Klarytromycyna nie powinna być stosowana w ciąży oraz u osób z niewydolnością nerek bądź wątroby. W okresie jej przyjmowania odradza się spożywanie alkoholu. Po przebytej antybiotykoterapii należy uzupełnić florę jelitową.
Co to jest klarytromycyna?
Klarytromycyna jest antybiotykiem makrolidowym nowej generacji, który działa poprzez hamowanie biosyntezy białka na rybosomach bakterii. Bardzo dobrze wchłania się z przewodu pokarmowego i przenika do wnętrza większości tkanek (za wyjątkiem ośrodkowego układu nerwowego).
Klarytromycyna zabija między innymi:
- paciorkowce – Streptococcus pyogenes, grupy B, grupy zieleniącej (viridans) oraz Streptococcus pneumoniae,
- gronkowca złocistego,
- Moraxella catarrhalis,
- Neisseria gonorrhoea,
- Haemophilus influenzae,
- Listeria monocytogenes,
- Propionibacterium acnes,
- Mycobacterium avium intracellulare,
- Helicobacter pylori,
- Bordetella pertussis,
- Campylobacter jejuni/coli,
- Legionella pneumophila,
- Mycoplasma pneumoniae,
- chlamydie (Chlamydia trachomatis, Chlamydia pneumoniae).
Klarytromycyna – wskazania do stosowania
Klarytromycynę stosuje się w przypadku infekcji bakteryjnych, takich jak:
- zakażenia górnych dróg oddechowych – zapalenie migdałków i gardła, zatok przynosowych, ucha środkowego, wywołane przez Streptococcus pyogenes, Haemophilus influenzae, Moraxella catarrhalis lub Streptococcus pneumoniae;
- zakażenia dolnych dróg oddechowych – zapalenie oskrzeli, bakteryjne zapalenie płuc wywołane przez Haemophilus influenzae, Moraxella catarrhalis, Streptococcus pneumoniae i nietypowe (mikoplazmowe, chlamydiowe) zapalenie płuc;
- zakażenia skóry – liszajec zakaźny, róża, zapalenie mieszków włosowych, czyraczność;
- zakażenia ran wywołane przez Staphylococcus aureus lub Streptococcus pyogenes;
- zakażenia okołozębowe i jamy ustnej – ropień okołowierzchołkowy, zapalenie ozębnej;
- rozsiane lub zlokalizowane zakażenia wywołane przez Mycobacterium avium lub Mycobacterium intracellulare;
- zlokalizowane zakażenia wywołane przez Mycobacterium chelonae, Mycobacterium fortuitum lub Mycobacterium kansasii;
- zakażenia Helicobacter pylori.
Klarytromycyna – dawkowanie
Klarytromycynę podaje się najczęściej w dwóch dawkach, w ilości:
- 0,5–1 g na dobę u dorosłych i dzieci po 12 roku życia,
- 15 mg/kg masy ciała na dobę u dzieci,
- 7,5 mg/kg masy ciała u dzieci ważących mniej niż 8 kg.
Klarytromycyna – przeciwwskazania
Klarytromycyny nie należy stosować razem z cisaprydem, pimozydem i terfenadyną, a także u osób z niewydolnością nerek lub wątroby.
Klarytromycyna – skutki uboczne
Do najczęstszych skutków ubocznych stosowania klarytromycyny należą:
- problemy z układem pokarmowym – nudności, wymioty, zgaga, zaburzenia smaku, bóle brzucha, biegunka, zapalenie jelit;
- bóle głowy;
- zaburzenia pracy wątroby – przejściowe zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych, zapalenie wątroby, cholestatyczne zapalenie wątroby z żółtaczką lub bez niej;
- reakcje nadwrażliwości – osutka, pokrzywka, reakcje anafilaktyczne, zespół Stevensa i Johnsona;
- objawy neurologiczne – zawroty głowy, niepokój, bezsenność, koszmary senne, splątanie, omamy, psychoza, przejściowa utrata słuchu, zaburzenia powonienia;
- zapalenie języka;
- przebarwienie zębów (możliwe do oczyszczenia przez stomatologa);
- grzybice.
Rzadziej klarytromycyna może wywołać zaburzenia w obrazie krwi i zaburzenia pracy serca.
Klarytromycyna a alkohol
W trakcie przyjmowania jakiegokolwiek antybiotyku nie powinno się spożywać alkoholu, gdyż może grozić to:
- zmianą metabolizmu antybiotyków,
- zwiększeniem ryzyka wystąpienia skutków ubocznych antybiotyku,
- nadmiernym obciążeniem wątroby,
- reakcją disulfiramową – silną reakcją uczuleniową na alkohol.
Spożywania alkoholu należy unikać też do 3 dni po zakończeniu kuracji antybiotykowej.
Klarytromycyna a ciąża
Klarytromycyna nie jest zalecana w okresie ciąży, ponieważ może wykazywać szkodliwe działanie na dziecko. Należy do kategorii C leków w ciąży, czyli stosowana jest tylko w uzasadnionych przypadkach.
Klarytromycyna a tabletki antykoncepcyjne
Klarytromycyna jest jednym z leków, który zaburza działanie tabletek antykoncepcyjnych. Podczas jej stosowania nie dochodzi do wystarczającego wchłaniania się hormonów w jelitach, co może skutkować tym, że nie zablokują one owulacji. Sytuacja taka ma miejsce szczególnie wówczas, gdy zacznie się przyjmować ten antybiotyk na początku cyklu. Z tego powodu w okresach, gdy koniecznie jest stosowanie antybiotyków, należy dodatkowo stosować mechaniczne metody antykoncepcyjne.
Bibliografia:
1. Klarytromycyna - leki i preparaty lecznicze
2. Bezpieczeństwo stosowania antybiotyków makrolidowych w ciąży