Nagły przypływ ciepła to nieprzyjemna dolegliwość powodująca dyskomfort. Dochodzi wtedy do gwałtownej zmiany temperatury ciała – może się ona podnieść nawet o kilka stopni w (co charakterystyczne) krótkim czasie. Po osiągnięciu szczytu wraca do normy.
Uderzeniom gorąca mogą towarzyszyć inne symptomy. Pojawia się nadmierna potliwość, rumieńce na policzkach, zaczerwienienie szyi, uczucie osłabienia, zmęczenie, mogą wystąpić zawroty głowy. W cięższych przypadkach uderzenia gorąca prowadzą do zasłabnięcia.
Uderzenia gorąca kobiet i u mężczyzn
Uderzenia gorąca najczęściej pojawiają się u dojrzałych kobiet (ok. 50. roku życia) i związane są z menopauzą. To skutek spadku estrogenu i wygaśnięcia czynności jajników. Towarzyszą im huśtawki nastroju, problemy ze snem, zmęczenie. Uderzenia gorąca u kobiet spotyka się także w okresie perimenopauzy (czas przejściowy prowadzący do menopauzy oraz okres po wystąpieniu klimakterium – w sumie kilka lat przed oraz kilka lat po ostatniej miesiączce).
Uderzenia gorąca u mężczyzn najczęściej związane są andropauzą, szczególnie jeśli mężczyzna osiągnął wiek dojrzały (podobnie jak kobieta ok. 50. roku życia). Co prawda, u mężczyzn wciąż zachowane są funkcje rozrodcze, andropauzę należy jednak rozumieć jako wchodzenie w okres starości i związane z tym występowanie różnych dolegliwości. Uderzenia gorąca są jednym z objawów męskiego przekwitania.
Uderzenia gorąca u osób dojrzałych mogą pojawić się zarówno w dzień, jak i w nocy.
Uwaga! Niekiedy przyczyna uderzeń gorąca i nadmiernej potliwości w nocy bywa prozaiczna. Może być skutkiem przegrzania. W takim przypadku zwykle pomaga zmiana piżamy na lżejszą, okrycie się kocem zamiast kołdrą, otworzenie okna w sypialni.
Jakie objawy może dawać menopauza? Dowiesz się tego z filmu:
Czasem uderzenia gorąca są sygnałem choroby. Mogą oznaczać:
- zaburzenia czynności tarczycy – zwykle nadczynność tarczycy,
- nowotwory układu chłonnego,
- nerwicę,
- brak odporności na stres.
Jeśli uderzenia gorąca występują po jedzeniu, mogą świadczyć o nadczynności tarczycy albo hipoglikemii (obniżony poziom cukru we krwi). Gdy jednak nie obserwuje się innych niepokojących symptomów, może być to efekt spożywania rozgrzewających, pikantnych pokarmów.
Uderzenia gorąca są jednym z objawów zespołu lęku napadowego (jego charakterystyczną cechą są nawracające napady paniki). Oprócz uderzeń gorąca mają miejsce m.in.: palpitacje serca, drżenie, duszności, ból w klatce piersiowej, przyśpieszony oddech, nadmierna potliwość, nudności, suchość w jamie ustnej, uczucie braku tchu, poczucie zagrożenia, uczucie drętwienia bądź mrowienia różnych części ciała.
Uwaga! Uderzenia gorąca mogą być skutkiem zażywania niektórych leków, np. nimodypiny stosowanej w profilaktyce oraz leczeniu następstw skurczu naczyń mózgowych (powikłanie po krwotoku podpajęczynówkowym).
Niektóre kobiety skarżą się na uderzenia gorąca w ciąży, szczególnie w pierwszym oraz w trzecim trymestrze, a zwłaszcza przed porodem.
Nagłe zmiany temperatury dotyczą różnych części ciała. Uderzenia gorąca w stopie mogą świadczyć o problemach z krążeniem – warto wybrać się do lekarza, żeby to sprawdzić.
Uderzenia gorąca u dzieci
Przyczyny uderzeń gorąca w młodym wieku mogą być różne. Nagłe uderzenia gorąca u dzieci i młodzieży zazwyczaj są skutkiem przeżywania silnych emocji i słabej odporności na stres. Jeśli wykluczono ten powód, można podejrzewać infekcję – w tym celu najlepiej zabrać dziecko do lekarza. Również u dzieci gwałtowne wahania temperatury ciała mogą świadczyć o problemach z tarczycą.
Sposoby na uderzenia gorąca
Jeśli kobieta lub mężczyzna znajdują się w fazie przekwitania, mogą spróbować złagodzić przykre dolegliwości, np. ziołami. Szczególnie godne polecenia są: niepokalanek, melisa, szałwia lekarska, pluskwica groniasta, mięta pieprzowa.
Warto zawsze mieć przy sobie butelkę wody.
Na organizm korzystnie wpływa systematyczna aktywność fizyczna. Badania naukowe opublikowane w magazynie „The Journal of Physiology” wykazały, że dzięki odpowiednim ćwiczeniom można zmniejszyć siłę, jak i częstość występowania uderzeń gorąca w okresie menopauzy. Sam spacer może jednak nie wystarczyć – powinien być to intensywny wysiłek fizyczny (trening musi podnieść tempo).
Należy prowadzić higieniczny tryb życia – uderzenia gorąca mogą być związane z nadużywaniem alkoholu bądź papierosów. Każdego dnia należy znaleźć czas na relaks.
Jeżeli z uderzeniami gorąca współwystępują inne niepokojące objawy, należy zgłosić się do lekarza w celu ustalenia przyczyny nagłych przypływów ciepła.
Niektórym kobietom zarówno podczas, jak i po menopauzie proponuje się hormonalną terapię zastępczą.