Nadmierna potliwość występuje zwykle pod pachami, na dłoniach, stopach i na głowie. Objawy na ogół nasilają się latem pod wpływem wysokich temperatur, jednak bardzo często powoduje je stres, zaburzenia hormonalne lub niewłaściwa dieta. Warto wiedzieć, jakie czynniki sprzyjają obfitemu poceniu. Pozwoli to na złagodzenie symptomów.

Przyczyny nadmiernej potliwości

Wydzielanie potu to w pełni normalny proces, który pomaga organizmowi unikać przegrzania. To także objaw, który towarzyszy różnego typu emocjom. Zwykle wzmożone pocenie obserwuje się podczas wysokich temperatur zdenerwowania czy uprawiania sportu. O nadmiernej potliwości można mówić w przypadku wydzielania zbyt dużych ilości potu. Ta dolegliwość ma wiele źródeł. Bardzo często jest związana z czynnikami emocjonalnymi – strachem lub stresem – w takich przypadkach obserwuje się głównie nadmierną potliwość dłoni, często wzmaga się również pocenie pod pachami. Objawy mogą jednak mylić. Podobne symptomy są charakterystyczne również w przebiegu nadczynności tarczycy, chorób nerek czy cukrzycy. Wydzielanie potu jest ściśle związane z poziomem hormonów. Jeżeli dochodzi do jego zaburzenia, może to świadczyć o potrzebie zwrócenia się do endokrynologa. Częstą przyczyną nadmiernej potliwości jest dieta obfitująca w pikantne i słone potrawy. Wzmożone pocenie może również występować po spożyciu zbyt dużych ilości alkoholu.

Nadmierna potliwość a choroby

Wzmożone pocenie jest objawem różnych chorób. Często odnotowuje się je w przebiegu infekcji – towarzyszy wtedy gorączce i jest reakcją organizmu na zbyt wysoką temperaturę. Może również pojawiać się w trakcie zawału mięśnia sercowego razem z mdłościami i bólem w okolicach mostka. Jeżeli obok nadmiernej potliwości zauważa się jeszcze spadek wagi, może mieć to związek z nadczynnością tarczycy. Do innych objawów schorzenia należy ponadto rozdrażnienie, drżenie rąk czy wytrzeszcz oczu. Nadmierną potliwość w nocy (a także tak zwane zlewne poty) obserwuje się między innymi w chorobach nowotworowych.

Rozmieszczenie gruczołów potowych

Wzmożone pocenie zwykle obserwuje się w zaledwie kilku miejscach ciała. Jest to związane z rozmieszczeniem gruczołów potowych. Ich największa liczba występuje pod pachami, na stopach i dłoniach oraz na czole. Nadmierna potliwość stóp, dłoni jest związana z gruczołami ekrynowymi. Ich zadaniem jest regulacja temperatury organizmu i wydalanie produktów przemiany materii; są także ściśle powiązane z ośrodkowym układem nerwowym, więc reagują błyskawicznie na zmiany emocjonalne. Wzmożoną pracę gruczołów obserwuje się także po podniesieniu temperatury otoczenia lub w przypadku przegrzania organizmu. Nadmierna potliwość głowy oraz okolic organów płciowych i sutków jest z kolei związana z działaniem gruczołów apokrynowych. Nie biorą one udziału w procesie termoregulacji, reagują jednak na zmiany hormonalne.

Sposoby na nadmierne pocenie

Walka z nadmierną potliwością powinna przede wszystkim skupiać się na leczeniu źródła problemu. Po konsultacji z lekarzem udaje się zazwyczaj ustalić i wdrożyć odpowiednią terapię. Jeżeli jednak wzmożone wydzielanie potu nie ma żadnej konkretnej przyczyny, należy skupić się na leczeniu objawowym. Przede wszystkim konieczne jest utrzymywanie odpowiedniej higieny. Należy myć się często, stosować wyłącznie sprawdzone i naturalne środki, najlepiej także pozbyć się bielizny i ubrań, które nie przepuszczają powietrza, a tym samym utrudniają organizmowi proces termoregulacji. Nie bez znaczenia jest także kwestia diety – nie ma w niej miejsca na potrawy pikantne i duże ilości soli, konieczna jest również rezygnacja ze znacznych ilości alkoholu, kawy oraz papierosów.

W przypadku nadmiernej potliwości pod pachami uwagę należy zwrócić na dobór odpowiednich kosmetyków. Sprawdzony antyperspirant znacznie łagodzi objawy i obniża dyskomfort. Jeżeli problem jest bardzo rozwinięty, można także kupić specjalne wkładki, które zapobiegają nasiąkaniu tkanin potem. Znakomicie sprawdza się zwłaszcza talk, który redukuje objawy i znacznie zmniejsza dyskomfort. Efekty są zauważalne już po kilku tygodniach jego używania.

Znakomitym sposobem leczenia nadmiernego pocenia jest terapia botoksem. Jad kiełbasiany w odpowiednich dawkach wstrzykuje się w miejsca, które charakteryzują się wzmożoną potliwością. Zabieg nie jest bolesny i wykazuje się wysoką skutecznością. Działalność gruczołów potowych jest hamowana na okres ok. 6 miesięcy.

W wielu przypadkach leczenie wymaga nauczenia się radzenia sobie z emocjami – osoby borykające się z tą dolegliwością powinny ograniczyć czynniki, które wiążą się ze stresem, muszą także znaleźć sposób na jego efektywne powstrzymywanie. Objawy nadmiernego pocenia często ustępują samoistnie – zwykle ich wzmożenie obserwuje się w okresie dojrzewania, a po ustabilizowaniu się poziomu hormonów same ulegają normalizacji.