Obturację płuc rozpoznaje się podczas badania spirometrycznego, czyli badania służącego ocenie objętości i pojemności płuc. Polega ono na wdmuchiwaniu powietrza do specjalnego ustnika. Czynność powtarza się kilkakrotnie. Badanie trwa kilka minut.

Przewlekła obturacyjna choroba płuc – charakterystyka i rozpoznanie

Przewlekła obturacyjna choroba płuc, czyli POCHP, występuje najczęściej u osób po 65. roku życia i postępuje wraz z wiekiem. Charakteryzuje się utrudnionym przepływem powietrza przez drogi oddechowe, co jest związane z reakcją zapalną płuc i oskrzeli na działanie toksycznych pyłów bądź gazów, np. dymu tytoniowego.

POCHP – objawy kliniczne

Typowy objaw POCHP to duszność, która w początkowym stadium choroby nasila się tylko podczas wzmożonego wysiłku. Osoby starsze często ignorują ten symptom, tłumacząc go podeszłym wiekiem. Duszność bowiem może być również objawem innych chorób, np. związanych z układem krążenia. Choroba POCHP objawia się też kaszlem i problemami z odkrztuszaniem. Chorzy na POChP często skarżą się również na szybkie męczenie się po wysiłku i ogólne osłabienie organizmu.

Zobacz także: Pylica - groźna choroba zawodowa płuc. Czy jest wyleczalna?

POCHP – przyczyny

Głównym czynnikiem wywołującym chorobę POCHP jest palenie papierosów, które jest najczęstszą przyczyną zachorowań. Bierni palacze są również w grupie ryzyka. Przyczyną zachorowania są również zanieczyszczenia powietrza. Do najbardziej niebezpiecznych należą dwutlenek azotu i siarki, a także ozon. Ich źródłem jest spalanie ropy oraz węgla. Szkodliwe pyły znajdują się również w pobliżu zakładów przemysłowych, dróg o dużym natężeniu ruchu i pomieszczeniach, ze słabą wentylacją, opalanych węglem, gazem lub drewnem. Przyczyny POCHP to także:

• nadreaktywność oskrzeli, czyli skłonność do nadmiernych skurczów, które ograniczają przepływ powietrza,
  
• czynniki genetyczne,
  
• astma,
  
• częste infekcje oskrzeli i płuc,
  
• zakażenie dróg oddechowych przebyte we wczesnym dzieciństwie.
  

Zobacz także: Zapalenie oskrzeli obturacyjne, wirusowe i bakteryjne. Objawy, przyczyny i leczenie

Nawracające infekcje układu oddechowego, w szczególności przed 3. rokiem życia, mogą nieodwracalnie uszkodzić płuca. Ryzyko zachorowania na POCHP u dziecka wzrasta, jeżeli noworodek miał dodatkowo niską wagę urodzeniową, czyli poniżej 2,5 kilograma.

POCHP – leczenie farmakologiczne

W leczeniu przewlekłej obturacyjnej choroby płuc bierze się pod uwagę stopień jej zaawansowania (wyrażany w 4 kategoriach). Aby go określić, ocenia się: skalę duszności, stopień ograniczenia przepływu powietrza oraz liczbę zaostrzeń choroby w ciągu roku. Leki na POCHP mają zmniejszyć uczucie duszności oraz poprawić przepływ powietrza w płucach. W leczeniu choroby płuc stosuje się:

• Leki rozszerzające oskrzela (np. cholinolityki, b2-agoniści oraz teofilina) – są to preparaty w postaci wziewnej i doustnej. Stosuje się w przypadku pojawienia się duszności. Zwiększają one objętość wdechową płuc, a także tolerancję na wysiłek fizyczny.
  
• Doustne i wziewne glikokortykosteroidy – stosowane są najczęściej w zaawansowanych stadiach choroby z częstymi zaostrzeniami.
  
• Inhibitory fosfodiesterazy 4 – to niesteroidowe leki przeciwzapalne, które zmniejszają procesy zapalne w płucach. Medykamenty stosuje się również jako uzupełnienie leczenia lekami rozszerzającymi oskrzela.
  
• Mukolityki i antyoksydanty – poprawiają jakość życia w chorobie oraz nie potęgują ryzyka występowania działań niepożądanych.
  
• Antybiotyki – stosowane są w wyjątkowych przypadkach, gdy istnieje ryzyko wystąpienia zapalenia płuc.
  

W przypadku kiedy choroba ma charakter nasilony, nie zaleca się przerywania leczenia podtrzymującego, nawet jeśli objawy schorzenia złagodziły się bądź ustały.

POCHP – leczenie tlenem

Zapotrzebowanie i sposób podawania tlenu określa się na podstawie gazometrii, czyli badaniu służącemu ocenie równowagi kwasowo-zasadowej i wymiany gazowej. Tlen podaje się zazwyczaj za pomocą cewnika lub maski.

POCHP – rehabilitacja oddechowa

Rozpoczęcie rehabilitacji oddechowej zaleca się już w momencie rozpoznania choroby. Ma ona na celu usprawnienie mechaniki oddychania, czyli procesu wentylacji płuc. Rehabilitacja w POCHP polega przede wszystkim na ćwiczeniach fizycznych i oddechowych. W terapii zalecane są takie aktywności, jak: pływanie, jazda na rowerze, spacery czy podnoszenie ciężarków. Prawidłowe oddychanie to wdychanie powietrza przez nos i wydychanie ustami. Jednym z ćwiczeń rehabilitacyjnych w przypadku POCHP jest np. nabranie powietrza i próba jego powolnego wydechu przy lekko przymkniętych ustach.

Oczyszczanie dróg oddechowych u chorych na POCHP

Leczenie choroby płuc polega także na oczyszczaniu dróg oddechowych z zalegającej wydzieliny, nazywane toaletą drzewa oskrzelowego. Polega ona na ułożeniu chorego w takiej pozycji, aby drenowany odcinek dróg oddechowych znajdował się na wysokości mostka. Dzięki temu wydzielina swobodnie spływa.