Mięczak zakaźny to choroba wirusowa wywoływana przez wirusa Molluscum contagiosum. Atakuje przeważnie dzieci, ale zdarzają się przypadki zachorowań także wśród dorosłych. Najczęściej występuje u osób z deficytami odporności. W Międzynarodowej Klasyfikacji chorób ICD-10 mięczak zakaźny ma kod B08.1.
Objawy mięczaka zakaźnego u dzieci i dorosłych
Objawy mięczaka zakaźnego pojawiają się zwykle po czasie od 2 do 7 tygodni, ale czasem okres inkubacji wirusa może być dłuższy, co oznacza, że objawy występują później. Dolegliwości związane z mięczakiem mogą trwać przez 2 miesiące, a na całkowite wyleczenie choroby potrzeba w niektórych przypadkach nawet 2 lat.
Mięczak zakaźny objawia się pod postacią grudek o średnicy nieprzekraczającej 10 milimetrów (najczęściej od 2 do 10 mm). Mogą mieć one kolor skóry, być półprzezroczyste czy przybierać kształt kopuły z wgłębieniem pośrodku. Zmiany skórne zawierają w sobie kaszowatą treść o perłowym lub szarobiałym kolorze, którą łatwo jest wydusić po nakłuciu grudki. Przeważnie grudki nie swędzą, nie bolą ani nie pieką.
Wykwity skórne pojawiają się najczęściej na twarzy, rękach i nogach oraz na tułowiu, występują także (szczególnie u dorosłych) w okolicach narządów płciowych. Mięczak zakaźny może występować jako pojedyncze grudki lub w formie nielicznych rozsianych zmian skórnych.
Mięczak zakaźny u dzieci łatwo może być pomylony m.in. z brodawkami płaskimi, kłykcinami kończystymi i innymi chorobami, które powinien wykluczyć lekarz na podstawie przeprowadzonych badań.
Przyczyny mięczaka zakaźnego, czyli jak można się zarazić wirusem MCV
Wirus mięczaka zakaźnego atakuje przede wszystkim osoby z obniżoną odpornością, w tym diabetyków, zarażonych HIV, osoby chore na atopowe zapalenie skóry czy leczone lekami immunosupresyjnymi. Wirusem można się zarazić:
- poprzez bezpośredni kontakt z osobą chorą,
- używając tych samych przedmiotów co osoba chora,
- podczas współżycia z osobą chorą.
Istnieje też zależność mięczak zakaźny a basen lub inne miejsca uczęszczane przez wiele dzieci, jak przedszkola, żłobki czy sale zabaw. W dużych skupiskach ludzi wirus przenosi się bardzo łatwo.
Leczenie mięczaka zakaźnego: domowe sposoby, leki, usuwanie zmian skórnych
Leczenie domowe mięczaka zakaźnego opiera się na stosowaniu leków przepisanych przez lekarza. Mogą to być m.in.:
- kwas salicylowy i kwas mlekowy – mieszanina tych substancji jest stosowana do wypalania brodawek; kwas salicylowy działa dezynfekująco i podrażnia skórę, co powoduje z czasem obumarcie i odpadnięcie zmiany skórnej,
- nalewka jodowa – leczenie mięczaka zakaźnego jodyną może być skuteczne po zabiegach mechanicznych lub przynajmniej po wcześniejszym nakłuciu zmiany skórnej sterylną igłą.
Substancje te stosuje się przeważnie u osób z wieloma grudkami. Jednak należy stosować je ostrożnie, ponieważ mogą podrażniać także zdrową skórę. U niemowląt, u których mięczak zakaźny często występuje na twarzy, radzi się unikać stosowania samodzielnego substancji chemicznych. Odradza się też wyciskanie zmian, ponieważ może to pozostawić blizny na ciele.
Wirusy czy bakterie? Jak rozpoznać co wywołało chorobę? Dowiesz się tego z filmu:
Leczenie mięczaka zakaźnego może być też zabiegowe.
Mechaniczne usuwanie zmian skórnych: łyżeczkowanie grudek łyżeczką dermatologiczną przebiega w znieczuleniu miejscowym.
Metody chemiczne: lekarz może zastosować m.in. kantarydynę, która zniszczy grudki i rzadko pozostawia blizny czy inne ślady po zastosowaniu. Inne chemiczne preparaty dzielą się na te, które chory może aplikować samodzielnie, i na takie, które powinien nakładać tylko lekarz. W metodzie chemicznej leczenia mięczaka zakaźnego zastosowanie mają wspominane już jodyna i kwas salicylowy oraz kwas mlekowy, a także azotan srebra, pochodne witaminy A, podofilotoksyna, wodorotlenek potasu, nadtlenek wodoru, fenol i kwas trójchlorooctowy.
Krioterapia, elektrokoagulacja, laser: pozwalają usunąć zmiany skórne przy użyciu odpowiednio zimna, prądu i światła lasera.
Trzecią opcją leczenia mięczaka zakaźnego są leki przeciwwirusowe i wzmacniające odporność organizmu. Najczęściej stosuje się tę metodę u osób z deficytami odporności wywołanymi np. przez wirusa HIV.
Mięczak zakaźny i dzieci i dorosłych może być leczony również poprzez miejscowe zastosowanie terapii immunomodulującej. Polega ona na tym, że na zmiany skórne stosuje się substancje, które pobudzają układ odpornościowy i w ten sposób wspomagają niszczenie grudek. Ta metoda jest stosowana zwłaszcza w przypadku mięczaka zakaźnego narządów płciowych, ponieważ krem lub maść aplikowane na skórę są bezpieczne dla wrażliwych okolic genitaliów i odbytu.
Bibliografia:
https://podyplomie.pl/publish/system/articles/pdfarticles/000/014/591/original/46-54.pdf?1481121233,
http://wylecz.to/pl/dziecko/choroby-i-dolegliwosci/mieczak-zakazny-u-dzieci.html.