Polub nas na Facebooku
Czytasz: Budowa anatomiczna stopy człowieka – kości, stawy i mięśnie
menu
Polub nas na Facebooku

Budowa anatomiczna stopy człowieka – kości, stawy i mięśnie

Budowa stopy

Fot: Henglein and Steets / gettyimages.com

Budowa kości stopy obejmuje kości stępu, palców i śródstopia. Podeszwa zbudowana jest z tkanki tłuszczowej i łącznej stanowiących doskonałą amortyzację. Mięśnie ze względu na ograniczoną czynność ruchową palców są przede wszystkim strukturą kształtującą stopę.

Stopa, z łacińskiego pes, to skomplikowany aparat będący podporą całego ciała zarówno w pozycji stojącej, jak i podczas chodu. Uczestniczy w przenoszeniu ciężaru ciała do przodu. Istnieją liczne analogie pomiędzy stopą a ręką, jednak ze względu na różne czynności, do których zostały przystosowane w trakcie ewolucji, można zaobserwować wiele znacznych różnic pomiędzy kończyną górną a dolną.

Jak zbudowana jest stopa?

W budowie ludzkiej stopy należy wyodrębnić mięśnie, kościec oraz naczynia i nerwy. W ogólnym opisie tej części kończyny dolnej trzeba zwrócić uwagę na palce. W porównaniu z palcami dłoni, palce stopy uległy znacznemu uwstecznieniu. Nie są tak długie, mniejsza jest ich ruchomość. Wynika z to z faktu, że główną i jedyną czynnością stopy jest przede wszystkim funkcja podporowa.

Poza palcami na stopie należy wyróżnić sklepienia podłużne i poprzeczne, które powodują, że środkowa część podeszwy jest odciążona. Sklepienie stopy tworzą mięśnie, więzadła i kości stopy. Na podeszwie stopy, pod skórą, rozwinięta jest tkanka tłuszczowa rozdzielana pasmami tkanki łącznej. Dzięki temu tworzy się układ amortyzujący podeszwę stopy i tworzący poduszkę, na której ona spoczywa. Pod warstwą tłuszczową i skórą głębszą znajduje się rozcięgno podeszwowe, które łączy końce łuków sklepienia podłużnego stopy i przeciwstawia się jego spłaszczeniu.

Jak ćwiczyć, aby stopy były zdrowe ? Dowiesz się tego z naszego filmu

Zobacz film: Jak ćwiczyć, żeby stopy były zdrowe i nie bolały? Źródło: 36,6.

Budowa kostna stopy

Szkielet stopy dzieli się na kości stępu, śródstopia i palców. Kości stępu ułożone są w dwuszeregu. Szereg bliższy to kość piętowa i skokowa, a szereg dalszy stanowią kolejno (od strony przyśrodkowej) trzy kości klinowate i kość sześcienna. Pomiędzy tymi rzędami kości wsunięta jest kość łódkowata. Budowa śródstopia jest analogiczna do śródręcza, choć istnieje wiele różnic. Jest to więc 5, mniej więcej równoległych, kości długich przebiegających wzdłuż stopy. Pierwsza kość śródstopia ma na stronie podeszwowej guzowatość, podobnie jak kość piąta. Druga kość śródstopia jest najdłuższa z pięciu. Kości palców stopy również wykazują niewielką analogię do palców ręki, czyli składają się z paliczków, jednak są one w stanie tzw. zanikowym. Pierwszy palec stopy nosi nazwę palucha.

Co wiesz na temat układu kostnego? Odpowiedz na nasze pytania i sprawdź swoją wiedzę!

Odpowiedz na 10 pytań
Rozpocznij quiz

Budowa mięśniowa stopy

Układ mięśniowy stopy jest dość złożony. Mięśnie stopy są związane z palcami, jednak w dużej mierze mięśnie te przekształcone zostały w aparat utrzymujący i regulujący sklepienie stopy. Wyróżnia się mięśnie grzbietu stopy:

  • mięsień prostownik krótki palucha – odpowiada za prostowanie i odwodzenie palucha,
  • mięsień prostownik krótki palców – odpowiada za prostowanie palców.

Jak wygląda badanie stóp? Dowiesz się tego z naszego filmu

Zobacz film: Badanie stóp - jak wygląda i co mówi o zdrowiu? Źródło: 36,6.

Kolejną grupą są mięśnie podeszwy stopy:

  • mięśnie palucha – tworzą wyniosłość przyśrodkową stopy, zalicza się tu odwodziciela, zginacza krótkiego i przywodziciela palucha,
  • mięśnie palca małego – tworzą wyniosłość boczną podeszwy, należą tu mięsień odwodziciel, zginacz krótki, przeciwstawiacz palca małego,
  • mięśnie pośrednie podeszwy – ulokowane są pomiędzy wyniosłością przyśrodkową i boczną stopy, należą tu zginacz krótki palców, mięsień czworoboczny podeszwy, mięśnie glistowate i międzykostne.

Stawy stopy

Omawiając budowę stopy człowieka, nie wolno zapomnieć o aparacie ruchowym, jakim są stawy. Zalicza się tu:

  • staw skokowo-goleniowy,
  • stawy międzystępowe,
  • stawy stępowo-śródstopne,
  • stawy śródstopno-paliczkowe,
  • stawy międzypaliczkowe.

Staw skokowo-goleniowy był nazywany kiedyś stawem skokowym górnym. Jest to staw złożony, który wraz z kością skokową przenosi ciężar ciała na całą stopę. Jest to staw jednoosiowy, bloczkowy. Panewkę stanowią kości piszczelowa i strzałkowa podudzia. Stawy międzystępowe to staw skokowo-piętowo-łódkowy, staw skokowo-piętowy, staw poprzeczny stępu i staw klinowo-łódkowy.

Zobacz nasz film i dowiedz się jak zbudowany jest układ kostny

Zobacz film: Budowa i funkcje układu kostnego. Źródło: 36,6.


Czy artykuł okazał się pomocny?
Tak Nie
48
38
Polecamy
Jakie wkładki do szpilek wybrać, aby poczuć się w nich komfortowo?
Jakie wkładki do szpilek wybrać, aby poczuć się w nich komfortowo? Dzień Dobry TVN
Niewygodnie na obcasach?
Jest na to rada – silikonowe wkładki na haluksy
Niewygodnie na obcasach? Jest na to rada – silikonowe wkładki na haluksy Dzień Dobry TVN
Kość skokowa i jej anatomia.
Najczęstsze dolegliwości kości skokowej
Kość skokowa i jej anatomia. Najczęstsze dolegliwości kości skokowej TVN zdrowie
Stopa wydrążona - co to jest?
Jakie wykonywać ćwiczenia?
Stopa wydrążona - co to jest? Jakie wykonywać ćwiczenia? TVN zdrowie
Komentarze (0)
Nie przegap
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty