Mleczaki, czyli pierwsze zęby, zaczynają się pojawiać ok. 6 miesiąca życia dziecka i rosną aż do trzeciego roku życia dziecka. Kompletem zębów mlecznych dziecko cieszy się zaledwie 3-4 lata. Pierwsze zaczynają wypadać ok. piątego roku życia.

Dlaczego zęby mleczne wypadają?

Dzieje się tak, ponieważ znajdujące się pod nimi wypustki zębów stałych z czasem zaczynają wypychać te młode, ale to nie jest jedyny powód. Wraz z rozwojem i wzrostem dziecka zmienia się także układ żuchwy oraz szczęki. Tym samym potrzebne są nowe zęby, które dopasują się do nowych warunków i umożliwią dziecku normalne jedzenie oraz prawidłowe mówienie. Proces ten jest stopniowy i trwa zazwyczaj do ok. 12 roku, bo właśnie wtedy dziecko zazwyczaj traci ostatniego mlecznego zęba. Nie znaczy to jednak, że dziecko w tym wieku ma już wszystkie stałe zęby. Ósemki, które wyżynają się jako ostanie zazwyczaj rosną etapami i zdarza się, że proces ten trwa aż do 35 roku życia! Co ciekawe, to jedyne żeby, które nie mają swojego mlecznego odpowiednika i od razu wyrastają stałe.

Jak myć zęby dziecka? Dowiesz się tego z naszego filmu

To, w jakiej kolejności będą wypadały i które stałe zęby pojawiają się jako pierwsze zależy od ich wzrastania. Najczęściej jednak malec w pierwszej kolejności traci jedynki – zarówno na górze, jak i na dole. Następnie wypadają dwójki, kły, trzonowce oraz przedtrzonowce.

W sytuacji, gdy zęby zaczynają wypadać niemal jednocześnie, konieczna jest konsultacja z lekarzem. Być może dziecko ma cukrzycę lub chorobę dziąseł. Nieprawidłowości z wyżynaniem się nowych zębów czy wypadaniem mleczaków mogą mieć związek z niedoborami witaminy D (czyli krzywicą), zaburzeniami hormonalnymi (przede wszystkim z niewłaściwą pracą tarczycy), mukowiscydozą, celiakią lub wadami genetycznymi. Czasem zaburzenia te mogą być spowodowane urazem. W takich sytuacjach, aby zachować prawidłowy wzrost zębów i uchronić dziecko przed wadą, która w przyszłości może wymagać leczenia ortodontycznego, lekarz może zalecić noszenie dziecku specjalnego aparatu.

O zęby trzeba dbać!

Mimo że dziecko traci mleczne żeby nie znaczy to, że nie trzeba o nie dbać. Wręcz przeciwnie! Ponieważ mają słabsze szkliwo i są bardziej „chropowate” niż stałe zęby to są podatniejsze na działanie szkodliwych drobnoustrojów, które mogą doprowadzić do rozwoju próchnicy. Dlatego należy je szczotkować i regularnie odwiedzać z dzieckiem dentystę. Zajęte przez próchnicę mleczaki stają się dużo słabsze, znacznie łatwiej się kruszą i łamią niż zdrowe zęby.

Ogromny wpływ na to, czy dziecko ma zdrowe zęby ma dieta. Te dzieci, które jedzą dużo słodyczy oraz produktów z dodatkiem cukru znacznie częściej mają problemy z zębami i wymagają specjalistycznego leczenia.

To bardzo ważne, aby nauczyć dziecko dbania o higienę jamy ustnej i nie lekceważyć pierwszych niepokojących objawów. Choroba jednego zęba bardzo szybko może rozprzestrzenić się na kolejne oraz na dziąsła. A to niejednokrotnie wiąże z długim i bolesnym leczeniem. Dlatego, aby oszczędzić dziecku stresu i bólu specjalistę trzeba odwiedzać regularnie, także wtedy, gdy dziecko ma jeszcze zęby mleczne.

Wyrwanie chorego mlecznego zęba to zawsze ostateczność i powinien o tym zdecydować lekarz. Jeśli zostanie on usunięty za wcześnie lub w niewłaściwy sposób, to szczęka może zacząć rozwijać się nieprawidłowo, a dziecko może mieć w przyszłości wadę zgryzu lub wymowy. Wyrwanie mlecznego zęba jest konieczne wtedy, gdy w obrębie dziąsła tworzy się stan zapalny lub stały ząb zaczyna się wyżynać, a mleczak blokuje jego miejsce.

Problemów może przysporzyć także wyrywanie na siłę ruszających się mleczaków. Muszą pamiętać o tym także rodzice, którzy czasem chcą przyśpieszyć cały proces. Lepiej zostawić zęba w spokoju i dać mu wypaść we właściwym dla niego czasie. W przeciwnym razie zęby oraz szczęka dziecka mogą zacząć rozwijać się nieprawidłowo.

Co psuje dzieciom zęby? Odpowiedź znajdziesz w naszym filmie