Bardzo szkodliwą używką w ciąży obok papierosów jest alkohol. Nawet najmniejsza ilość może wpłynąć na płód, zakłócając jego rozwój i wywołując powstanie u niego wad. Dzieci kobiet pijących w ciąży przeważnie są dotknięte płodowym zespołem alkoholowym (FAS). Zespół ten oznacza zaburzenie pracy wielu narządów wewnętrznych oraz charakterystyczny wygląd. Alkohol we wczesnej ciąży najczęściej powoduje uszkodzenie układu nerwowego płodu, w tym mózgu.

Skutki palenia w ciąży dla dziecka i matki

Zarówno czynne, jak i bierne palenie w ciąży ma negatywny wpływ na dziecko. Szkodliwe są dym tytoniowy oraz nikotyna w ciąży, a także substancje smoliste. Palenie papierosów w ciąży poważnie zaburza rozwój płodu i odbija się echem w późniejszym życiu dziecka. Skutki palenia w czasie ciąży to:

• niedotlenienie płodu – z powodu zmniejszonego przepływu krwi,
  
• niedożywienie płodu – z tego samego powodu, widocznym skutkiem tego zjawiska jest niska masa urodzeniowa, nawet o pół kilograma mniejsza niż u dzieci matek niepalących,
  
• zwiększone ryzyko wystąpienia wad rozwojowych u dziecka, w tym rozszczepu wargi i rozszczepu podniebienia, wad serca i wad układu pokarmowego,
  
• zwiększone ryzyko porażenia mózgowego,
  
• niższy iloraz inteligencji u dziecka niż u jego rówieśników,
  
• niska odporność, podatność na infekcje dróg oddechowych i ucha,
  
• zwiększone ryzyko wystąpienia zespołu nagłej śmierci łóżeczkowej – zgon zdrowego dziecka bez wad rozwojowych z niewyjaśnionych przyczyn, najczęściej dotyczy dzieci w wieku od 2 do 4 miesięcy.

Konsekwencje palenia w ciąży uwidaczniają się w późniejszym życiu dziecka palaczki. Oprócz niskiego ilorazu inteligencji i związanych z tym mniejszych zdolności do nauki u dziecka matki palącej w ciąży mogą wystąpić problemy z prawidłowym nawiązywaniem relacji z otoczeniem.

Palenie papierosów w ciąży wpływa również na matkę, zatruwając ją jak każdą osobę palącą. Zwiększa ryzyko zachorowania na raka, udaru, chorób serca oraz jamy ustnej i oczu. Oprócz tego palenie w ciąży może powodować odklejenie łożyska, krwawienia z dróg rodnych i przedwczesny poród. Wcześniak palącej matki ma niższe szanse na przeżycie i rozwój niż dziecko urodzone przed terminem przez matkę, która nie paliła w ciąży. Jego masa urodzeniowa może być skrajnie niska, co zmniejsza szanse na przeżycie wcześniaka

Zobacz także: Palenie a karmienie piersią: skutki dla dziecka są nieodwracalne

Każda kobieta planująca ciążę powinna bezwzględnie rzucić palenie jeszcze przed realizacją tego planu. Palenie na początku ciąży ma mniejszy, ale mimo to szkodliwy wpływ na dziecko niż palenie w ostatnich tygodniach przed porodem.

Papierosy a ciąża – sposoby na rzucenie palenia w ciąży

Jeśli rzucenie nałogu tytoniowego jest na początku trudne, a wręcz wydaje się niemożliwe, palenie w pierwszych tygodniach ciąży trzeba mocno ograniczać, by zrezygnować z niego jak najszybciej.

Nagłe rzucenie palenia w ciąży może być szkodliwe dla matki, jeśli wypalała ona przed ciążą 20-25 papierosów dziennie. W takich wypadkach rzucanie palenia w ciąży powinno odbyć się stopniowo, ale możliwie szybko. Jak rzucić palenie w ciąży?

Sposobem na rzucenie palenia w ciąży nie są substancje zawierające nikotynę, czyli gumy i plastry. Podstawą jest silna wola i świadomość, kto jest powodem tych wysiłków. Palenie papierosów w ciąży można zastąpić innymi zajęciami, które wymagają skupienia. Można też włączyć do codziennej rutyny zdrowe przekąski, takie jak świeże warzywa i owoce lub pestki słonecznika czy orzechy. Z podjadaniem w ciąży trzeba uważać, by nie spowodowało przybrania nadprogramowych kilogramów.

Zobacz także: Jak zacząć detoks papierosowy?

A czy można palić e-papierosa w ciąży? Obecny stan wiedzy medycznej nie jest wystarczający, by jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie. Chociaż e-papieros może być krótkim etapem przejściowym pomiędzy paleniem papierosów a rzuceniem palenia, nie wiadomo, jak na dziecko oddziałują liquidy, czyli substancje chemiczne stosowane w elektronicznych papierosach.

Palenie bierne w ciąży negatywnie wpływa na matkę i na dziecko, dlatego partner kobiety i osoby z jej najbliższego otoczenia powinny przynajmniej na czas tych szczególnych 9 miesięcy rzucić palenie lub po prostu nie palić w obecności ciężarnej.

Palenie papierosów przy małym dziecku

Bardzo szkodliwe jest palenie papierosów zarówno w ciąży, jak i po porodzie. Bierne palenie dla dziecka oznacza obniżenie odporności, może powodować przewlekłe schorzenia, jak astma czy alergie. Oprócz tego palenie przy małym dziecku powoduje u niego nadpobudliwość, problemy ze spaniem, a także niechęć do jedzenia. Może też przyczyniać się do występowania kolek. W związku z tym zaburzony zostaje prawidłowy rozwój dziecka i jego wzrost. Przybieranie na wadze i nabieranie sił jest dla młodego organizmu szczególnie ważne. Dlatego lepiej nie wracać do palenia papierosów po porodzie, jeśli na czas ciąży udało się skutecznie rzucić palenie. Najlepiej też wprowadzić bezwzględny zakaz palenia przy dziecku dla osób odwiedzających.