Spożycie odpowiedniej ilości składników mineralnych uważa się za niezwykle istotny determinant prawidłowego rozwoju i funkcjonowania organizmu. Szczególną rolę przypisuje się magnezowi. Niedobór magnezu u dzieci wiąże się z ryzykiem poważnych konsekwencji, takich jak: zaburzenia snu i rytmu serca, trudności z koncentracją, stany lękowe, wzmożona pobudliwość ruchowa.
Niedobór magnezu u dzieci – przyczyny
Magnez (Mg) to pierwiastek wchłaniany w jelicie cienkim, pełniący w organizmie wiele istotnych funkcji. Niedostateczna jego ilość może być spowodowana przez rozmaite czynniki. W sposób szczególny podkreśla się rolę nieprawidłowego sposobu odżywiania – dieta o małej zawartości magnezu, bogata w gazowane, słodkie napoje z kwasem fosforowym czy dania typu fast-food. Niedobór magnezu u dzieci powodować mogą zaburzenia wchłaniania spowodowane przez choroby przewodu pokarmowego. Dodatkowo do hipomagnezemii przyczynia się silny stres, w którego konsekwencji dochodzi do wzmożonego wydalania magnezu z moczem. Za braki magnezu u dzieci odpowiadać mogą skażenie wody lub powietrza (np. ołowiem), długotrwałe wymioty i biegunka, choroby nerek.
Objawy niedoboru magnezu u dzieci
Objawy braku magnezu u dzieci zauważyć można ze strony układu nerwowego, odpornościowego i mięśniowego, a także kostnego, gdyż pierwiastek ten wpływa na wbudowywanie się wapnia w strukturę tkanki kostnej, a przez to na jej mineralizację. Co więcej, uczestniczy w syntezie witaminy D, która determinuje wzrost. Jego braki mogą zaburzyć także regulację gospodarki hormonalnej.
Stan obniżonego poziomu magnezu w organizmie może powodować wzmożoną pobudliwość ruchową, wahania nastroju, uczucie znużenia i niepokoju, stany lękowe, drżenie i skurcze mięśni oraz osłabienie siły mięśniowej. Niedobór magnezu u dzieci objawiać się może także zmęczeniem psychicznym i fizycznym, zaburzeniami snu, które mogą nawet przyjąć formę bezsenności, problemami z pamięcią i koncentracją, trudnościami w nauce, zaburzeniami świadomości. Inne objawy niedoboru magnezu u dzieci stanowią: łamliwość włosów i paznokci, bóle brzucha, zaburzenia rytmu serca, bóle i zawroty głowy, zaburzenia przełykania, próchnica zębów, nieprawidłowy rozwój kości.
Magnez dla dziecka – produkty spożywcze
Magnez można dostarczać dzięki bogatym w niego produktom spożywczym. W diecie powinny się znaleźć m.in.: kakao i jego przetwory (np. czekolada), orzechy, kasza gryczana, kasza jaglana, nasiona dyni i słonecznika, płatki owsiane, ryż biały, pieczywo ciemne i pełnoziarniste. Spore ilości magnezu zawierają także soja, ciecierzyca, kukurydza, owoce morza, ryby (np. makrela, dorsz), rośliny strączkowe, szpinak. Ważne miejsce w diecie zajmuje woda mineralna, w której zawartość magnezu wynosić powinna co najmniej 50 mg na 1 litr.
Mimo iż mięso i nabiał nie dostarczają dużych ilości magnezu, to stanowią źródło laktozy i białka, które ułatwiają wchłanianie pierwiastka. Z kolei proces ten utrudniają m.in.: kwas fosforowy, duża ilość tłuszczu, fityniany, taniny, szczawiany. Stąd też powinno się spożywać z rozwagą zawierające je produkty.
Jak rozpoznać niedobór magnezu? Dowiesz się tego z filmu:
Jaki magnez dla dzieci?
W przypadku gdy pokarmy nie pokrywają w wystarczający sposób dziennej dawki magnezu, pomocne okazują się suplementy diety. Są one ogólnodostępne w aptekach, jednak wcześniej warto zasięgnąć opinii specjalisty co do dawki, jaką powinno przyjąć dziecko. Preparaty mają różną postać. Zakupić można magnez dla dzieci w saszetkach do rozpuszczenia w wodzie. Przykładowo opakowanie 20 saszetek po 150 mg magnezu kosztuje około 19 zł. Inną propozycją jest syrop z magnezem o różnych atrakcyjnych smakach, jak pomarańczowy, malinowy czy truskawkowy. Za butelkę o pojemności 120 ml zapłaci się średnio 12 zł. Rynek farmaceutyczny oferuje także suplementy w formie żelków. Przykładowo opakowanie 30 sztuk, z których każda dostarcza 28,5 mg magnezu, to koszt 14 zł. Dla dzieci najlepiej wybierać preparaty zawierające dodatkowo witaminę B6, która potęguje ich działanie. Dobrze, jeśli pierwiastek ma formę nieorganicznych soli, jak cytrynian magnezu, który budową przypomina magnez występujący w pożywieniu.
Czytaj także: Fakty i mity na temat magnezu. Czy warto brać suplementy?
Dawkowanie magnezu u dzieci
Zapotrzebowanie na magnez wzrasta wraz z wiekiem ze względu na większe ryzyko narażenia na czynniki stresowe oraz infekcje czy wzmożony wysiłek psychofizyczny. W przypadku niemowląt karmionych naturalnie lub sztucznie prawdopodobieństwo niedoboru magnezu jest znikome. Mleko kobiece i preparaty mleka zastępczego wykazują odpowiednio zbilansowany skład pokrywający zapotrzebowanie dziecka.
Dawka magnezu dla dzieci powinna zostać określona przy uwzględnieniu dziennego zapotrzebowania w zależności od wieku i masy ciała (5 mg na kilogram masy ciała). Stąd też w przybliżeniu wynosi w przypadku dzieci:
- do 3 lat – około 80 mg/dobę,
- w wieku 4–8 lat – około 130 mg/dobę,
- powyżej 9 lat – około 240 mg/dobę.
Bibliografia:
- S. Merkiel, W. Chalcarz, Analiza spożycia składników mineralnych przez dzieci w wieku przedszkolnym z Turku, [w:] „Medycyna Rodzinna” 2016, 1(19), s. 7–13.
- H. Szymczyk, Magnez – pierwiastek niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu, [w:] „Farmacja Współczesna” 2016, 9, s. 217–223.
- A. Wojtasik, A. Kunachowicz, J. Socha, Suplementy magnezu i potrzeba ich stosowania w dietach dzieci zdrowych i z celiakią, [w:] „ŻYWNOŚĆ. Nauka. Technologia. Jakość” 2009, 4(65), s. 295–302.