Wymioty to gwałtowny wyrzut treści pokarmowej z żołądka, któremu towarzyszą bolesne skurcze, ból brzucha, nudności oraz osłabienie i znaczne pogorszenie samopoczucia. Jest to bardzo nieprzyjemny i uciążliwy objaw, który może mieć wiele przyczyn i bardzo często prowadzi do odwodnienia (zwłaszcza, gdy wymioty są obfite i przebiegają wraz z gorączką). U kobiet ciężarnych wymiotowanie w 9 miesiącu ciąży najczęściej zwiastuje zbliżający się poród.
Wymioty przed porodem
Wymioty pod koniec ciąży, na około 2 tygodnie przed spodziewaną datą rozwiązania, są uznawane za jeden z pierwszych objawów porodu. Bardzo często towarzyszą im inne dolegliwości ze strony układu pokarmowego:
- nudności;
- parcie na stolec;
- brak apetytu;
- wzdęcia (te pojawiają się na krótko przed rozpoczęciem akcji porodowej).
Zalegająca w jelitach treść pokarmowa może utrudniać przejście płodu przez kanał rodny. Za wymioty i nudności przed porodem odpowiadają także hormony.
Kiedy pod koniec ciąży pojawią się wymioty, kobieta powinna obserwować swój organizm. W momencie odejścia wód płodowych lub wystąpienia regularnych skurczów macicy koniecznie należy skontaktować się z ginekologiem lub położną i udać się do szpitala.
Inne przyczyny wymiotów w 9 miesiącu ciąży
Nudności i wymioty pod koniec ciąży często są spowodowane ułożeniem narządów w jamie brzusznej. Bardzo duża macica uciska na żołądek i jelita, co skutkuje pojawieniem się zgagi oraz cofaniem treści pokarmowej z żołądka do przełyku, zwłaszcza po spożyciu obfitego posiłku.
Wymioty w 9 miesiącu ciąży mogą być również objawem schorzenia, które wymaga leczenia. Dolegliwości ze strony układu pokarmowego pojawiają się, kiedy dojdzie do zatrucia po przyjęciu pokarmu lub płynu, który zawiera szkodliwe substancje, najczęściej drobnoustroje.
Wymiotowanie w 9 miesiącu ciąży może być jednym z objawów zapalenia wyrostka robaczkowego. Wówczas pojawiają się także: silny ból brzucha, podwyższona temperatura ciała (ok. 38 ℃), zatrzymanie gazów i stolca, przyspieszone tętno. Schorzenie wymaga interwencji chirurgicznej.
Wymioty pod koniec ciąży mogą wskazywać również na zatrucie ciążowe (określane dawniej mianem gestoza). Jest to stan, w którym u ciężarnej dochodzi do wzrostu ciśnienia tętniczego krwi (powyżej 140/90 mmHg) i białkomoczu (wydalanie powyżej 0,3 g białka na dobę). Mogą pojawić się ponadto zawroty i bóle głowy, zaburzenia widzenia, nudności, wymioty, obrzęki kończyn.
Wymioty podczas porodu
U części kobiet zdarzają się wymioty podczas porodu. Ma to miejsce najczęściej w pierwszej fazie, kiedy czynność skurczowa macicy jest bardzo intensywna. Ciężarna może odczuwać nudności i wymiotować z bólu, który powodują skurcze. Najczęściej objawy ustępują, kiedy poród wejdzie w II fazę.
Wymioty podczas porodu mogą być związane z nadwrażliwością organizmu na środek, który został użyty do znieczulenia. Objawy te występują jednak rzadko. Mimo że są nieprzyjemne, kobieta nie powinna przejmować się na zapas możliwością ich wystąpienia podczas porodu.
Co robić, kiedy pojawią się wymioty przed porodem?
Kiedy pojawią się wymioty przed porodem, kobieta powinna skonsultować się z lekarzem. W większości przypadków są one zapowiedzią rozpoczynającej się akcji porodowej, jednak niekiedy mogą wskazywać na stan chorobowy lub prowadzić do groźnego dla zdrowia ciężarnej i płodu odwodnienia (zwłaszcza, jeśli wymioty są obfite lub trwają długo).
Podczas wymiotów najważniejsze jest, aby nie doprowadzić do odwodnienia organizmu. Kobieta powinna pamiętać o piciu niewielkiej ilości chłodnej wody lub elektrolitów (są one dostępne w aptece bez recepty). Do picia sprawdzi się także melisa lub rumianek, które wykazują pozytywne działanie na układ pokarmowy. W niektórych przypadkach konieczne może być nawadnianie dożylne.
Ciężarna powinna przyjąć wygodną pozycję i odpoczywać. Na skronie i kark może przyłożyć chłodny okład (np. z zamoczonego w wodzie ręcznika), które pomogą zrelaksować ciało. Ważny jest spokój i ograniczenie bodźców z zewnątrz.
Kiedy ustąpią wymioty, kobieta musi zachować ostrożność. Wskazane jest utrzymywanie lekkiej diety i przyjmowanie małych ilości pokarmu. Należy zrezygnować z potraw tłustych, pikantnych, ciężkostrawnych oraz gorących. Przez cały czas trzeba dbać o odpowiednie nawodnienie organizmu – wskazane są wyłącznie woda, elektrolity i słaba herbata.
Zobacz wideo: Metody łagodzenia bólu porodowego
Bibliografia:
1. M. Bednarek i wsp., Ostre zapalenie wyrostka robaczkowego u kobiet ciężarnych, [w:] „Chirurgia Polska” 2008, 10, 2, s. 125–132.
2. J. R. Niebyl, Nudności i wymioty w czasie ciąży, [w:] „Ginekologia po Dyplomie” 2011, https://podyplomie.pl/publish/system/articles/pdfarticles/000/013/033/original/20-26.pdf?1472132372, [dostęp: 15.10.2019].