Leukocyty w moczu u dziecka można oznaczyć za pomocą standardowego badania laboratoryjnego moczu (mocz ogólny). Zwiększona obecność, a tym samym wydalanie, leukocytów w moczu może świadczyć o leukocyturii.
Leukocyty – czym są? Wydalanie w moczu
Leukocyty, zwane także białymi krwinkami, są bardzo ważnym składnikiem krwi. Odpowiadają przede wszystkim za reakcję immunologiczną. W normalnych warunkach występują w liczbie 4000–9000/mm³ krwi. Leukocyty dzieli się na agranulocyty (monocyty, limfocyty) oraz granulocyty (eozynofile – granulocyty kwasochłonne, bazofile – granulocyty zasadochłonne i neutrofile – granulocyty obojętnochłonne). Leukocyty, a dokładnie granulocyty, są odpowiedzialne za niespecyficzną reakcję immunologiczną. Ze względu na zdolność do wydzielania substancji o bakteriobójczych i bakteriostatycznych właściwościach, neutrofile bronią organizm przed infekcjami bakteryjnymi.
Z kolei eozynofile jako składnik leukocytów pomagają w zwalczaniu infekcji pasożytniczych. Wraz z bazofilami odgrywają kluczową rolę w odpowiedzi (reakcji) alergicznej organizmu. Leukocyty (agranulocyty) uczestniczą w swoistej (typowej) odpowiedzi immunologicznej organizmu. Limfocyty dzielą się na limfocyty B oraz limfocyty T. Limfocyty B przyczyniają się do produkcji przeciwciał, a limfocyty B są istotnym elementem składowym odpowiedzi immunologicznej. Zaliczane do leukocytów monocyty pochłaniają drobnoustroje zagrażające zdrowiu (jest to proces fagocytozy).
Leukocyty w moczu dziecka – badanie i normy
Leukocyty w moczu dziecka sprawdza się za pomocą ogólnego badania moczu. W tym celu konieczne jest oddanie próbki moczu dziecka do laboratorium. Próbka powinna pochodzić z pierwszej porannej mikcji, czyli pierwszego oddawanego moczu danego dnia. Mocz powinno umieścić się w specjalnym pojemniku, który można zakupić w każdej aptece lub otrzymać w laboratorium analitycznym. Próbka powinna zostać możliwie jak najszybciej dostarczona do badania. W przeciwnym razie powinno się ją przechowywać w lodówce. Ze względu na wysokie ryzyko zafałszowania wyników badania krwi, zaleca się podmycie krocza dziecka wodą z mydłem bezpośrednio przed oddaniem moczu do specjalnego pojemnika. Zaleca się, by próbka moczu pochodziła ze środkowego strumienia moczu, czyli po wcześniejszym odrzuceniu pierwszej objętości moczu.
Jak informują lekarze, normy leukocytów w moczu dziecka powinny wynieść od 0 do 5 leukocytów w polu widzenia w moczu nieodwirowanym w czterdziestokrotnym powiększeniu i od 0 do 10 krwinek w moczu odwirowanym. W świeżej porcji moczu powinno znajdować się od 8 do 10 leukocytów w 1 mm³. Innymi metodami oznaczenia lub podawania danych może być liczba Addisa, która uwzględnia ilość w moczu dobowym (w zbiórce dobowej moczu). W takim przypadku jest to od 2,5 do 5 mln leukocytów. Podane normy referencyjne mogą się różnić w zależności od metod oznaczania oraz wykorzystywanego sprzętu w poszczególnych laboratoriach analitycznych, dlatego otrzymane wyniki należy zawsze konfrontować z normami w miejscu wykonywania badania.
Podwyższone leukocyty w moczu dziecka
Każda ilość leukocytów w moczu dziecka powyżej normy nosi miano leukocyturii. Leukocyty w moczu dziecka powyżej normy najczęściej wskazują na zakażenia układu moczowego (ZUM). Zakażenie dzieli się na ostre oraz przewlekłe, obu typom może towarzyszyć bakteriomocz, czyli zwiększona ilość bakterii w próbce moczu, choć nie jest to regułą. Jeśli na podstawie badania moczu stwierdzono zwiększoną liczbę leukocytów wskazującą na zakażeniu układu moczowego, należy wykonać badanie ultrasonograficzne jamy brzusznej (USG brzucha). Dzięki niemu można poznać ewentualne przyczyny niepożądanego stanu oraz ocenić anatomię układu moczowego.
Podwyższone leukocyty w moczu dziecka wraz ze zwiększonym stężeniem bakterii mogą świadczyć o bakteriurii, zapaleniu cewki moczowej (najczęściej towarzyszy mu pieczenie w okolicach cewki moczowej), bezobjawowym zakażeniu układu moczowego (w jego przebiegu często występuje ropomocz), zapaleniu pęcherza u dzieci, a nawet odmiedniczkowym zapaleniu nerek u dzieci. W przypadku ostatniego schorzenia objawami towarzyszącymi są zazwyczaj: gorączka, biegunka, brak apetytu, osłabienie, ból brzucha i ból w okolicach odcinka lędźwiowego kręgosłupa.
W przypadku zapalenia pęcherza u dzieci, które można stwierdzić na podstawie zwiększonego stężenie leukocytów w moczu, występuje podwyższenie ilości krwinek czerwonych oraz pozostałe objawy w postaci parcia na mocz i bólu w trakcie jego oddawania. Jak wyjaśniają lekarze, zwiększona ilość leukocytów we krwi nie zawsze oznacza stan chorobowy toczący się w obrębie układu moczowego. W niektórych przypadkach obecność leukocytów w moczu dziecka ponad normę świadczy o wyczerpaniu fizycznym, odwodnieniu, gorączce, stanach zapalnych w obrębie układu pokarmowego, a nawet śródmiąższowym i kłębuszkowym zapaleniu nerek.