Ból nóg od kolan do kostek może pojawić się w każdym wieku. Szczególnie uciążliwy wydaje się dla osób w młodym wieku i dzieci. Często związany jest wówczas z niegroźnymi, fizjologicznymi procesami wzrostowymi kośćca. W diagnostyce istotną rolę odgrywają inne objawy towarzyszące bólowi, okoliczności ich pojawienia się i nasilania.

Co powoduje ból nóg od kolan w dół?

Ból nóg od kolan w dół wywołują różnorodne czynniki. Dolegliwość zwykle pojawia się na skutek przemęczenia fizycznego po całym dniu aktywności. Szczególnie dotyczy to osób pracujących fizycznie. Niemałe znaczenie dla kondycji łydek, stawów skokowych i stóp odgrywa obuwie. Wysokie obcasy, wąskie czubki i ciasne cholewki narażają podudzia na znaczne przeciążenia poprzez kompresję tkanek miękkich, słabą cyrkulację powietrza, ograniczenie ruchomości kostek i palców czy ustawienie w nienaturalnych pozycjach struktur ruchomych nogi. Z kolei ból nóg od kolan w dół u mężczyzn pojawia się najczęściej w efekcie przetrenowania sportowego bądź – paradoksalnie – na skutek biernego trybu życia, gdy układ naczyniowo-nerwowy nie jest odpowiednio stymulowany. Bez względu na płeć czy rodzaj wykonywanej pracy, zastoje żylne i słabe krążenie krwi sprzyjają nocnym i porannym kurczom mięśni łydek, osłabieniu kości śródstopia i zmniejszeniu elastyczności torebek stawowych w podudziach.

Ból nóg od kolan do kostek może pojawić się w każdym wieku. Szczególnie uciążliwy wydaje się dla dzieci i młodzieży. Często związany jest wówczas z niegroźnymi, fizjologicznymi procesami wzrostowymi kośćca. Dolegliwości pojawiają się już w wieku przedszkolnym, zwykle między 3. a 6. rokiem życia. W dalszym etapie życia następują skokami, w okresach intensywnego przyrostu kości i nasilonych zmian w układzie szkieletowym, aż do wejścia w okres dojrzewania.

Szereg możliwych przyczyn dokuczliwych objawów utrudnia szybką diagnostykę. Warto obserwować swoje ciało i zwracać uwagę na okoliczności, w których pojawia się ból, oraz dodatkowe objawy, takie jak zasinienia, obrzęki, zmiany koloru skóry czy wykwity na niej.

Silny ból nóg od kolan w dół – przyczyny

Przyczyny dolegliwości, jaką jest ból nóg od kolan w dół, bywają błahe. Mogą to być tzw. zakwasy, czyli opóźniona bolesność mięśni, powszechnie utożsamiana ze zjawiskiem gromadzenia się kwasu mlekowego we włóknach mięśniowych po beztlenowej pracy fizycznej. Jednak kiedy ból utrzymuje się przewlekle, pojawia się lub nasila w niespodziewanych momentach albo poprzedza go infekcja patogenowa, można podejrzewać, że u jego źródeł tkwi choroba.

Do schorzeń wywołujących ból nóg od kolan w dół w nocy i za dnia zalicza się m.in.:

• niewydolność naczyń krwionośnych. Zastój krwi w naczyniach powoduje nie tylko ból, ale również uczucie ciężkości, nierzadko dochodzi do zaczerwienienia podudzia lub uwidocznienia sieci żył, a nawet do ich deformacji na powierzchni skóry;

• niedokrwienie kończyny dolnej, polegające nie tylko na dostarczeniu zbyt małej ilości tlenu w stosunku do zapotrzebowania, ale również na upośledzeniu odprowadzenia krwi odtlenowanej z obiegu w kierunku serca i płuc;

• przebyte infekcje patogenowe, prowokujące dolegliwości zbliżone do przeziębienia, szczególnie bóle stawowo-mięśniowe, osłabienie, ogólne zmęczenie i apatię. Nierzadko ból nóg od kolan w dół związany jest z pogrypowym zapaleniem mięśni;

• urazy i kontuzje stawów biodrowych, kolanowych i skokowych, wywołujące nierównowagę mięśniową w kończynie;

• zmiany zwyrodnieniowe i wytwórcze kręgosłupa w odcinku lędźwiowo-krzyżowym, których istotą jest ucisk worka oponowego oraz struktur nerwowych i naczyniowych znajdujących się wewnątrz kanału kręgowego. Tego typu zjawisko powoduje zwężenie światła ścieżki impulsów elektrycznych i szereg dodatkowych objawów neurologicznych, promieniujących od dolnego odcinka kręgosłupa, poprzez pośladek, aż do dystalnych obszarów stopy;

• ostre i przewlekłe zaburzenia gospodarki elektrolitowej, powstałe wskutek długotrwałego przyjmowania leków moczopędnych i przeczyszczających, a przy tym odwadniających organizm.

Nierzadko ból nóg od kolan w dół pojawia się w ciąży, szczególnie na jej zaawansowanym etapie, czyli w III trymestrze. Powodują go zwiększający się ciężar ciała matki oraz wszelkie zmiany adaptacyjne, zachodzące w jej organizmie. Trwająca burza metaboliczna utrudnia prawidłowe rozchodzenie się limfy, szczególnie w nogach. Zwykle dochodzi także do zatrzymywania wody, co stanowi przyczynę obrzęków. Poruszanie się utrudniają dodatkowo mięśnie podudzi, przeciążone masą ciała.

Kolano skoczka - co to jest?

Bibliografia:

1. Rigamonti M., „Bez znieczulenia. Jak powstaje człowiek”, PWN, Warszawa 2019.

2. Sparrow J., „Rozwój dziecka”, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2013.

3. Szczepański M., „Zakrzepica żył głębokich i zakrzepowe zapalenie żył powierzchownych”, PZWL, Warszawa 2007.