać, że tego typu kryteria dopasowuje się do wieku, np. dziecko w wieku przedszkolnym oddaje mocz ok. 6–8 razy dziennie, co daje ok 600 ml moczu. Jednak oprócz wieku wpływają na to również czynniki, takie jak: dieta, pora roku, ilość wypijanych płynów, emocje itp. Wielomocz u dziecka może pojawić się w związku z przyjmowanymi lekami bądź dietą (np. na skutek spożywania produktów bogatych w witaminę C). 

Zwiększone oddawanie moczu może być również wynikiem dolegliwości, takich jak podrażnienie śluzówki pęcherza moczowego, co może być skutkiem np. uczęszczania na basen. Ponadto jeśli wielomocz nie występuje z objawami towarzyszącymi, takimi jak: gorączka, ból, nadmierne pragnienie, to raczej nie wynika on z przyczyny, która powinna niepokoić. Poliuria u dzieci może być jednak związana także ze stanami chorobowymi. Podobnie jak u dorosłych może wynikać z: zakażenia dróg moczowych, niewydolności i chorób nerek, cukrzycy, infekcji grzybiczej itp. Dopiero badania diagnostyczne pomogą ustalić przyczynę występowania wielomoczu.

Wielomocz (poliuria) w ciąży

Wielomocz w ciąży nie jest niepokojącym zjawiskiem, a normalną zmianą fizjologiczną. Częstsze oddawanie moczu związane jest ze zmianami hormonalnymi zachodzącymi w organizmie ciężarnej kobiety.

Jak zdiagnozować wielomocz?

Aby znaleźć przyczynę występowania wielomoczu, specjalista zleca ogólne badanie moczu, a także poziomu glukozy we krwi, elektrolitowe, morfologię krwi z hematokrytem i test wazopresynowy. Ponadto, aby sprawdzić przyczynę poliurii, wykonuje się także posiew moczu, leukocyturii i ropomoczu, a czasami również badanie cystograficzne i urodynamiczne. W ustaleniu przyczyny pomocne są próby zagęszczenia moczu. Przede wszystkim jednak lekarz przeprowadza wywiad kliniczny, który pomoże rozpoznać chorobę w oparciu o objawy towarzyszące, zażywane leki, dietę, choroby współistniejące itp.

Wielomocz – leczenie

Leczenie wielomoczu zależne jest od przyczyny jego powstawania. Jeśli jest spowodowany za dużą ilością przyjmowanych płynów, to wystarczy je ograniczyć, aby częstotliwość i ilość oddawanego moczu wróciła do normy. W przypadku stwierdzenia wielomoczu wynikającego ze stanów chorobowych, należy koniecznie podjąć ich leczenie. Niektóre z nich, np. zakażenie dróg moczowych, gdy nie będą leczone, mogą prowadzić do zaburzeń w funkcjonowaniu organów, układów, a w konsekwencji do znacznych powikłań stanowiących niebezpieczeństwo nie tylko dla zdrowia, ale i życia osoby chorej.

Bibliografia:

1. Układ Moczowy, Klinika Chorób Wewnętrznych i Kardiologii WUM