Stan zapalny nie zawsze musi być groźny. Jest to np. fizjologiczna reakcja organizmu, który walczy z intruzem (np. wirusem lub bakterią). Inaczej jest w przypadku przewlekłych stanów zapalnych. Te z kolei niszczą latami zdrowe tkanki, doprowadzając do niebezpiecznych stanów chorobowych. Można im jednak przeciwdziałać.

Stan zapalny w organizmie – czyli właściwie co to oznacza?

Stan zapalny w organizmie jest ważnym i potrzebnym procesem. Występuje zawsze wtedy, gdy zaszła jakaś niepożądana reakcja, np. infekcja, uraz lub zranienie. Praktycznie w każdym narządzie, w każdej części organizmu może wystąpić zapalenie. W jego wyniku układ odpornościowy wymusza rozszerzenie naczyń krwionośnych i szybszy przepływ krwi. W konsekwencji umożliwia to przedostanie się komórek układu odpornościowego do zaatakowanej tkanki i przywrócenie jej prawidłowych funkcji. 

Stan zapalny w organizmie objawia się m.in. gorączką, bólem, zaczerwienieniem, obrzękiem, puchnięciem, pieczeniem itp. Dzięki niemu możliwy jest proces odbudowy i regeneracji, czyli w wielu przypadkach gojenie się ran, zrastanie kości, namnażanie nowych tkanek. Jest to tzw. ostry stan zapalny – naturalny i wskazany, aby organizm mógł prawidłowo funkcjonować.

Przewlekły stan zapalny organizmu

Ostry stan zapalny jest zwykle fizjologiczną i naturalną reakcją organizmu. Stan zapalny może jednak występować także w formie przewlekłej – zwykle bardzo szkodliwej i niebezpiecznej. Przewlekły stan zapalny nie daje tak wyraźnych objawów jak ostry. Rozwija się powoli i stopniowo niszczy zdrowe komórki. Tym sposobem uśpienie układu odpornościowego umożliwia rozwój wielu stanów chorobowych, m.in. cukrzycy, chorób serca i układu krążenia, nowotworów, choroby Parkinsona i Alzheimera, chorób autoimmunologicznych, alergii itp. 

W organizmie, w którym toczy się przewlekły stan zapalny, objawy mogą być bardzo niespecyficzne i mało charakterystyczne. Jeśli jednak występują objawy takie jak zmęczenie, częste bóle głowy, senność, apatia, częste infekcje, zaparcia, wzdęcia, problemy skórne, warto udać się do specjalisty, aby sprawdzić, czy coś nam nie dolega.

Dieta przeciwzapalna. Czy to skuteczny sposób na stany zapalne?

Stan zapalny wywoływany jest przez choroby organiczne, których przyczyną są bakterie, wirusy, grzyby, choroby autoimmunizacyjne, urazy itd. Dieta nie wywołuje stanów zapalnych. Może jednak przyczynić się do rozwoju chorób, którym towarzyszy stan zapalny np. wrzodziejące zapalenie jelita grubego. Zatem dieta może mieć jedynie wpływ na rozwój chorób, jednak sama w sobie nie może być przyczyną stanu zapalnego. 

W praktyce lekarskiej nie istnieje coś takiego, jak dieta przeciwzapalna. Należy jednak podkreślić, że jednym z produktów, które według badań naukowych ograniczają intensywność stanu zapalnego są (prawdopodobnie) kwasy omega-3. Można zatem uznać, że dieta powinna być bogata w produkty zawierające je, np. ryby, orzechy, oleje roślinne itp.

Badania laboratoryjne – stan zapalny wykryty w porę

Aby sprawdzić, czy w organizmie toczy się stan zapalny, specjalista może zlecić wykonanie badań laboratoryjnych. Najczęściej należą do nich: prokalcytonina, OB. (opad Biernackiego) i CRP (białko C-reaktywne). Jeśli ich stężenie jest podwyższone wskazuje to, że w organizmie toczy się stan zapalny.