Doksycyklina – wskazania, przeciwwskazania i interakcje antybiotyku

Fot. HAKINMHAN / Getty Images

Doksycyklina stosowana jest w wielu wskazaniach klinicznych. Nie przenika jednak do płynu mózgowo-rdzeniowego, wobec czego nie jest wskazana w schorzeniach obejmujących ośrodkowy układ nerwowy.

Doksycyklina (doksycyklinum) jest antybiotykiem z grupy tetracyklin. Jest to antybiotyk o szerokim spektrum działania, jednak nadużywanie antybiotyków we współczesnej praktyce klinicznej doprowadziło do wzrostu oporności patogenów na niektóre antybiotyki. Wchłania się bardzo szybko z przewodu pokarmowego, choć niektóre leki czy jednoczesne spożywanie posiłków mlecznych bądź alkoholu mogą istotnie zmniejszyć wchłanianie, a tym samym osłabić działanie doksycykliny. Doksycyklina, podobnie jak wszystkie tetracykliny, należy do kategorii D, czyli leków mogących wywołać istotne uszkodzenia rozwojowe u dziecka. Dlatego jest absolutnie przeciwwskazana w ciąży i w okresie karmienia piersią. Jak każdy antybiotyk, jest to lek na receptę.

Polecamy: Antybiotyk tuż przed ciążą oraz w jej I, II i III trymestrze. Jakie antybiotyki są bezpieczne?

Doksycyklina – działanie

Doksycyklina bardzo dobrze przenika do różnych miejsc organizmu – narządów płciowych, jak jajniki czy macica, płuc, żółci, pokarmu, a także do płodu przez łożysko. Z tego względu doksycykliny nie mogą stosować kobiet w ciąży i karmiące, gdyż grozi to uszkodzeniem płodu. Doksycyklina jest metabolizowana w wątrobie, a czas półtrwania jej w organizmie jest częściowo zależny od funkcji nerek, gdyż to właśnie przez nerki jest ona wydalana. Bardzo słabo doksycyklina przenika do płynu mózgowo-rdzeniowego.

Polecamy Wam przekonać się, co się dzieje z organizmem, kiedy zbyt często sięgamy po antybiotyki:

Zobacz film: Co się dzieje z organizmem, kiedy zbyt często sięgamy po antybiotyki? Źródło: Co nas truje

Doksycyklina jest antybiotykiem z wyboru w następujących zakażeniach:

  • zakażenia układu oddechowego (wywołane przez Chlamydia pneumoniae, Haemophilus influenzae, Klebsiella spp., Mycoplasma pneumoniae, Streptococcus pneumoniae),
  • odmiedniczkowe zapalenie nerek, zapalenie pęcherza moczowego czy cewki moczowej wywołane przez Chlamydia trachomatis lub Ureaplasma urealyticum,
  • trądzik i inne zakażenia skóry,
  • borelioza,
  • gorączka Q,
  • riketsjoza,
  • cholera,
  • tularemia,
  • leptospiroza,
  • dżuma,
  • bruceloza,
  • kiła,
  • wrzód miękki,
  • chlamydioza,
  • rzeżączka,
  • biegunka podróżnych i inne zakażenia przewodu pokarmowego,
  • profilaktyka malarii.

Przeciwwskazania do stosowania doksycykliny

Przeciwwskazaniami do stosowania doksycykliny, jak wspomniano wcześniej, są ciąża i karmienie piersią. Może również zdarzyć się, że u chorego obserwuje się reakcję alergiczną na antybiotyki z grupy tetracyklin. Tym samym nie wolno ich u niego stosować. Przeciwwskazaniami do podania doksycykliny są także: niewydolność wątroby, niewydolność nerek i zaburzenia krzepnięcia. Nie jest to lek do stosowania u dzieci poniżej 12. roku życia, gdyż mogłoby się to wiązać z ryzykiem zaburzenia rozwoju zębów, zmianą ich zabarwienia czy uszkodzeniami i zaburzeniami rozwoju kośćca.

Podczas stosowania doksycykliny nie wolno opalać się ani bezpośrednio na słońcu, ani w solariach. Doksycyklina, jak i wszystkie antybiotyki z grupy tetracyklin może wywołać reakcję skórną w kontakcie z promieniowaniem UV.

Doksycyklina – dawkowanie

Doksycyklinę należy popić szklanką wody. W przypadku nasilonych objawów ubocznych ze strony przewodu pokarmowego można przyjmować antybiotyk w czasie posiłku, co zmniejszy dyskomfort. Unikać produktów mlecznych w trakcie terapii i alkoholu. Dzieci po 12. roku życia z masą ciała > 50 kg i dorośli poniżej 70 kg powinni przyjąć jednorazowo 200 mg doustnie leku, a następnie raz na dobę 100 mg leku. U dorosłych > 70 kg i w przebiegu cięższych zakażeń stosuje się dawkę 2 x 100 mg na dobę. U dzieci po 12. roku życia, które nie przekraczają 50 kg, dawkowanie doksycykliny zależy od masy ciała. Podaje się 4 mg/kg m.c. jednorazowo, a następnie 2 mg/kg m.c raz na dobę. W przypadku zakażenia kiłą stosuje się 200–400 mg na dobę w dawkach podzielonych przez 2 tygodnie. Jeśli doksycyklina stosowana jest celem profilaktyki malarii przed podróżą do rejonów endemicznych, konieczne jest przyjmowanie 100 mg antybiotyku na dobę na 1–2 dni przed podróżą, przez cały pobyt w danym regionie i przez miesiąc po powrocie.

Doksycyklina – interakcje

Doksycyklina może być w mniejszym stopniu wchłonięta z przewodu pokarmowego w przypadku jednoczesnego stosowania związków wapnia, magnezu, zobojętniających leków, węgla aktywowanego, cholestyraminy, glinu, czy po prostu produktów mlecznych. Dlatego należy przestrzegać co najmniej trzygodzinnego odstępu pomiędzy przyjmowaniem danych związków a doksycykliny. Trzeba również pamiętać, że jednoczesne przyjmowanie doksycykliny i antybiotyków beta-laktamowych może osłabić wzajemnie ich działanie. Doksycyklina wpływa na zmniejszenie działania leków, takich jak leki przeciwzakrzepowe czy środki antykoncepcyjne. Ponadto nasila toksyczność wielu innych środków farmaceutycznych.

Data aktualizacji: 22.01.2019,
Opublikowano: 22.01.2019 r.

Polecamy

Komentarze (0)

Trwa dodawanie...
Komentarz dodany!
Komentarz nie mógł zostać dodany
Czy można przedawkować paracetamol? Jakie są objawy i skutki zatrucia paracetamolem?

Paracetamol jest łatwo dostępnym lekiem wydawanym bez recepty. Ma działanie przeciwbólowe i przeciwgorączkowe. Znajduje się w wielu powszechnie stosowanych preparatach złożonych, dostępny jest też w formie samodzielnej, dlatego bardzo łatwo go przedawkować.

Czytaj więcej
Farmaceuta: Trzymanie leków w plastikowych opakowaniach to nie najlepszy pomysł

Związki wydzielane przez plastik mogą być niebezpieczne nie tylko w opakowaniach żywności, ale także opakowaniach lekarstw - alarmuje Grzegorz Carowicz, farmaceuta. Specjalista radzi, jak przechowywać leki, by uniknąć ryzyka przedostania się do nich toksycznych substancji. 

Czytaj więcej
Jaka witamina C dla dzieci jest najlepsza?

Organizm dziecka potrzebuje witaminy C, aby prawidłowo się rozwijać i funkcjonować, a także mieć siłę bronić się przed infekcjami. Dlatego warto wiedzieć, w jakich pokarmach i jakiej formie witamina ta jest dostarczana do organizmu oraz kiedy warto ją suplementować.

Czytaj więcej
Antybiotyki dozwolone przy karmieniu piersią. Które są bezpieczne?

Antybiotyki bezpieczne przy karmieniu piersią to przede wszystkim penicyliny. Odpowiednie lekarstwo dobiera lekarz tak, by było ono bezpieczne dla matki i dziecka, a jednocześnie miało właściwe spektrum działania i było skuteczne.

Czytaj więcej
Izotretynoina – wskazania i skutki uboczne stosowania

Izotretynoina to preparat wprowadzony do lecznictwa w pierwszej połowie lat siedemdziesiątych. Jest skuteczna w leczeniu niektórych ciężkich i średniociężkich form trądziku, ale nie jest też lekiem obojętnym dla zdrowia. Szczególnie niebezpieczna może być w okresie ciąży.

Czytaj więcej
Czy Ketonal jest dostępny bez recepty?

Ketonal to środek przeciwbólowy, który należy do grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych. Bardzo dobrze radzi sobie z dolegliwościami bólowymi o łagodnym i umiarkowanym nasileniu. Można po niego sięgać, gdy pojawia się ból zęba, głowy lub mięśni. Ketonal jest dostępny także w wersji bez recepty. Zobacz, jak go stosować.

Czytaj więcej
Psychobiotyki – jak działają i kiedy się je stosuje?

Psychobiotyki to bakterie probiotyczne, które wykorzystuje się w terapii chorób psychicznych. Przypisuje się im korzystny wpływ na oś mózgowo-jelitową, a dzięki temu na zdrowie psychiczne. Część badań sugeruje, że będzie można wykorzystywać je również w leczeniu chorób neurodegeneracyjnych.

Czytaj więcej
Metamizol – czym jest i jak działa?

Metamizol jest pochodną pirazolonu. Substancja występuje w postaci krystalicznie białego proszku; działa przeciwbólowo i przeciwgorączkowo. Po podaniu szybko się wchłania do przewodu pokarmowego i jest metabolizowana w wątrobie. Jednym z przeciwwskazań do jej przyjmowania jest ciąża.

Czytaj więcej
Antybiotyki i witamina C – czy dochodzi do interakcji? Jak bezpiecznie łączyć antybiotyk z suplementem?

Witamina C może obniżać stężenie antybiotyków z grupy aminoglikozydów. Nie jest przeciwwskazana przy stosowaniu innych antybiotyków, jednak należy stosować odpowiednie zasady przyjmowania. Witamina C może wchodzić w interakcje z wieloma związkami.

Czytaj więcej
Grejpfruty wchodzą w interakcje z lekami na nadciśnienie, cholesterol, cukrzycę... Dlaczego? Czym to grozi?

Leki na cholesterol, nadciśnienie czy na cukrzycę to jedne z najczęściej przepisywanych farmaceutyków. U pacjentów leczonych przewlekle odradza się spożywanie grejpfrutów. Dlaczego? Czy wszystkie leki wchodzą w interakcje z grejpfrutami?

Czytaj więcej