Przebicie płuc złamanym żebrem
Podczas różnego rodzaju wypadków i urazów dochodzi do stłuczenia żeber lub ich złamania. Jeśli nie zostaną uszkodzone płuca i naczynia przebiegające w przestrzeniach międzyżebrowych, wystarczy zastosować leki przeciwbólowe i unieruchomienie tułowia. W przypadku przebicia płuca może dojść do wystąpienia odmy, pojawienia się nasilonego bólu, a także problemów z oddychaniem. Po stronie uszkodzenia ruchy klatki piersiowej są ograniczone, a chory wymaga pilnej interwencji lekarskiej. Po złamaniu żeber zdarza się powstanie tzw. odmy podskórnej, charakteryzującej się trzeszczeniami wynikającymi z gromadzenia się powietrza tuż pod skórą. Odma świadczy o przebiciu płuca.
Przebite płuco a odma
Odma opłucnowa powstaje na skutek dostania się powietrza do jamy opłucnej. Może ono się tam znaleźć w wyniku uszkodzenia ścian klatki piersiowej lub przebicia płuca. Ze względu na etiologię, odmę opłucnową dzieli się na:
-
samoistną – spowodowaną pęknięciem pęcherzyków płucnych. Może nastąpić u osób zdrowych, jak i borykających się z chorobami przewlekłymi, np. przewlekłą obturacyjną chorobą płuc (POCHP), mukowiscydozą, innymi chorobami płuc i oskrzeli;
-
pourazową – wynik uszkodzenia ściany klatki piersiowej lub przebicia płuca np. ostrym narzędziem;
-
jatrogenną – powstaje podczas wykonywania niektórych procedur medycznych, jak biopsja płuca czy cewnikowanie dużych naczyń.
Przebicie płuca – objawy
Objawy uszkodzenia tkanki płucnej zależą od mechanizmu, w którym powstały. Jeśli nastąpiły w efekcie np. urazu, objawy przebiegają gwałtownie. Uszkodzenie tkanki płucnej w przebiegu chorób przewlekłych tkanki płucnej może rozwijać się powoli i powodować stopniowe pogarszanie się stanu chorego. Główne objawy mogące pojawić się w wyniku przebicia płuca to:
-
ból o różnym nasileniu. Jeśli przebicie płuca nastąpiło na skutek urazu, ból będzie zdecydowanie bardziej odczuwalny niż np. w sytuacji pęknięcia pęcherzyków rozedmowych w przebiegu mukowiscydozy;
- kaszel, duszność;
- spadki ciśnienia tętniczego;
-
tachykardia, czyli przyspieszenie tętna;
- przyspieszenie i spłycenie oddechu.
Podstawowym kryterium umożliwiającym rozpoznanie uszkodzonej tkanki płucnej i rozległości zmian jest zdjęcie rentgenowskie tkanki piersiowej. Do potwierdzenia odmy najlepiej sprawdza się tomografia komputerowa, choć nie zawsze jest czas na jej przeprowadzenie. Ponadto wykonuje się pulsoksymetrię i gazometrię, czyli badania mające na celu monitorować poziom tlenu w organizmie i stan równowagi kwasowo-zasadowej.
Przebicie płuca – leczenie
Podstawą leczenia przebitego płuca jest stała obserwacja i podawanie tlenu przez maskę. Chory powinien być hospitalizowany. Pierwsza pomoc polega na wprowadzeniu igły i zaaspirowanie powietrza. Czasem niezbędny jest drenaż jamy opłucnej. Metody operacyjne stosowane w leczeniu przebitego płuca to:
-
pleurodeza – może być przeprowadzana z użyciem np. talku, ma na celu ułatwienie zarośnięcia tkanki opłucnowej;
-
pleurektomia, czyli całkowite usunięcie opłucnej ściennej; prowadzi do zarośnięcia jamy opłucnej i zabezpiecza przed powstawaniem nawrotowej odmy.
Postępowaniu po leczeniu przebitego płuca
Podstawą jest rzucenie palenia. Chory po urazie z uszkodzeniem opłucnej ma całkowity zakaz nurkowania, przez co najmniej półtora miesiąca nie może latać samolotem.