Globuliny – co to jest i na jakie choroby wskazuje podwyższone stężenie? 

Fot: StudioLaMagica / fotolia.com

Globuliny są frakcjami białek występujących w osoczu krwi. Są odpowiedzialne m.in. za procesy odpornościowe, a także transport hormonów oraz kwasów tłuszczowych. Podwyższone stężenie globulin we krwi może oznaczać wiele poważnych chorób wątroby, szpiku kostnego nerek, a nawet nowotwory.

Globuliny są obecne nie tylko w krwi, ale również w tkankach organizmu. Ich stężenie można sprawdzić za pomocą badania białka całkowitego oraz proteinogramu, który umożliwia rozdzielenie wszystkich białek we krwi na poszczególne frakcje.

Globuliny a białko całkowite

Białka w organizmie odgrywają rolę bardzo ważnego budulca wszystkich tkanek oraz komórek. Tworzą większość narządów, enzymów oraz hormonów regulujących wiele zachodzących w organizmie procesów. Białko obecne w osoczu krwi nazywane jest białkiem całkowitym, które dzieli się na 3 główne klasy: albuminy, globuliny i fibrynogen. Na podstawie proteinogramu, którego dokonanie umożliwia podział elektroforetyczny białek, globuliny dzieli się na kilka rodzajów: alfa-1globuliny, alfa-2globuliny, beta-globuliny oraz gamma-globuliny.

Globuliny wchodzą w skład białka całkowitego we krwi wraz z pozostałą frakcją białek czyli albuminami i fibrynogenem. Stosunek globulin do albumin mierzy się za pomocą wyliczenia wartości otrzymanych w bezpośrednim badaniu białka całkowitego oraz frakcji albumin; w większości przypadków albuminy stanowią ok. 56–65% białka całkowitego.

Z czego składa się krew? Zobaczcie:

Zobacz film: Składniki krwi i ich funkcje. Źródło: Getty Images / iStock

Gamma-globuliny – podział i znaczenie

Gamma-globuliny (γ-globuliny) tworzą w większości immunoglobuliny Immunoglobulinyprzeciwciałami, które odgrywają istotną rolę w reakcji obronnej organizmu wobec wirusów, bakterii, pasożytów i w mniejszym stopniu również grzybów. Immunoglobulinydzieli się na 5 klas: IgG (warunkują odporność), IgA (obecne w wydzielinach), IgD (receptory powierzchni limfocytów B), IgM (uaktywniają się jako pierwsze w czasie choroby), IgE (ich liczba rośnie w reakcji alergicznej i przy zakażeniach pasożytami). Do gamma globulin zaliczamy białko C-reaktywne (CRP) które jest białkiem ostrej fazy, czyli uaktywniah się w odpowiedzi na stan zapalny. Gamma-globuliny powinny stanowić 11–22% białka całkowitego.

Czym są beta-globuliny?

Beta-globuliny są białkami wchodzącymi w skład białka osocza krwi, spełniają funkcję transportera. Wśród nich wyróżnia się m.in. transferrynę, hemopeksynę, beta-lipoproteinę, beta2-mikroglobulinę, czynniki krzepnięcia krwi, enzymy (esterazę cholinową, fosfatazę, proteazę), bradykininę, angiotensynę oraz izoaglutyniny. Beta-glubuliny pełnią wiele funkcji, w tym transport żelaza, a także transport kwasów tłuszczowych i hormonów sterydowych. U osób zdrowych beta-globuliny powinny stanowić 8–15% białka całkowitego.

Rola alfa1-globuliny i alfa2-globuliny

Alfa1-globuliny i alfa2-globuliny są najmniejszymi grupami białek, stanowiących odpowiednio 2–5% i 7–13% białka całkowitego. Alfa1-globuliny tworzą alfa1-antytrypsyny, alfa1-kwaśnej glikoproteiny, alfa-lipoproteiny oraz TBG(globulina wiążąca tyroksynę). Wśród wielu funkcji alfa1-globulin można wyróżnić m.in. udział w procesach obronnych organizmu, zwłaszcza w chorobach zapalnych. Alfa2-globuliny to m.in. alfa2-makroglobulina, ceruloplazmina oraz haptoglobina. Alfa2-globulinypełnią rolę markerów zapalenia trzustki, transportują miedź, wspomagają transport żelaza, zabezpieczają nerki przed szkodliwym działaniem hemoglobiny, a także uaktywniają się w stanach zapalnych i w uszkodzeniach tkanek.

Podwyższone normy globulin we krwi

Niektóre z rodzajów globulin wzrastają z powodu zakażenia drobnoustrojami, a także w stanach zapalnych organizmu, dzięki czemu jest on w stanie walczyć z chorobą. Zwiększone stężenie niektórych rodzajów globulin może świadczyć o wielu poważnych chorobach. Podwyższenie stężenia beta-globulin powyżej 13% może oznaczać szpiczaka mnogiego, choroby nowotworowe, zespół nerczycowy, choroby wątroby, chorobę Waldenstroma, skrobiawicę, a także może być naturalnym stanem u kobiet znajdujących się w 3. trymestrze ciąży. Podwyższona norma globulin wraz z jednoczesnym wzrostem białka całkowitego we krwi często świadczy o odwodnieniu organizmu.

Stężenie alfa1-antytrypsyny wytwarzanej w płucach i wątrobie wzrasta w trakcie procesów zapalnych w organizmie, podobnie jak podwyższona wartość alfa2-globuliny. Jak informują lekarze, stężenie wybranych gamma-globulin wzrasta w przebiegu schorzeń o podłożu autoimmunologicznym, takich jak reumatoidalne zapalenie stawów czy toczeń rumieniowaty układowy. Podwyższone normy gamma-globulin mogą wskazywać na przewlekłe stany zapalne o podłożu bakteryjnym, kolagenozy, sarkoidozę, rozstrzenia oskrzeli, a także przewlekłe zakażenie pasożytnicze.

Jakie powinny być prawidłowe wyniki morfologii? Zobaczcie:

Zobacz film: Prawidłowe wyniki morfologii. Źródło: Bez recepty

Data aktualizacji: 10.12.2018,
Opublikowano: 23.10.2017 r.

Polecamy

Komentarze (0)

Trwa dodawanie...
Komentarz dodany!
Komentarz nie mógł zostać dodany
Gazometria krwi - parametry, wskazania, wyniki

Gazometria krwi pomaga zdiagnozować przewlekłą obturacyjną chorobę płuc (POChP), astmę lub zaburzenia kwasowo - zasadowe w organizmie. Dzięki wynikom badania pH krwi możliwe jest leczenie i wdrożenie leków, które pomogą pacjentowi.

Czytaj więcej
Zastosowanie kliniczne badania poziomu chromograniny w surowicy krwi

Chromogranina należy do grupy laboratoryjnych, niespecyficznych markerów chorób nowotworowych. Jest to białko produkowane przez niektóre gruczoły wydzielania wewnętrznego. Podwyższony poziom chromograniny może sugerować obecność w organizmie nowotworu neuroendokrynnego, np. przewodu pokarmowego.

Czytaj więcej
Podwyższone trójglicerydy – główne przyczyny i objawy. Dieta przy wysokich trójglicerydach

Podwyższone trójglicerydy w negatywny sposób rzutują na stan zdrowia. Stanowią determinant rozwoju wielu chorób. Zwiększają ryzyko udaru mózgu, zawału serca, cukrzycy i zespołu metabolicznego.

Czytaj więcej
Zakażenie koronawirusem można wykryć już w 12 sekund - powstał nowy, bardzo szybki i czuły test

Szybkie testy na koronawirusa to bardzo ważne narzędzie do walki z pandemią COVID-19. Amerykańscy naukowcy opracowali właśnie test, który wykrywa zakażenie koronawirusem SARS-CoV-2 już 10-12 sekund i jest wyjątkowo szybki!

Czytaj więcej
Podwyższone trójglicerydy. Czym jest hipertriglicerydemia? Przyczyny, dieta oraz postępowanie lecznicze

Hipertriglicerydemia jest stanem, który obecnie znacznie częściej obserwuje się w gabinetach lekarskich ze względu na coraz mniej higieniczny tryb życia, nadużywanie alkoholu oraz otyłość. Definiuje się ją jako podwyższenie poziomu trójglicerydów we krwi na czczo powyżej 150 mg/dl.

Czytaj więcej
O czym świadczy transaminaza alaninowa (ALT) powyżej normy?

Wątroba jest ważnym narządem dla funkcjonowania organizmu, a jej uszkodzenie może być wcześnie wykryte dzięki badaniom laboratoryjnym. Poziom enzymów, takich jak transaminaza alaninowa (ALT), ulega podwyższeniu, kiedy dochodzi do zaburzenia funkcji hepatocytów.

Czytaj więcej
Kwas moczowy – jego stężenie we krwi powinniśmy badać  przynajmniej raz w roku

Podwyższony kwas moczowy ma związek z takimi chorobami jak cukrzyca, miażdżyca i zaburzenia sercowo-naczyniowe. Właśnie dlatego badanie poziomu tego kwasu we krwi powinno być wykonywane przynajmniej raz w roku – uważają eksperci.

Czytaj więcej
COVID-19. Jak sprawdzić, że przeszło się zakażenie koronawirusem?

Zakażenie koronawirusem SARS-CoV-2 nie jest równoznaczne z wystąpieniem objawów typowych na COVID-19. Badania pokazują, że większość osób przechodzi infekcję bardzo łagodnie lub nie ma żadnych dolegliwości. Jak sprawdzić, czy mieliśmy kontakt z koronawirusem SARS-CoV-2. 

Czytaj więcej
Pulsoksymetr - jak działa? Co wynik pomiaru mówi o naszym zdrowiu? 

Pulsoksymetr to urządzenie, które pozwala określić wysycenie krwi tlen, czyli tzw. saturację. Dodatkowo - pośrednio - mierzy częstość pracy serca. Aparat zakłada się na palec lub nadgarstek. W razie potrzeby pomiaru można dokonać w innym miejscu o dobrym ukrwieniu powłok, np. na płatku ucha.

Czytaj więcej
Jak sprawdzić, czy mamy dobrą odporność? 3 badania zalecane przez specjalistów

O odporności świadczy przede wszystkim podatność na różnego rodzaju infekcje, ale nie tylko. Jakość i działanie naszego układu odpornościowego można sprawdzić, wykonując proste badanie krwi. Co dokładnie warto oznaczyć? 

Czytaj więcej