Marihuana to środek odurzający wytwarzany z konopi siewnych (łac. Cannabis sativa). Wraz z haszyszem określa się je pojęciem kannabis. Początkowo miały one działanie nie tylko użytkowe, ale również lecznicze. Jako środki odurzające zostały rozpowszechnione dopiero w latach 70. ubiegłego wieku. Obecnie uzależnienie od marihuany jest najczęstszym wśród uzależnień stwierdzanych w Polsce. Ponadto według Europejskiego raportu narkotykowego marihuana jest najczęściej konfiskowanym narkotykiem (ponad 41% przypadków w Europie – źródło).

Zobacz także: Marihuana lecznicza i stosowana rekreacyjnie – zastosowanie, skutki zażywania marihuany

Czy marihuana uzależnia?

Mówiąc o uzależnieniu od marihuany, należy rozróżnić uzależnienia na fizyczne i psychiczne. Mimo że marihuana zmienia świadomość, podobnie jak np. alkohol, to jej używanie nie jest związane z objawami abstynencyjnymi. Oznacza to, że odstawienie nikotyny wpływa na organizm i zaburza jego funkcje, natomiast odstawienie marihuany nie wywołuje takich fizycznych zaburzeń. Należy jednak podkreślić, że marihuana ma wpływ na centralny układ nerwowy, a konkretnie na tzw. receptory kannabinoidowy. Najsilniejsze działanie ma składnik psychoaktywny THC, czyli delta-9-tetrahydrokannabinol. Dlatego też można mówić o psychicznym uzależnieniu od marihuany. Tego typu uzależnienie zaliczane jest do grupy uzależnień typu: hazard czy zakupoholizm. Osoba uzależniona odczuwa nieodpartą chęć wykonania pewnej czynności. Pod jej wpływem następuje stymulacja endorfin, czyli hormonów szczęścia, które zapewniają osobie uzależnionej dobre samopoczucie, relaks i odpoczynek. Dlatego też zażywanie marihuany wzmacnia odbieranie bodźców, co w konsekwencji chce się odtwarzać. Mówiąc o uzależnieniu od marihuany nie można jednak mówić o uzależnieniu w medycznym tego słowa znaczeniu. Jest to raczej określenie stanu rzeczy po zażyciu substancji aktywnych. Warto pamiętać, że uzależnienie psychiczne nie jest błahą sprawą – według Europejskiego raportu narkotykowego aż 30% rocznie podejmuje specjalistyczne leczenie odwykowe. Ogólna liczba osób zgłaszających się na leczenie wzrosła z 43 tys. na 76 tys. w latach 2006-2015.

Uzależnienie od marihuany – objawy

U osoby uzależnionej od marihuany można zauważyć następujące objawy:

• nieodparta chęć zapalenia marihuany,
  
• koncentracja życia wokół marihuany,
  
• zaniedbywanie obowiązków i traktowanie palenia marihuany priorytetowo,
  
• z czasem zwiększone zapotrzebowanie na dawkę substancji,
  
• obniżenie koncentracji,
  
• zobojętnienie uczuciowe,
  
• ogólne osłabienie i zmęczenie,
  
• senność i czasem bezsenność.

Zaburzenia wynikające z przewlekłego stosowania marihuany

Przewlekłe stosowanie marihuany czasami może prowadzić do zespołu abstynencyjnego. Stan ten stwierdza się po zakończeniu lub zmniejszeniu używania konopii w dużych dawkach. U osoby uzależnionej stwierdza się objawy, takie jak: silne pragnienie zapalenia marihuany, bezsenność, lęk, brak apetytu, nadmierne pocenie się, nadwrażliwość na ból oraz wybuchy agresji. Ponadto mogą występować zaburzenia psychosomatyczne, takie jak urojenia, dezorientacja oraz zaburzenia świadomości. Co warto podkreślić, stosowanie przetworów konopii, w tym marihuany, u osób ze skłonnościami do zaburzeń psychicznych może wywołać schizofrenię bądź psychozę. Dodatkowo u osób przewlekle stosujących marihuanę stwierdza się częściej dolegliwości i stany chorobowe związane z układem oddechowym (np. ból gardła, kaszel, duszności) i układu krążenia (zwiększone ryzyko zawału i nowotworów: płuc, gardła oraz krtani). U tych osób stwierdza się także zaburzenia koncentracji, pamięci, uwagi i motywacji (źródło).

Jak pomóc osobie uzależnionej od marihuany?

Zazwyczaj jest tak, że osoby bliskie chcą pomóc osobie uzależnionej od marihuany – niestety, nierzadko nie wiedzą jak to zrobić. Aby pozbyć się dezorientacji i złości na osobę uzależnioną, warto najpierw zrozumieć, że jest chora i nie robi tego umyślnie. Kolejną kwestią jest uświadamianie jej problemu, a także pokazywanie możliwości jego rozwiązania. Każdy uzależniony musi sam zdać sobie sprawę z uzależnienia i chcieć podjęcia leczenia. Po tym etapie warto wspomóc go wyborze odpowiedniej terapii, a także już podczas samego leczenia. Wsparcie bliskich jest bardzo pomocne.

Leczenie uzależnienia od marihuany

Leczenie uzależnienia od marihuany polega na stosowaniu wobec pacjentów interwencji psychospołecznych. Według raportu Europejskiego Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii osoby uzależnione rzadziej korzystają z leczenia w stacjonarnych placówkach, np. ośrodkach leczenia uzależnień bądź placówkach szpitalnych. Często natomiast korzystają z leczenia uzależnień przez internet. Tego typu programy leczenia mogą przyczyniać się do zwiększenia zasięgu działań, zarówno społecznych, jak i geograficznych (źródło).

Bibliografia:

1. http://www.candisprogram.pl/o-substancji
2. Europejski raport narkotykowy. Tendencje i osiągnięcia, 2017, Europejskie Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii.
   
3. Vernon E. Johanson „Interwencja, jak komuś pomóc, kto nie chce pomocy”.