Foliany - co to jest i jakie mają znaczenie?
Foliany to grupa związków o podobnych właściwościach odżywczych, do których należą zarówno obecny w suplementach diety syntetyczny kwas foliowy, naturalnie występująca w pożywieniu rozpuszczalna w wodzie witamina B9 oraz znajdująca się w mleku matki aktywna i od razu dostępna dla organizmu dziecka – metafolina (L-5-MTFH). Tę ostatnią można uznać za najlepszą formę folianów, gdyż w przeciwieństwie do niej - i sztucznie wytworzony kwas foliowy i naturalnie występujące w produktach spożywczych foliany muszą przejść szereg przemian, zanim zostaną wchłonięte i wykorzystane przez organizm.
Niezależnie od tego, z jaką formą folianów mamy do czynienia, jedno jest pewne: mają one niebagatelny wpływ na wzrost i rozwój płodu oraz noworodków, niemowląt i małych dzieci, dlatego nie może ich zabraknąć zarówno w diecie dzieci jak i przyszłych mam.
Związki te odgrywają bardzo ważną rolę w podziałach komórkowych oraz wpływają na syntezę kwasów nukleinowych i aminokwasów. Są również niezbędne do prawidłowego funkcjonowania poszczególnych komórek organizmu, zwłaszcza tych w układzie nerwowym i krwionośnym, w którym wspomagają tworzenie się czerwonych krwinek. Foliany regulują też stężenie homocysteiny we krwi i biorą udział w jej metabolizowaniu.
Foliany są niezwykle istotne dla dziecka nie tylko po porodzie i w ciągu kolejnych lat życia, ale i podczas jego życia płodowego. Suplementowanie ich w odpowiedniej dawce przez przyszła mamę zapobiega szeregowi schorzeń i nieprawidłowości rozwojowych u maluszka, m.in. rozszczepowi podniebienia i warg, wystąpieniu wad cewy nerwowej oraz groźnej anemii megaloblastycznej.
Gdzie występują naturalne foliany i jak możne je dostarczyć do organizmu?
Foliany naturalnie występują w różnych produktach żywnościowych:
- pochodzenia roślinnego – ciemnozielone warzywa liściaste: sałata, jarmuż i szpinak, brokuły, korzeń i natka pietruszki, brukselka, warzywa strączkowe, truskawki, sezam
- pochodzenia zwierzęcego - wątróbka kurza i wołowa, jaja (szczególnie żółtko), sery dojrzewające.
Warto jednak wiedzieć, że foliany naturalnie zawarte w pożywieniu są bardzo wrażliwe na działanie różnych czynników: wysokiej temperatury, tlenu, zmiennego pH oraz światła słonecznego. Z tego względu warzywa i owoce zawierające foliany należy w miarę możliwości spożywać na surowo lub po bardzo krótkiej obróbce termicznej. Jest to niezwykle ważne, zwłaszcza w kontekście badań, które wykazały, że dieta polskich dzieci w wieku przedszkolnym jest zbyt uboga w te substancje.
Suplementacja folianów zalecana jest standardowo tylko kobietom w ciąży, choć coraz częściej zwraca się uwagę na to, że powinny ją stosować także wszystkie kobiety w wieku rozrodczym. Jeśli chodzi o suplementację witaminy B9 u dzieci to nie jest ona konieczna. Ich zapotrzebowanie powinno być w pełni pokrywane z wartościowego pożywienia.
Foliany a kwas foliowy - czym się różnią?
Kwas foliowy jest syntetycznym związkiem należącym do grupy folianów, który jest produkowany przemysłowo. Znajdziemy go najczęściej w preparatach farmaceutycznych, suplementach diety oraz we wzbogacanej żywności. Charakteryzuje się dużą stabilnością i odpornością na działanie różnych czynników. Aby jednak mógł zostać prawidłowo wchłonięty i wykorzystany, musi przejść szereg skomplikowanych przemian metabolicznych.
Foliany naturalnie występujące w przyrodzie, w tym także w naszym pożywieniu pełnią podobną rolę jak kwas foliowy, ale tak samo jak syntetyczna forma witaminy B9, nie są one formą aktywną. Do takiej przekształcane są dopiero w organizmie człowieka. Aktywna biologicznie forma folianów, czyli taka, która wywiera wpływ na tkanki organizmu ludzkiego to L-5-MTHF, czyli metafolina.
Foliany w diecie dziecka i ich znaczenie dla prawidłowego rozwoju
Foliany są ważnym składnikiem diety dziecka już od pierwszych dni życia – występują naturalnie w mleku mamy w ilości odpowiedniej do całkowitego pokrycia zapotrzebowania malucha.
Ich podstawowym zadaniem jest wspieranie podziału komórek, który nieustannie dokonuje się w rosnącym i rozwijającym się organizmie noworodka i niemowlaka. Uczestniczą w procesach krwiotwórczych, przyczyniając się do zapobiegania anemii oraz wspomagają intensywny rozwój układu nerwowego dziecka. Niedobory związków z grupy folianów mogą wpływać negatywnie na pracę układu odpornościowego malucha, a także na rozwój jego mózgu.
Naturalne foliany, które występują w mleku mamy
Karmienie piersią jest najlepszym sposobem żywienia niemowląt. Mleko mamy dostarcza im wszystkich niezbędnych składników odżywczych w ilości idealnie dopasowanej do ich potrzeb rozwojowych, cennych witamin, minerałów oraz odpowiedniej dawki energii.
Dla noworodków i małych niemowląt karmionych piersią jedynym źródłem łatwo przyswajalnych folianów jest mleko mamy – są one biodostępne, a organizm dziecka nie musi przeprowadzać szeregu procesów metabolicznych w celu ich przyswojenia. Sytuacja ta nieco zmienia się w miarę postępów w rozszerzaniu diety. Maluch ma coraz większy dostęp do innych źródeł naturalnych folianów, przy czym należy pamiętać, że w przeciwieństwie do tych w mleku mamy, nie są one od razu aktywnie biologicznie, a więc nie są natychmiast gotowe do przyswojenia przez organizm. Mleko jest jednak podstawą diety niemowlaka, a więc i głównym źródłem folianów aż do ukończenia 1. roku życia.
Metafolin® - identyczna forma folianów jak w mleku mamy
Jeśli z pewnych względów nie chcesz lub nie jesteś w stanie karmić swojego dziecka piersią, nadal możesz zapewnić mu odpowiednią podaż cennych dla jego zdrowia i rozwoju folianów. Jest to możliwe za sprawą Metafolin® - składnika zawartego tylko w mleku HiPP BIO COMBIOTIK®.
Metafolin® to specjalnie opracowana przez naukowców łatwo przyswajalna przez organizm forma folianów. Jest on pozyskiwany w trakcie przemiany chemicznej folianów i ma identyczną strukturę jak foliany występujące w mleku matki. Metafolin® stanowi ulepszoną wersję tradycyjnego, syntetycznego kwasu foliowego, który do dziś możemy spotkać w różnego rodzaju preparatach dla niemowląt i małych dzieci.
Zdecydowaną zaletą Metafolin® jest jego natychmiastowa dostępność dla organizmu – dokładnie taka sama, jak folianów zawartych w mleku matki. Dzięki temu może być on od razu wchłonięty i wykorzystany przez malucha, nie wymagając dodatkowych, kilkuetapowych przekształceń do aktywnej metabolicznie formy.
Poznaj wyjątkową formułę Metafolin® - źródło folianów na wzór mleka mamy.
Mleko następne HiPP BIO COMBIOTIK® z Metafolin®
Mleko następne HiPP BIO COMBIOTIK® jest efektem wieloletnich badań naukowych nad mlekiem matki. Powstaje wyłącznie z najwyższej jakości surowców pochodzenia ekologicznego, aby zapewnić dzieciom wszystko, czego potrzebują do prawidłowego i zdrowego rozwoju, nawet po zakończeniu etapu karmienia piersią.
Mleko HiPP BIO COMBIOTIK® zawiera szereg cennych składników:
- galaktooligosacharydy (GOS) pochodzące z ekologicznej laktozy, która jest naturalnym źródłem węglowodanów występujących w mleku mamy; tworzą one optymalne środowisko dla rozwoju korzystnych bakterii jelitowych dziecka
- naturalne kultury bakterii kwasu mlekowego, pierwotnie pochodzące z kobiecego pokarmu, które w połączeniu z galaktooligosacharydami stanowią unikalny kompleks PRAEBIOTIK® + PROBIOTIK®
- Metafolin® - źródło folianów stworzone na wzór mleka mamy.
W skład mleka następnego HiPP BIO COMBIOTIK® wchodzą też witamina C oraz żelazo – substancje zwiększające biodostępność i efektywność wykorzystania naturalnych folianów w organizmie dziecka. Poza tym, witaminy C, A i D wspierają kształtowanie się układu odpornościowego malucha, a żelazo korzystnie wypływa na jego rozwój intelektualny. Prawidłowe funkcje mózgu, komórek nerwowych oraz narządu wzroku stymulują dodatkowo wartościowe kwasy tłuszczowe z grupy Omega-3 – DHA.
Poznaj mleko następne HiPP BIO COMBIOTIK® o ulepszonej recepturze z Metafolin®.
Źródła:
- M. Zimmer i inni, Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników dotyczące suplementacji u kobiet ciężarnych, https://www.ptgin.pl/
- D. Bomba-Opoń i inni, Suplementacja folianów w okresie przedkoncepcyjnym, w ciąży i połogu. Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników, http://perinatologia.umed.pl/wp-content/uploads/2018/02/56597-143992-2-PB.pdf
- M. Jarosz i inni, Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie, https://www.pzh.gov.pl/wp-content/uploads/2020/12/Normy_zywienia_2020web-1.pdf
- H. Szajewska i inni, Karmienie piersią. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci, http://www.kobiety.med.pl/cnol/images/cnol/Publikacje/karmienie_piersia.pdf
- Żywienie dzieci zdrowych - aktualne wytyczne, https://wl.uwm.edu.pl/sites/default/files/download/201801/zywienie_dzieci_zdrowych_-_aktualne_wytyczne_dr_szwalkiewicz-warowicka.pdf
- C. Lifschitz, DHA, kwas foliowy, witamina D, jod i żelazo w profilaktyce zdrowotnejhttps://poland.nestlenutrition-institute.org/sites/default/files/documents-library/publications/secured/bed383547e181e014f078b3052dd13f0.pdf
- J. Gaszyńska, Kwas foliowy – rola i zasadność suplementacji u różnych grup pacjentów, https://www.woia.pl/dat/attach/836_praca-specjalizycyjna---mgr-joanna-gaszynska.pdf