Naukowcy szacują, że około 50% osób z dodatnim GBS stanowią nosicielki bakterii. Większość z nich jednak nigdy nie dowie się, że je ma, dopóki nie zostaną zbadane w czasie ciąży. Przyszłe matki są rutynowo badane na kolonizację tych bakterii w pochwie i odbytnicy. Test może zostać przeprowadzony zarówno w drugim, jak i trzecim trymestrze ciąży. Jego wynik pokazuje, czy kobieta jest nosicielem bakterii.
GBS dodatni – skąd się bierze?
Paciorkowiec grupy B (Streptococcus) jest rodzajem bakterii, która występuje u osób w każdym wieku. Wielu zdrowych ludzi ma GBS dodatni, ale nie odczuwa żadnych objawów chorobowych. To powszechne zjawisko nie stanowi zagrożenia dla zdrowia.
Paciorkowce grupy B nie są przenoszone drogą płciową. Ich naturalnym środowiskiem jest przewód pokarmowy i to stamtąd mogą przedostać się do dróg rodnych. Około 20% ciężarnych kobiet jest bezobjawowymi nosicielami tej bakterii. Osoby starsze lub z przewlekłymi chorobami mogą rozwinąć poważniejsze zakażenie. Do rozpoznania go u kobiet stosowane jest badanie GBS w formie wymazu z pochwy. Jest ono wykonywane w trakcie kontrolnej wizyty prenatalnej. Jeśli wykaże GBS dodatni u kobiety w ciąży, musi ona przyjmować antybiotyki dożylnie lub doustnie przed porodem, aby zapewnić dziecku ochronę.
Niemowlę jest bardziej narażone na rozwój choroby paciorkowcowej między innymi ze względu na przedwczesne urodzenie (wcześniej niż 37 tydzień ciąży), zakażenie łożyska i płynu owodniowego w ciąży lub wykrycie bakterii w moczu matki (bakteriemia) w czasie ciąży (zarówno w obecnej, jak i w poprzedniej). Paciorkowiec grupy B oprócz chorób u niemowląt i dzieci (np. zapalenia płuc, zapalenia opon mózgowych), może powodować niebezpieczne zakażenia u dorosłych (np. skóry, płuc, dróg moczowych, kości i stawów czy posocznicę), szczególnie chorych przewlekle np.: na cukrzycę, zakażenie HIV, nowotwór czy choroby wątroby. Jeśli lekarz podejrzewa, że noworodek ma chorobę paciorkowcową, próbka krwi lub płynu mózgowo-rdzeniowego dziecka zostanie wysłana do laboratorium w celu rozpoznania. Badanie trwa kilka dni.
Infekcja wirusowa a infekcja bakteryjna - jak je odróżnić? Dowiesz się tego z filmu:
Jakie objawy daje GBS dodatni?
Większość niemowląt, które zostały urodzone przez nosicielki paciorkowca grupy B, jest zdrowa. Niektóre z nich zakażone podczas porodu (przechodząc przez kanał rodny) mogą rozwinąć chorobę pod postacią wczesnych lub późnych objawów. Te pierwsze pojawiają się już w pierwszym tygodniu po urodzeniu. Niemowlęta mogą zostać zakażone paciorkowcami ze względu na słabo rozwinięty układ immunologiczny. GBS dodatni daje wtedy objawy, takie jak posocznica, trudności w przyjmowaniu pokarmu lub letarg (niemowlę ciężko się budzi). Późno rozpoczynająca się choroba związana z zakażeniem paciorkowcem grupy B rozwija się w ciągu tygodnia lub kilku miesięcy po urodzeniu, zazwyczaj w ciągu pierwszego miesiąca. Objawy mogą obejmować problemy z oddychaniem, gorączkę, trudności w przyjmowaniu pokarmu, letarg lub drażliwość.
U dorosłych nosicieli paciorkowiec grupy B zwykle bytuje w jelitach, pochwie, odbytnicy, pęcherzu moczowym lub gardle. Większość osób po prostu ma bakterie w organizmie i nie ma objawów choroby. W niektórych przypadkach dodatni GBS może powodować zakażenia dróg moczowych lub poważne infekcje, takie jak zakażenia krwi (bakteriemię) lub zapalenie płuc.
Zarówno w przypadku niemowląt, dzieci, jak i osób dorosłych, jeśli wystąpią jakiekolwiek objawy zakażenia paciorkowcem grupy B – szczególnie u kobiet w ciąży, należy skontaktować się jak najszybciej z lekarzem.
GBS dodatni – leczenie antybiotykiem i jego skutki uboczne
Pozytywny wynik badania GBS oznacza tylko nosicielstwo bakterii, nie musi oznaczać wystąpienia objawów chorobowych. Leczenie zmniejsza ryzyko rozwoju zakażenia paciorkowcem grupy B (np. zakażenia macicy) podczas porodu lub po porodzie. Jeśli wynik badania GBS jest dodatni, wdrożone zostaje leczenie antybiotykami. Penicylina jest preferowanym środkiem używanym w leczeniu zakażeń paciorkowcami grupy B. U 10% kobiet w ciąży, które ją przyjmują, pojawiają się łagodne objawy alergiczne, takie jak wysypka. Bardzo rzadko (1 na 10 000 przypadków) penicylina jest przyczyną ciężkiej reakcji alergicznej, która wymaga leczenia hospitalizacyjnego, a w 1 na 100 000 przypadków może spowodować zagrożenie życia.