Suche utonięcia są poważnym zagrożeniem życia dla osób, które korzystają z kąpieli wodnych w morzu, jeziorze lub na pływalni. Suche utonięcia często utożsamia się z wtórnymi utonięciami, jednak oba zjawiska różnią się od siebie i nie należy ich ze sobą porównywać lub zamiennie używać ich nazw.

Utonięcia

Utonięcie to rodzaj gwałtownego uduszenia na skutek zalania dróg oddechowych poprzez zanurzenie w wodzie. Dostęp do powietrza zostaje odcięty, na skutek czego dochodzi do niedotlenienia organizmu. W odpowiedzi na wzrost poziomu dwutlenku węgla we krwi, osoba tonąca próbuje zaczerpnąć powietrza. Wówczas do płuc i żołądka dostaje się płyn.

Proces tonięcia zazwyczaj trwa 3–5 minut.

Większość utonięć to nieszczęśliwe przypadki w wodach naturalnych podczas nadmorskich urlopów i wypoczynku nad jeziorem. Utonięcia notowane są też na basenach i w sztucznych zbiornikach wodnych. Utopienia stanowią również skutek samobójstw i zabójstw.

Czym są suche utonięcia?

Suche utonięcie jest niebezpieczne i zagraża życiu, jednak nazwa „suche utonięcie” może być myląca i niekojarzona z rzeczywistym topieniem się ofiary. Suche utonięcia częściej dotyczą dzieci.

Suche utonięcie to stan, do którego dochodzi na skutek dostania się płynu do nosogardzieli człowieka. Mimo iż ciecz nie dostaje się do płuc i nie zalewa pęcherzyków płucnych, to podrażnia drogi oddechowe i wywołuje automatycznie skurcze głośni. Taka reakcja organizmu to element obronny krtani, zabezpieczający płuca przed zalaniem cieczą.

Konsekwencją tego odruchowego zjawiska jest zamknięcie dróg oddechowych i tym samym ograniczenie dostarczania tlenu do płuc i niedotlenienie. Zablokowane również zostaje usuwanie dwutlenku węgla z organizmu.. Suche utonięcie może wywołać nawet kilka kropel cieczy, w tym ślina.

Suche utonięcia są niezwykle groźne ze względu na fakt, iż nie dają natychmiastowych objawów i szansy na odpowiednio szybką reakcję i udzielenie pomocy. Do suchego utonięcia może dojść nawet po kilku lub kilkudziesięciu minutach po wyjściu z wody. Z tego powodu suche utonięcia nazywane są cichym zabójcą.

Zobaczcie, co zrobić, kiedy się udławimy. Jak wygląda pierwsza pomoc? Odpowiedź na filmie:

Objawy suchych utonięć

W przypadku suchego utonięcia objawy pojawiają się w chwili podrażnienia przez płyn dróg oddechowych i wystąpienia pierwszych skurczów krtani. Jeśli ktoś alarmuje, że zachłysnął się wodą podczas kąpieli lub nieprawidłowo przełknął ślinę, należy go uważnie obserwować.

Do objawów suchych utonięć należą:

• nagły, silny kaszel, często połączony z odruchem wymiotnym lub wymiotami i wydzielaniem gęstej śliny. Kaszel jest pierwszym odruchem obronnym organizmu, który podejmuje walkę z usunięciem czynnika drażniącego krtań
  
• duszności i trudności z oddychaniem
  
• ból w górnej części klatki piersiowej
  
• zawroty głowy, senność, zmęczenie, otępienie
  
• utrata przytomności.
  

Objawy suchego utonięcia nasilają się podczas leżenia.

Przyczyny suchych utonięć

Suche utonięcia spowodowane są dostaniem się płynu do nosogardzieli. Najczęstszą przyczyną suchego utonięcia jest zachłyśnięcie wodą podczas kąpieli i zabawy w wodzie, a także nieprawidłowe przełknięcie śliny bądź łapczywe picie napoju po wzmożonym wysiłku fizycznym, kiedy organizm ciężko i szybko oddycha.

Kiedy pojawią się symptomy suchego utonięcia, należy niezwłocznie udzielić poszkodowanemu pierwszej pomocy. Szybka reakcja na suche utonięcia może uratować życie, ponieważ człowiek może ponieść śmierć nie w wyniku samego suchego utonięcia, ale ze względu na powikłania po zachłyśnięciu się wodą i niedotlenieniu.

Suche utonięcia – pierwsza pomoc

Pierwsza pomoc rozpoczyna się od zauważenia objawów suchego utonięcia i zachowania spokoju w tej sytuacji. Kiedy pojawił się kaszel u poszkodowanego i nie pomaga w usunięciu płynu, należy polecić uniesienie ramion do góry lub skłon do przodu, oparcie rąk o uda i przystąpić do rozcierania, uciskania bądź oklepywania okolicy międzyłopatkowej, aby przyspieszyć wydostanie się płynu z dróg oddechowych.

Podczas akcji odkrztuszania należy głośno przypominać o spokojnym nabieraniu powietrza pomiędzy atakami kaszlu.

W przypadku duszności i kłopotów z oddychaniem, dolegliwości bólowych klatki piersiowej czy zawrotów głowy, należy ułożyć poszkodowanego w pozycji bocznej bezpiecznej. Nie przerywać monitorowania obserwacji chorego i rytmu jego oddychania.

Kiedy objawy nie ustępują, należy wezwać pogotowie ratunkowe i oczekiwać jego przybycia razem z poszkodowanym.

Bibliografia:

Stefan Raszeja, Medycyna sądowa. Podręcznik dla studentów., Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, 1993