Idealna maseczka (i prawidłowo założona, tj. dobrze przylegająca do skóry twarzy) powinna zatrzymywać zarówno duże kropelki powietrza wydobywające się z dróg oddechowych podczas kaszlu lub kichania, a także mniejsze, które powstają w czasie mówienia lub oddychania (tzw. areozol).
Zobacz także: Raport specjalny o koronawirusie
Która maseczka chroni najlepiej?
Wybór maseczek na rynku jest ogromny. Jedne składają się z kliku warstw materiału, drugie tylko z jednego. Niektóre zawierają specjalne filtry, które dodatkowo oczyszczają powietrza. Zatem, jaką maseczkę wybrać?
Zgodnie z zaleceniami Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) maseczka powinna mieć trzy warstwy - wewnętrzną, która wchłania kropelki powietrza, warstwę środkową, która filtruje oraz warstwę zewnętrzną wykonaną z nieprzepuszczalnego materiału, takiego jak poliester.
Jak chronią poszczególne rodzaje maseczek?
Na pierwszy rzut oka najlepszą ochronę zapewnia maseczka z filtrem N95. Takie wnioski płyną z badań firmy Duke. Z przeprowadzonych przez nią testów wynika, że mniej niż 0,1 proc. kropelek przechodzi przez tę maseczkę w czasie mówienia. Z tego powodu maseczki N95 stosowane są przez pracowników służby zdrowia. A co maseczkami chirurgicznymi, z których najczęściej korzystają lekarze? Badanie z 2013 roku wykazało, że maski chirurgiczne były aż 3 razy skuteczniejsze w blokowaniu aerozoli grypy niż domowe maski na twarz (warto zaznaczyć, że badacze nie testowali maseczki podczas kaszlu).
Na rynku można także spotkać tzw. maski "hybrydowe". Czym się wyróżniają? Tego rodzaju maseczki zrobione są z dwóch warstw bawełny o gęstości 600 nitek. Trzecia warstwa wykonana jest m.in. z jedwabiu, szyfonu lub flaneli. Czy są skuteczne? Testy przeprowadzone przez badaczy z uniwersytetu w Chicago pokazują, że "wyłapują" one co najmniej 94 proc. małych cząstek i co najmniej 96 proc. większych cząstek. Warto jednak zaznaczyć, że tego rodzaju maseczki nie filtrują powietrza. Dodatkowo badacze sprawdzali ich skuteczność przy niewielkim przepływie powietrza.
Co z maseczkami, które mają wbudowane zawory? W ocenie CDC (Centra Kontroli i Zapobiegania Chorobom) ich stosowanie nie jest najlepszym rozwiązaniem. Tego rodzaju maseczki chronią jedynie osobę, która ją nosi. Podczas mówienia, kichania czy kasłania wszystkie ewentualne patogeny wydostają się z niej na zewnątrz i zagrażają innym osobom.
Zobacz także: Jak prawidłowo oddychać w maseczce?
Ranking maseczek
Jak działają maseczki własnej roboty?
Wiele osób decyduje się na samodzielne wykonanie maseczki ze starego t-shirtu, koszuli, bawełnianej ściereczki czy nawet worka do odkurzacza. Czy warto je stosować? Badanie, które zostało opublikowane w czerwcu w magazynie Journal of Hospital Infection wykazało, że maski wykonane z worków do odkurzacza są doskonałą alternatywą dla masek chirurgicznych. Co z maseczkami wykonanymi z pozostałych materiał? Równie skuteczna okazuje się być maseczka wykonana ze ściereczki, poszewki na poduszki oraz jedwabiu. Najsłabiej chroni maczka wykonana ze starej koszulek.
Naukowcy z uniwersytetu w Chicago dowiedli, że maseczki wykonane ze 100 proc. jedwabiu odfiltrowują tylko 54 proc. małych cząstek i 56 proc. większych cząstek. Co ciekawe, cztery warstwy materiału zatrzymywały już 86 proc. małych cząstek i 88 proc. dużych cząstek przy niewielkim przepływie powietrza.
Bandama i szalik - czy chronią tak samo skutecznie jak maseczka?
Niestety nie. Badania przeprowadzone przez Journal of Hospital Infection wykazało, że szalik zmniejsza ryzyko infekcji zaledwie o 44 proc. i działa zaledwie przez 30 sekund. Po dwudziestu minutach noszenia szalika jego skuteczność spadła do 24 proc. Równie nieskuteczne są bandany. Test przeprowadzony przez firmę Duke wykazały, że bandany zmniejszyły szybkość przenikania kropli zaledwie dwukrotnie. Dlatego, aby uniknąć zakażenia koronawirusem SARS-CoV-2 twarz trzeba zasłaniać maseczką.
Jak sprawdzić, czy maseczka skutecznie chroni?
Badania badanami, liczby liczbami, ale czy da się samemu sprawdzić, czy maseczka, której używamy faktycznie zapewnia nam ochronę? Tak! Wystarczy zapalić świeczkę, założyć maseczkę i spróbować zdmuchnąć płomień. Jeśli dmuchanie będzie bezskuteczne możemy mieć pewność, że nasza maseczka jest naprawdę skuteczna i chroni prawidłowo!
Zobacz film i dowiedz się wszystkiego o maseczkach: