Nietrzymanie moczu to mimowolne oddawanie moczu skutkujące opróżnieniem pęcherza. Dolegliwość ta jest problemem wstydliwym, dlatego może być nieleczona latami. W konsekwencji prowadzi do problemów psychicznych, m.in. osamotnienia i wykluczenia. Warto o tym pomyśleć, pokonać lęk przed badaniem i skorzystać z pomocy specjalisty.

Nietrzymanie moczu – który lekarz postawi diagnozę?

Nie należy obawiać się leków bądź zabiegów operacyjnych, tylko pójść do specjalisty, który znajdzie przyczynę nietrzymania moczu. Na początku najlepiej udać się do lekarza rodzinnego. Być może już na tym etapie uda się znaleźć przyczynę występowania nietrzymania moczu i rozpocząć leczenie. Może też być tak, że lekarz rodzinny zaleci konsultację ginekologiczną bądź urologiczną. Nietrzymanie moczu u kobiet warto omówić z ginekologiem, ponieważ schorzenie to nierzadko ma przyczynę np. w przebytym porodzie bądź połogu. Mężczyźni z kolei powinni udać się do urologa, gdyż nietrzymanie moczu u nich może wynikać m.in. z chorób prostaty.

Co zrobić, aby uniknąć problemów z nietrzymaniem moczu? Dowiesz się tego z naszego filmu

Diagnoza i leczenie nietrzymania moczu

Nietrzymanie moczu to dolegliwość, którą można wyleczyć całkowicie bądź zminimalizować. Aby do tego doszło, należy porozmawiać ze specjalistą, w celu postawienia diagnozy. Na początku lekarz przeprowadzi z osobą borykającą się z tym problemem wywiad kliniczny. Uzyskane informacje pomogą mu ustalić typ występującego nietrzymania moczu, a także naprowadzą na przyczynę powstawania problemu. Następnie wykona on badanie fizykalne – u kobiet będzie to badanie ginekologiczne, natomiast u mężczyzn – badanie prostaty palcem. W postawieniu diagnozy przydatne są także badania: ogólne moczu, podstawowe krwi, ultrasonograficzne układu moczowego (USG), a także urodynamiczne.

Leczenie nietrzymania moczu polega w pierwszej kolejności na zmianie stylu życia. Zaleca się ograniczenie bądź zaprzestanie spożywania alkoholu i kawy, a także, jeśli wskaźnik BMI jest za wysoki, zrzucenie zbędnych kilogramów. Warto też pamiętać o regularnym oddawaniu moczu. Osobom borykającym się z nietrzymaniem moczu zaleca się także terapie oparte na ćwiczeniach mięśni dna miednicy, biofeedbacku, elektrostymulacji, stymulacji magnetycznej, treningu pęcherza i fizjoterapii. Dopiero, gdy te metody nie są skuteczne, wdraża się terapię farmakologiczną, lub gdy objawy są znaczne, także leczenie operacyjne.

Nietrzymanie moczu – ćwiczenia

Najczęściej występującym typem tej dolegliwości jest wysiłkowe nietrzymania moczu. Skutecznym sposobem terapii są ćwiczenia dna miednicy. Wzmocnienie tych mięśni może sprawić nawet całkowite ustąpienie nietrzymania moczu. Podczas ćwiczeń mięśni dna miednicy osoba wykonująca je powinna na zmianę napinać mięśnie i rozluźniać. Ćwiczenia polegają na wykonaniu ok. 8–12 napięć i rozluźnień trwających 6–8 sekund. Podczas treningu należy pamiętać, aby mięśnie brzucha, ud i pośladków były rozluźnione, a oddech równomierny. Jeśli osoba z dolegliwością będzie wykonywała ćwiczenia regularnie, minimum 3–4 razy w tygodniu, to poprawa będzie widoczna już po 4–8 tygodniach (źródło). 

Ćwiczenia dna miednicy są skuteczne w wysiłkowym nietrzymaniu moczu zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn. Innym rodzajem ćwiczeń jest biofeedback, czyli metoda z zastosowaniem elektrody doodbytniczej, która wysyła sygnał do komputera, umożliwiający odwzorowanie na monitorze pracy mięśni dna miednicy. Na nietrzymanie moczu wskazane będą także inne ćwiczenia z użyciem elektrody doodbytniczej, np. elektrostymulacja, stymulacja ETS i elektrostymulacja unerwienia obwodowego. Dodatkowo u kobiet sprawdzą się ćwiczenia z kulkami i stożkami dopochwowymi, które umieszcza się w pochwie 2 razy dziennie na 15–20 minut. Ćwiczenie polega na takim napięciu mięśni, aby przyrządy nie wydostały się z pochwy.

Operacja na nietrzymanie moczu – w jakich przypadkach?

Po ok. 3 miesiącach ćwiczeń powinna nastąpić poprawa. Jeśli jednak objawy nie ustępują, należy skorzystać z terapii farmakologicznej. Gdy leki również nie będą skuteczne, specjalista może podjąć decyzję o leczeniu operacyjnym. Jest to dobre rozwiązanie, gdy pozostałe metody zawiodły. Najczęściej leczenie operacyjne podejmowane jest u osób z wysiłkowym nietrzymaniem moczu. Wprawdzie po zabiegu dolegliwość ustępuje niemal w 100%, ale z upływem lat należy liczyć się z jej nawrotami, po 5 latach od operacji wraca u nawet 15% chorych (źródło).

Do najskuteczniejszych metod zalicza się:

• TVT – operacja z użyciem taśmy z siatki prolenowej, którą zakłada się na środkowy odcinek cewki moczowej,
  
• operację Burcha – najczęściej to typ operacji podwieszającej drogę brzuszną, która polega na podwieszeniu szyi pęcherza moczowego do wiązadła biodrowo-grzbietowego z użyciem szwów niewchłanialnych,
  
• sling – operacja z użyciem techniki taśmowej, dzięki której możliwe jest podwieszenie cewki moczowej,
  
• sztuczny zwieracz – operacja polega na założeniu mankietu z hydraulicznym wypełnieniem, dzięki któremu mocz nie wypływa z pęcherza. Zabieg wykonywany jest w znieczuleniu ogólnym.