Zespół abstynencyjny to stan po nagłym odstawieniu alkoholu, objawiający się zaburzeniami psychicznymi i ogólnoustrojowymi. Zespół abstynencyjny może przybierać różne nasilenie objawów. Niektórzy odczuwają jedynie wewnętrzny niepokój, bóle i zawroty głowy i nudności, natomiast część osób może rozwinąć poważne objawy w postaci napadów drgawkowych (padaczka alkoholowa) czy majaczenia alkoholowego (delirium).

Alkoholowy zespół abstynencyjny – kiedy powstaje?

Nie jest regułą, by alkoholowy zespół abstynencyjny występował tylko u alkoholików. Należy zdawać sobie sprawę, że już jednorazowe spożycie alkoholu może wpłynąć na mózg człowieka, który bardzo szybko poddaje się działaniu tej używki. Każdy, kto w swoim życiu spożywał alkohol, wie, że w ciągu kilku godzin od jego spożycia, szczególnie w sporych ilościach, organizm, a przede wszystkim mózg, zaczyna inaczej funkcjonować. Mówiąc kolokwialnie – alkohol zwalnia w mózgu przepływ informacji. Mózg relaksuje się. Spadek poziomu alkoholu we krwi na nowo pobudza te przepływy, mogąc stymulować nieprawidłowe wyładowania w korze mózgowej. Najczęściej objawia się to pobudzeniem, nerwowością.

Alkoholowy zespół abstynencyjny – objawy

Objawy alkoholowego zespołu abstynencyjnego to przede wszystkim drgawki i majaczenie. Objawy pojawiają się w wyniku nagłego braku alkoholu we krwi.

Drgawki to nagłe skurcze mięśni całego ciała niepodlegające kontroli. Chory nie ma żadnego kontaktu z otoczeniem, może nawet oddać mocz i stolec, co często może być brane jako napad padaczkowy, choć przyczyna jest zupełnie inna. Podobnie jak w przypadku napadu padaczkowego, osoba z drgawkami poalkoholowymi ma duże ryzyko zachłyśnięcia się cofającą się treścią pokarmową i w konsekwencji – uduszenia. Długie napady drgawek mogą prowadzić do niedotlenienia mózgu, a także do urazów wywołanych uderzaniem głową o twarde podłoże.

Jak alkohol działa na organizm? dowiesz się tego z filmu:

Majaczenie alkoholowe dotyczy sporej części osób uzależnionych. Jest to ostra postać zespołu abstynencyjnego, będąca stanem zagrażającym życiu, związanym z głębokimi zaburzeniami psychicznymi i ogólnoustrojowymi. Objawy majaczenia alkoholowego nie od razu muszą być ostre, początkowo pojawiają się: drżenia całego ciała, bezsenność, lęki, pobudzenie, niepokój. Osoby w stanie majaczenia alkoholowego tracą orientację dotyczącą zarówno otoczenia (nie wiedzą, jaki jest dzień i gdzie się znajdują), jak i własnej osoby.

Alkohol działa moczopędnie na organizm, wobec tego może prowadzić do zaburzeń elektrolitowych w postaci niedoborów wapnia, magnezu czy potasu. Konsekwencją tego mogą być również zaburzenia rytmu serca.

Inne objawy to omamy lub halucynacje, najczęściej wzrokowe. To one są najczęściej przyczyną irracjonalnych zachowań, agresji czy urazów.

Zespół abstynencyjny – leczenie

Podczas napadu drgawek nie wolno podawać doustnie żadnych leków, płynów czy wkładać do ust żadnych przedmiotów. Należy chorego chronić przed urazem, podkładając mu poduszki. Podstawą pierwszej pomocy jest wezwanie pogotowia ratunkowego. Należy zawsze poinformować ratownika o wcześniejszym spożyciu przez chorego alkoholu. Leczenie domowe ma więc ograniczone możliwości. Poza uchronieniem chorego przed uduszeniem się cofającą się treścią pokarmową, a także zabezpieczeniem przed uderzaniem głową w twarde podłoże, niewiele można zrobić.

Zobacz też: Detoksykacja alkoholowa naturalnymi sposobami

Główną metodą leczenia, a właściwie metodą profilaktyki drgawek, jest zaprzestanie spożywania alkoholu. Jeśli osoba jest w stanie zrezygnować ze spożywania alkoholu, nie ma potrzeby żadnej dodatkowej interwencji medycznej.

Często chory wymaga pomocy w walce z uzależnieniem i utrzymaniu stanu abstynencji. Abstynencja jest bardzo ważna, ponieważ wystąpienie majaczenia alkoholowego lub drgawek po spożyciu alkoholu zwiększa znacząco szansę ich wystąpienia po kolejnym spożyciu.

Jak przestać pić alkohol? Odpowiedź znajdziesz w filmie:

Chorzy z majaczeniem alkoholowym wymagają bezwzględnej hospitalizacji. Głównie ze względu na pojawiające się zaburzenia rytmu serca, drgawki, niekontrolowane wzrosty ciśnienia i zaburzenia elektrolitowe.

Lekiem z wyboru w przypadku majaczenia alkoholowego jest podanie diazepamu, czyli relanium.

Zobacz też: Jak wygląda odwyk alkoholowy?

Ile trwa zespół abstynencyjny poalkoholowy?

Nie da się konkretnie określić, ile może trwać zespół abstynencyjny. Wynika to z tego, że może on rozwinąć się już nawet po jednorazowym, ale intensywnym spożyciu. Wtedy trwa zdecydowanie krócej niż zespół abstynencyjny u osoby uzależnionej od alkoholu, pijącej przez długi czas i nagle odstawiającej alkohol. Może więc trwać od kilku godzin do kilku dni.