Zapalenie nerek: typy, przyczyny, objawy, diagnostyka i sposoby leczenia

Fot: Petrik / fotolia.com

Zapalenie nerek jest chorobą zapalną nerek, negatywnie wpływającą na funkcjonowanie układu moczowego. W zależności od obszaru, objętego stanem zapalnym wyróżnia się trzy typy zapalenia nerek: kłębuszkowe, odmiedniczkowe oraz śródmiąższowe. Różnią się one od siebie przede wszystkim lokalizacją, a także typem dolegliwości towarzyszących. Wśród wspólnych dla wszystkich rodzajów zapalenia nerek objawów można wymienić: problemy w oddawaniu moczu.

Nerki są ważnym organem układu moczowego, odpowiadającym za oczyszczanie krwi z niebezpiecznych substancji. Choroby tego organu są niebezpieczne dla zdrowia, ponieważ mogą prowadzić do zainfekowania całego organizmu.

Kłębuszkowe zapalenie nerek

Przy kłębuszkowym zapaleniu nerek stan zapalny obejmuje kłębuszki nerkowe, które są siecią dwóch tętnic, biorących udział w filtrowaniu krwi. Przyczyną tej choroby jest nieprawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego. Niekiedy również kłębuszkowe zapalenie nerek może być wywołane długotrwałym przyjmowaniem leków przeciwzapalnych, zakażeniem paciorkowcem, a nawet zapaleniem górnych dróg oddechowych. Wśród czynników ryzyka można wymienić także: tocznia układowego, białaczkę, chłoniaka oraz choroby wątroby. Do najbardziej charakterystycznych objawów tego schorzenia można zaliczyć:

  • intensywne bóle z tyłu pleców (w okolicy lędźwiowej),
  • zmniejszenie ilości wydalanego moczu,
  • obrzęki twarzy, w tym przede wszystkim powiek,
  • złe samopoczucie i stany lękowe,
  • apatię i senność,
  • krwiomocz i białkomocz,
  • nadciśnienie tętnicze,
  • nudności i wymioty,
  • podwyższoną temperatura ciała.

Kłębuszkowe zapalenie nerek bardzo często dotyka dzieci w przedziale wiekowym 7-10 lat. Rzadko pojawia się u dzieci poniżej 3. roku życia, a także u osób w podeszłym wieku. Przy rozpoznaniu tej choroby wykonuje się podstawowe badanie moczu, a także niekiedy biopsję nerki. Sposób leczenia kłębuszkowego zapalenia nerek uzależniony jest w głównej mierze od przyczyny choroby. Zapalenie, wywołane bakterią paciorkowca, leczy się, stosując odpowiednio dobrany antybiotyk. W innych przypadkach najczęściej pacjentowi podaje się leki nefroprotekcyjne oraz immunosupresyjne. W bardzo ciężkich przypadkach stosuje się leczenie dializami oraz wymianę osocza krwi (plazmaferezę).

Odmiedniczkowe zapalenie nerek

Odmiedniczkowe zapalenie nerek najczęściej jest powikłaniem po nieodpowiednio leczonej infekcji pęcherza moczowego. Choroba ta może mieć podłoże: bakteryjne, wirusowe lub grzybicze. Wśród czynników, sprzyjających rozwojowi odmiedniczkowego zapalenia nerek, można wymienić: kamienie nerkowe, guz pęcherza, przerost prostaty, ciążę, cukrzycę oraz cewnik w pęcherzu moczowym. Najbardziej narażeni na pojawienie się tej choroby są osoby, które prowadzą intensywne życie seksualne. Wśród objawów odmiedniczkowego zapalenia nerek można wymienić:

  • umiarkowany ból w okolicy lędźwiowej,
  • obecność erytrocytów w moczu,
  • lekko podwyższona temperatura ciała,
  • zaburzenia w oddawaniu moczu,
  • pieczenie podczas oddawania moczu.

Przed wdrożeniem leczenia odmiedniczkowego zapalenia nerek lekarz powinien wykonać szereg diagnostycznych badań, w celu ustalenia podłoża choroby. Jest to bardzo ważne, ponieważ, np. w przypadku, gdy schorzenie wywołane zostało przez bakterie, wdraża się antybiotykoterapię, która jest nieskuteczna przy wirusowym podłożu choroby. Najczęściej, jednak chorym zaleca się ogrzewanie okolic intymnych: gorące kąpiele oraz noszenie bielizny ocieplającej. Ponadto stosuje się także środki moczopędne, w tym szczególności zioła, jak: pokrzywa, czarny bez, mniszek lekarski i brzozę brodawkowatą.

Zobacz też: Scyntygrafia nerek - na czym polega?

Śródmiąższowe zapalenie nerek

Szczególnie niebezpiecznym typem zapalenia nerek jest śródmiąższowe zapalenie nerek, które przez bardzo długi czas może przebiegać bezobjawowo, w ten sposób, prowadząc do nieodwracalnego uszkodzenia tego narządu. Przyczyną śródmiąższowego zapalenia nerek bardzo często jest przyjmowanie antybiotyków lub leków przeciwzapalnych. Szczególnie niebezpieczna jest długotrwała farmakoterapia. Czynnikiem, sprzyjającym rozwojowi tej choroby, jest również kontakt z toksycznymi substancjami. Ponadto za wywołanie śródmiąższowego zapalenia nerek odpowiedzialne, mogą być również takie choroby, jak: dna moczanowa czy kamica nerkowa. Wśród objawów właściwych dla tego schorzenia, można wymienić:

  • podwyższoną temperaturę ciała,
  • tępy ból z tyłu pleców (w okolicy lędźwiowej),
  • wysypkę na skórze,
  • znacznie ograniczenie ilości wydalanego moczu (tzw. skąpomocz),
  • obecność krwinek czerwonych w wydalanym moczu,
  • ból stawów.

Podstawą w diagnostyce śródmiąższowego zapalenia nerek jest pogłębiony wywiad lekarski oraz badanie krwi i moczu. O chorobie tej może świadczyć obecność w moczu białka i krwinek czerwonych, a także podniesiony poziom kreatyniny we krwi. W ciężkich do rozpoznania przypadkach wykonuje się również biopsję nerek. Co istotne, śródmiąższowe zapalenie nerek jest nieuleczalne. W stosunku do chorego zazwyczaj wdraża się leczenie nerkozastępcze oraz zaleca się odstawienie przyjmowania wszystkich leków.

Zobacz też: Urografia - na czym polega?

Zobacz film: Jak dbać o nerki? Źródło: Dzień Dobry TVN

Data aktualizacji: 14.12.2017,
Opublikowano: 22.09.2017 r.

Komentarze (0)

Trwa dodawanie...
Komentarz dodany!
Komentarz nie mógł zostać dodany
Ból nerek po alkoholu. Dlaczego alkohol szkodzi na nerki?

W organizmie człowieka nerki pełnią ważną funkcję wydalniczą. Oczyszczają organizm z toksyn i szkodliwych produktów przemiany materii. Alkohol ma na nie toksyczny wpływ. Ból nerek po alkoholu jest tępy i bardzo uporczywy.

Czytaj więcej
Co oznacza powiększona miedniczka nerkowa u dorosłego i dziecka?

Powiększona miedniczka nerkowa u dziecka i osoby dorosłej może wskazywać na chorobę układu moczowego, która wymaga dalszej diagnostyki i monitorowania. Nieprawidłowości wykrywa się podczas badania ultrasonograficznego jamy brzusznej. Miedniczka nerkowa jest rutynowo oceniana także u płodu.

Czytaj więcej
Odbarczenie nerki – górnych dróg moczowych. Wskazania do nefrostomii

Zastój moczu w górnych drogach moczowych może wymagać inwazyjnych metod odprowadzenia. Odbarczenie nerki przeprowadzane jest zazwyczaj metodą nefrostomii przezskórnej.

Czytaj więcej
Koronawirus. To z powodu choroby nerek chorzy najczęściej potrzebują hospitalizacji

Przewlekła choroba nerek to główny powód hospitalizacji pacjentów z COVID-19. Do takich wniosków doszli amerykańscy badacze po przeanalizowaniu stanu zdrowia 1,6 tys. pacjentów z potwierdzoną infekcją. Informację na ten temat zamieszcza pismo "PLOS ONE".

Czytaj więcej
Czym jest kora nerki? Budowa oraz funkcje. Ostra martwica kory nerek

Nerka to parzysty narząd, w którego budowie wyróżnia się dwie warstwy – korową oraz rdzenną. Kora nerki znajduje się na zewnątrz. W jej wnętrzu mieszczą się ciałka nerkowe.

Czytaj więcej
Polipy na nerkach. Jakie są objawy? Jak wygląda leczenie?

Polipy nerkowe to bardzo rzadkie schorzenie, polegające na pojawieniu się w okolicach miedniczki nerkowej lub układu miedniczkowo-kielichowego nieprawidłowego guza. Zmiany mają charakter łagodny, zbudowane są z tkanki włóknistej i nie ulegają transformacji do nowotworu złośliwego.

Czytaj więcej
AML nerki - co to jest? I jak wygląda leczenie?

AML nerki to termin medyczny określający naczyniakomięśniakotłuszczaka. Jest on guzem nowotworowym o charakterze łagodnym, który może być dziedziczony autosomalnie dominująco. Z AML zmagają się głównie kobiety. Guz nie zawsze manifestuje się jakimikolwiek objawami, więc często bywa wykrywany przypadkowo. Leczenie naczyniakomięśniakotłuszczaka jest uzależnione od wielkości guza i symptomów towarzyszących jego obecności.

Czytaj więcej
Koronawirus. Choroby nerek zwiększają ryzyko zgonu z powodu COVID-19 - dlaczego?

Pacjenci z przewlekłą chorobą nerek i powstającym w przebiegu COVID-19 ostrym uszkodzeniem nerek znacznie częściej umierają z powodu infekcji koronawirusem - wynika z badań naukowców Imperial College London.

Czytaj więcej
Jakiego rodzaju przerzuty występują przy raku nerki

Rak nerki jest rzadko występującym nowotworem złośliwym. Często przebiega bezobjawowo lub manifestuje się tylko okresowo pojawiającym się krwiomoczem. Zdarzają się przypadki, że objawy występowania przerzutów komórek nowotworowych w różnych odległych narządach pojawiają się wcześniej niż zaburzenia ze strony funkcji nerek.

Czytaj więcej
Jaką dietę stosuje się przy torbielach nerek?

W torbielach nerek można pomocniczo stosować dietę podobną jak w niewydolności nerek. Warto zatem wiedzieć, których potraw unikać, a o które należy wzbogacić codzienny jadłospis.

Czytaj więcej