Grzybica skóry może dotyczyć różnych obszarów ciała – jej najczęstszą odmianą jest grzybica skóry głowy, stóp i (rzadziej) dłoni, a także grzybica narządów płciowych czy jamy ustnej. Infekcja grzybicza jest często spotykana na skórze tułowia i kończyn, rzadziej występuje grzybica skóry twarzy. Powodem jest zakażenie skóry chorobotwórczymi grzybami, które następnie namnażają się w sposób nieprawidłowy, powodując dokuczliwe objawy skórne. Grzybica jest łatwa do wyleczenia preparatami stosowanymi miejscowo, ale należy przy tym pamiętać, że niedoleczona może uporczywie powracać. Ulgę przynoszą także różne domowe sposoby leczenia grzybicy.

Grzybica skóry – jak można się zarazić? Przyczyny i czynniki ryzyka

Grzybicę powodują dermatofity rodzaju trichophyton (stanowią ponad 50% wszystkich zakażeń grzybiczych), microsporum i epidermophyton. Częstą przyczyną infekcji grzybiczych są również drożdżaki lub (rzadziej) grzyby pleśniowe (powodujące tzw. pleśniawki) i grzyby geofilne, które bytują w glebie (można się nimi zarazić, wykonując prace ogrodowe). Łącznie istnieje około 200 gatunków grzybów, które mogą powodować infekcje skórne. Zakażeniom grzybiczym sprzyjają zwłaszcza wilgoć, ciepło i brak światła – ciepłe i wilgotne miejsca to „ulubione” siedliska grzybów, dlatego tak „chętnie” atakują one np. stopy, jamę ustną czy obszary narządów płciowych. Infekcją grzybiczą można się zarazić w kontakcie z zakażoną osobą, a także jej rzeczami osobistymi, na których mogą znajdować się zarodniki grzybów. Możliwe jest także zarażenie się przez kontakt ze zwierzętami domowymi lub z glebą. Do czynników ryzyka zachorowania na grzybicę skóry należą:

• stany osłabionej odporności (ciąża, długotrwałe stosowanie antybiotyków i niektórych leków, okresy zachorowania na przeziębienie lub grypę itp.);
• bliski kontakt z osobą zakażoną (lub zwierzęciem, zwłaszcza jeśli ma zauważalne „łyse” plamy na sierści);
• pożyczanie (komuś lub od kogoś) rzeczy osobistych (zwłaszcza ręczników, bielizny, przyborów higienicznych) bez ich uprzedniej dezynfekcji;
• częste korzystanie z basenów, siłowni, łaźni publicznych itp.;
• brak zachowania odpowiedniej higieny;
• noszenie obcisłej bielizny i ubrań z materiałów syntetycznych;
• osobnicza skłonność do pocenia się (zwłaszcza dłoni i stóp).

Grzybica skóry: objawy

Grzybica skóry powoduje zwłaszcza zaczerwienienie, świąd, pieczenie oraz zmiany skórne na zainfekowanym obszarze:

• czerwone plamy o wyraźnie odznaczających się brzegach;
• zaczerwienienie (zwykle bardziej intensywne na brzegach zainfekowanego obszaru, a słabsze pośrodku);
• wyjątkowo jasny lub ciemny odcień;
• powstawanie pęcherzków i wysięku;
• silne swędzenie i pieczenie;
• łuszczenie się;
• przy grzybicy skóry głowy: możliwe wypadanie włosów.

Grzybica skóry - możliwe postacie

Łupież pstry, wywoływany jest przez drożdżaka Malassezia furfur. Powoduje on powstawanie rdzawych lub różowych plamek na skórze oraz łuszczenie się naskórka.

Grzybica przestrzeni międzypalcowych - w przestrzeniach międzypalcowych (zwłaszcza między palcem III i IV) pojawia się maceracja naskórka, rumień i świąd skóry.

Przewlekła grzybica skóry gładkiej - pojawia się zwłaszcza u kobiet z zaburzeniami endokrynologicznymi i hormonalnymi. Jej objawem są przede wszystkim sinoczerwone, łuszczące się zmiany skórne, zwłaszcza na kończynach dolnych i pośladkach.

Grzybica skóry głowy

Grzybica owłosionej skóry głowy powoduje zwykle lekki odczyn zapalny (zaczerwienienie, swędzenie, pieczenie) skóry głowy, a także objawia się nadmierną łamliwością i wypadaniem włosów osłabionych przez bytujące na nich grzyby. Grzybicę skóry głowy leczy się za pomocą specjalnych szamponów ze środkiem przeciwgrzybiczym. Szampony warto stosować również jakiś czas po zakończeniu kuracji (np. profilaktycznie raz w tygodniu), ponieważ infekcja ma tendencję do nawracania.

Leczenie grzybicy skóry

W celu zdiagnozowania grzybicy należy wykonać specjalistyczne, laboratoryjne badanie mykologiczne, które pozwala określić rodzaj chorobotwórczego grzyba i dobrać odpowiednie leczenie. Należy również wykluczyć inne schorzenia dermatologiczne, które mogą dawać podobne objawy (np. łuszczycę, łojotokowe zapalenie skóry). Grzybicę leczy się zwykle preparatami działającymi miejscowo (maści, kremy). Kuracja trwa zazwyczaj 10–14 dni. W niektórych wypadkach stosuje się także leczenie ogólne (doustne).

Grzybica skóry: sposoby leczenia

Grzybicę można wyleczyć wyłącznie farmakologicznie. Domowe sposoby leczenia nie są wystarczające, ale mogą złagodzić objawy i przynieść ulgę w dolegliwościach.

Do naturalnych sposobów wspomagania leczenia grzybicy należy:

• olejek herbaciany (ma naturalne właściwości przeciwgrzybicze, należy przecierać nim zainfekowany obszar skóry 2 razy dziennie);
• kąpiele stóp w roztworze octu (ocet mieszamy z wodą w równych proporcjach - stosujemy 3 x w tygodniu);
• kąpiele stóp w naparze szałwi lub kory dębu (zmniejszają nadmierną potliwość towarzyszącą grzybicy);
• Podczas kuracji trzeba również pamiętać o zachowaniu szczególnej higieny, myciu i dokładnym osuszaniu zainfekowanych miejsc.