Odparzenie to zwyczajowa nazwa zmian zapalnych skóry, które rozwijają się w wyniku jednoczesnego działania nadmiernej wilgotności, wysokiej temperatury, tarcia przylegających do siebie powierzchni. Najczęściej lokalizują się pod piersiami, w okolicach miejsc intymnych czy na kończynach dolnych. Domowe sposoby na odparzenia pełnią funkcję pomocniczą wobec rozwiązań specjalistycznych lub stosowane są w przypadku łagodnych zmian.
Domowe sposoby na odparzenia – maści
Odparzenia to dolegliwość typowa dla niemowląt. W populacji dorosłych dość często pojawia się jako konsekwencja nieprawidłowego pielęgnowania skóry osób unieruchomionych. Narażeni są na nią zwłaszcza posiadacze skóry wrażliwej, o cienkim płaszczu hydrolipidowym, ludzie otyli. Domowe sposoby na odparzenia w postaci regularnie stosowanych maści okazać się mogą skutecznym sposobem. Należy wybierać te zawierające alantoinę. Ta pochodna kwasu moczowego pobudza ziarninowanie ran i oczyszcza je, usuwa tkanki martwicze skóry, wykazuje działanie keratolityczne i przeciwzapalnie, łagodzi dolegliwości bólowe, przywraca funkcjonowanie bariery lipidowej skóry, pobudza regenerację naskórka i procesy naskórkowania, odpowiednio nawilża skórę. Wszystkie te działania sprawiają, że z jednej strony przyspiesza proces gojenia się ran, a z drugiej chroni skórę przed nowymi odparzeniami.
Kremy na odparzenia mogą zawierać również sole miedzi i cynku czy sukralfat. Ten ostatni wykazuje działanie kojące, regenerujące, przeciwzapalne, łagodzące poczucie dyskomfortu i dolegliwości bólowe. Dodatkowo chroni skórę przed niekorzystnym wpływem czynników zewnętrznych oraz przywraca jej naturalną równowagę. Z kolei sole miedzi i cynku działają przeciwbakteryjnie, wspomagają proces gojenia i zapobiegają nadkażeniom. Średni koszt 50 ml maści na odparzenia wynosi 20 zł. Przed nałożeniem preparatu należy oczyścić i dokładnie osuszyć ciało.
Domowe sposoby na odparzenia u dorosłych – rumianek
Kolejnym domowym sposobem na odparzenia u dorosłych są okłady z rumianku pospolitego. W tym celu należy sporządzić napar. 1 saszetkę (1,5 g) zalewa się szklanką wrzącej wody. Użyć można także suszonych koszyczków rumianku. Wówczas szklanką wrzątku zalewa się 1 łyżeczkę suszu. W obu przypadkach miksturę odstawia się pod przykryciem na około 10 minut do zaparzenia. Następnie po przestygnięciu moczy się w niej gazę i przykłada na zmienioną skórę. Rumianek działa przeciwzapalnie, przeciwalergicznie, bakteriostatycznie, antyseptycznie, nawilżająco, łagodzi podrażnienia i wspomaga produkcję kolagenu. Roślinę wykorzystać można także do przygotowania leczniczej kąpieli. W tym celu warto zastosować olejek rumiankowy. Kilka kropel dodaje się do wanny z letnią wodą.
Domowe sposoby na odparzenia u dorosłych – krochmal, talk, nadmanganian potasu
Inny domowy sposób na odparzenia to kąpiel w krochmalu, czyli mieszaninie skrobi roślinnej (najczęściej ziemniaczanej) i wody. Można go przygotować samodzielnie lub nabyć gotowy w formie saszetek lub płynu. Jak stworzyć krochmal? Należy 2 stołowe łyżki skrobi połączyć z 2 szklankami zimnej wody, następnie dolać wrzątku. Całość miesza się energicznie przez kilka minut, żeby nie powstały grudki. Krochmal dodaje się do wanny z wodą o temperaturze 37ᵒC. Kąpiel powinna trwać około 15 minut. Przyniesie choremu przynajmniej częściową ulgę.
Na odparzenia można stosować zasypkę z talku kosmetycznego, który łagodzi podrażnienia skóry, zapewnia uczucie świeżości oraz komfortu, działa dezynfekująco i usuwa nadmierną wilgoć. Dodatkowo posiada właściwości osuszające i dezodorujące oraz hamuje rozwój bakterii.
Innym domowym sposobem na odparzenia jest kąpiel z kryształkami nadmanganianu potasu. Środek ten dezynfekuje, wysusza, odkaża, leczy stany zapalne, działa bakterio- i grzybobójczo (odparzona skóra wykazuje skłonność do zmian grzybiczych, stanów zapalnych, sączenia). Do wanny z wodą dodaje się szczyptę preparatu. Kąpiel powinna trwać około 20 minut.
Odparzenia u dorosłych – domowe sposoby leczenia
W leczeniu odparzeń u dorosłych sprawdzą się takie domowe sposoby, jak:
- dbanie o należytą higienę ciała, stosowanie środków zmniejszających pocenie się;
- zapobieganie lub zwalczanie nadmiernej masy ciała, a przez to ryzyka tarcia skóry o skórę;
- noszenie odzieży wykonanej z naturalnych materiałów, która ograniczy nadmierną potliwość i łatwo odprowadza wodę;
- zapewnienie uszkodzonej skórze dostępu do powietrza np. poprzez zakładanie przewiewnych ubrań;
- oczyszczanie zmienionej skóry powierzchniowo nieczynnymi preparatami np. solą fizjologiczną, co zmniejszy ryzyko dodatkowego podrażnienia;
- aplikowanie na obszary ciała w największym stopniu narażone na podrażnienia skóry (uda, pachy, pachwiny, stopy, między fałdami skórnymi, pod biustem) kremów natłuszczających, co zmniejszy efekt tarcia.
Atomowe zapalenie skóry - jak można je leczyć?
Bibliografia:
1. W. Matuszkiewicz, Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski, PWN, Warszawa 2006.
2. T. P. Habif, J. L. Campbell Jr, M. S. Chapman i wsp., Dermatologia. Diagnostyka różnicowa, Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2014.
3. S. Jabłońska, T. Chorzelski, Choroby skóry, PZWL, Warszawa 2001.