Prostata, czyli gruczoł krokowy lub stercze, należy do męskiego układu płciowego. Ma kształt spłaszczonego stożka i okala ją worek złożony z mięśni gładkich. Rolą prostaty jest produkcja wydzieliny, w której znajdują się plemniki – substancja ta jest biała, mętna i ma odczyn zasadowy. Podczas wytrysku worek otaczający stercze kurczy się, ułatwiając ejakulatowi wydostanie się na zewnątrz.

Zapalenie prostaty: objawy ostrego i przewlekłego zapalenia gruczołu krokowego

Zapalenie prostaty u młodych mężczyzn zdarza się rzadziej niż w średnim i starszym wieku, ale nie są to przypadki sporadyczne.

Przewlekłe zapalenie prostaty objawy daje przez długi czas, jednak przeważnie nie są one na tyle wyraźne i silne, by skłonić chorego do niezwłocznej wizyty u lekarza. Dlatego przewlekłe zapalenie prostaty może utrzymywać się nawet trzy miesiące przed postawieniem diagnozy i wdrożeniem leczenia.

Dolegliwości wywołane przez stan zapalny prostaty to:

• ból krocza, podbrzusza, prącia, jąder, okolic odbytu i okolicy lędźwiowej kręgosłupa,
  
• zaburzenia erekcji,
  
• spadek libido,
  
• ból podczas wytrysku,
  
• ból podczas oddawania moczu,
  
• utrudnienia w oddawaniu moczu,
  
• częste parcie na pęcherz wywołujące dyskomfort,
  
• gruczoł krokowy w badaniu dotykowym przez odbyt jest rozpulchniony, wyczuwalne są tez zmiany w jego teksturze (zwapnienia i zwłóknienia).
  

Tę grupę objawów określa się mianem zespołu bólowego miednicy mniejszej.

Wyróżnia się przewlekłe niebakteryjne zapalenie prostaty oraz przewlekłe bakteryjne zapalenie gruczołu krokowego. Różnią się one przyczynami i metodami leczenia.

Niebakteryjne zapalenie prostaty może zostać pomylone z prostatodynią, ponieważ dają niemal identyczne objawy. W prostatodynii ból i problemy z oddawaniem moczu występują okresowo, cofając się i nawracając, ale nie towarzyszy im stan zapalny.

Ostre zapalenie prostaty powoduje nagłe wystąpienie silnych dolegliwości bólowych i związanych z układem moczowo-płciowym. Objawy zapalenia prostaty w takim przypadku to:

• gorączka ponad 38 stopni Celsjusza,
  
• dreszcze,
  
• nudności i wymioty,
  
• silny ból zlokalizowany tak jak w przewlekłym zapaleniu prostaty (krocze, podbrzusze, pachwiny, prącie, moszna, okolice odbytu i części krzyżowej kręgosłupa),
  
• ból mięśni i stawów,
  
• zaburzenia erekcji,
  
• ból i trudności podczas oddawania moczu,
  
• nagłe, czasem bolesne parcie na pęcherz,
  
• w badaniu dotykowym przez odbyt stercze jest powiększone,
  
• możliwe w ciężkich przypadkach jest też wystąpienie ropy i krwi w moczu.
  

W ostrym zapaleniu prostaty może dojść również do zatrzymania moczu na skutek powiększenia gruczołu krokowego.

Przyczyny zapalenia prostaty: bakterie, tryb życia, choroby układu moczowego

Najczęściej przyczyną ostrego zapalenia prostaty jest zakażenie bakterią Escherichia coli, czyli pałeczką okrężnicy. Przeważnie bakteria ta przenosi się do gruczołu krokowego z pęcherza moczowego, gdzie także wywołuje stan zapalny. Wnikaniu do organizmu bakterii powodujących zapalenie stercza sprzyjają m.in. długie cewnikowanie oraz zastój moczu.

Przyczyną przewlekłego bakteryjnego zapalenia prostaty może być ostre zapalenie gruczołu krokowego – gdy leczenie jest nieskuteczne. Natomiast występowanie dolegliwości w zapaleniu niebakteryjnym stercza może być skutkiem zastoju wydzieliny w gruczole, jego podrażnienia, przechłodzenia, a także nadużywania alkoholu i ostrych przypraw. Nie można jednoznacznie określić przyczyn niebakteryjnego zapalenia prostaty.

Zapalenie prostaty: leczenie, dieta, powikłania

Bakteryjne zapalenie prostaty leczy się antybiotykami. Dodatkowo w ostrej postaci choroby stosuje się leki przeciwbólowe i rozkurczowe, a gdy rozrost prostaty jest bardzo duży, można ją usunąć. Przypadki wymagające chirurgicznej resekcji są jednak bardzo rzadkie. W przypadku zatrzymania moczu konieczne jest cewnikowanie. Leczenie zapalenia prostaty może obejmować również nacięcie ropnia lub torbieli na gruczole krokowym, jeśli te zmiany chorobowe zostały wykryte podczas diagnostyki w badaniu ultrasonograficznym.

Antybiotyk na zapalenie prostaty należy przyjmować od miesiąca do nawet 3 miesięcy. W tym czasie warto zażywać suplementy odbudowujące florę bakteryjną układu pokarmowego.

Leczenie przewlekłego zapalenia prostaty również wymaga stosowania leków przeciwbólowych i rozkurczowych, a jeśli wykryto w moczu bakterie – także antybiotykoterapii. Aby zapobiec rozrostowi stercza lub przywrócić mu prawidłowy rozmiar, stosuje się też leki blokujące oddziaływanie testosteronu na prostatę.

W niebakteryjnym zapaleniu prostaty leczenie jest trudniejsze, ponieważ można jedynie łagodzić występujące objawy. Stosuje się w tym celu leki przeciwbólowe, rozkurczowe oraz przeciwzapalne.

W leczeniu zaleca się niezależnie od rodzaju zapalenia stercza zmianę diety. Może występować zależność zapalenie prostaty a alkohol, zatem należy zachować abstynencję (szczególnie w trakcie leczenia farmakologicznego). Chory powinien unikać także kofeiny i pikantnych potraw.

W zapaleniu prostaty możliwe są powikłania, takie jak powstanie ropnia na gruczole krokowym, rozwój zakażenia i jego rozprzestrzenienie się na cały organizm (sepsa) oraz stany zapalne nerek i innych części układu moczowo-płciowego. Powikłaniem ostrego zapalenia jest zapalenie przewlekłe prostaty.