Korytarz życia to rozwiązanie stosowane od lat w wielu państwach Europy. Pierwsze korytarze ratunkowe pojawiły się w latach 80. ubiegłego wieku w Szwajcarii, Niemczech, Austrii. Stworzenie korytarza życia jest tam obowiązkiem narzuconym przez prawo. W Polsce nie ma jak na razie takich regulacji, a tunel życia jest manewrem dobrowolnym. Służby ratownicze zachęcają do natychmiastowego zjechania do krawędzi jezdni po powstaniu zatoru na drodze w wyniku wypadku. Do przepuszczania służb nie służy pas awaryjny, który wykorzystywany jest wyłącznie do zatrzymania pojazdu w razie awarii.

Co to jest korytarz życia?

Korytarz życia nazywany jest także korytarzem ratunkowym (z ang. emergency corridor), korytarzem humanitarnym czy tunelem życia. Jest to pas ruchu utworzony dla pojazdów uprzywilejowanych, w tym karetek pogotowia, samochodów policyjnych czy strażackich, pomiędzy stojącymi w korku samochodami. Z tego umownego pasa ruchu korzystać mogą także służby autostradowe czy lawety, żeby możliwie najszybciej udrożnić powstały korek.

Korytarz życia w prawie

W niektórych krajach europejskich korytarz życia to obowiązek, w Polsce jak na razie to wyłącznie dobry obyczaj. Obowiązujące dotychczas przepisy nie regulują, w jaki konkretnie sposób kierowca ma się zachować, przez co działania podejmowane są chaotycznie. Kierowcy często nie mają nawyku spokojnego, bezpiecznego zjechania na bok. Korytarz życia to rozwiązanie stosowane przez Austriaków, Czechów, Słoweńców, Niemców czy Szwajcarów. Niezastosowanie przez kierowcę z tych krajów korytarza życia w sytuacji awaryjnej i utrudnianie przejazdu służbom ratowniczym podlega karze grzywny, która wynosi od 200 do 700 euro, a za jazdę korytarzem bez uprawnień zapłaci się 3000 euro. Na dodatek kierowcy muszą się liczyć z czasowym zakazem prowadzenia pojazdów i otrzymaniem punktów karnych. Dodatkowo w krajach tych przy drogach szybkiego ruchu ustawione zostały specjalne znaki informacyjne, które pokazują, jak należycie wykonać tunel życia.

Zobacz więcej: Pierwsza pomoc u dzieci – przygotowanie, resuscytacja, reanimacja

Z inicjatywy Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju oraz Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad oraz po akceptacji ze strony innych ministerstw, służb pogotowia ratunkowego, straży pożarnej, policji i kierowców opracowywana jest nowelizacja prawa o ruchu drogowym w zakresie korytarzy życia. Do 2019 r. zostaną wprowadzone nowe przepisy w tym temacie. Zrealizowana zostanie także kampania społeczna dotycząca sposobu ułatwienia przejazdu pojazdowi uprzywilejowanemu w ramach korytarza życia, a nowe przepisy staną się przedmiotem szkoleń dla osób przygotowują się do egzaminu na prawo jazdy. Po doprecyzowaniu przepisów resort zamierza wprowadzić zagadnienia związane z korytarzem życia jako część egzaminu na prawo jazdy. W ostatnim czasie na niektórych pojazdach pojawiły się specjalne naklejki przedstawiające, jak powinien wyglądać korytarz ratunkowy. Za naklejkę o wymiarach 50 na 70 cm zapłaci się około 50 zł. Zadanie Opracowanie i wdrożenie koncepcji „korytarzy życia” na drogach szybkiego ruchu znalazło się w Programie realizacyjnym na lata 2018–2019 do Narodowego Programu Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego 2013–2020.

Zobacz film i dowiesz wszystkiego o zasadach udzielania pierwszej pomocy:

Korzyści płynące z korytarza życia

Korytarz ratunkowy służy skróceniu czasu potrzebnego na dojazd służb ratunkowych do osób potrzebujących pomocy. Szacuje się, że pozwala zaoszczędzić około 6–8 minut. Dzięki temu podnosi prawdopodobieństwo uratowania życia i/lub zmniejszenia uszczerbku na zdrowiu poszkodowanych osób.

Jak utworzyć korytarz ratunkowy?

Korytarz ratunkowy jest szczególnie istotny na autostradach, gdzie występuje bardzo duży ruch, a każdy wypadek jest w stanie szybko go sparaliżować. Autostrada ma w Polsce formę dwupasmowej drogi, z ekranami akustycznymi lub barierami energochłonnymi między pasami ruchu. Dwa rzędy samochodów tworzące po wypadku korek utrudniają znacznie dojazd pojazdów ratunkowych do poszkodowanych. Kierowcy w wielu przypadkach zaczynają rozjeżdżać się na boki dopiero, gdy na horyzoncie pojawia się pojazd uprzywilejowany. Kompletnie innym rozwiązaniem jest korytarz życia, który polega na tym, że samochody stojące na lewym pasie odsuwają się do lewej, a te na prawym pasie do prawej krawędzi od razu po zauważeniu wypadku, jeszcze zanim zauważą nadjeżdżającą pomoc. Korytarz życia tworzy się intuicyjnie, nie czekając na odgłosy i światła samochodów ratunkowych. Dzięki temu służby nie muszą czekać na utworzenie miejsca przejazdu i swobodnie docierają do poszkodowanych.

Jeśli pasów ruchu jest więcej niż dwa, najlepiej przyjąć zasadę prawej dłoni. Wówczas auta znajdujące się na skrajnie lewym pasie zjeżdżają do lewej strony, a reszta aut na pozostałych pasach przesuwa się do prawej krawędź jezdni.

Zobacz więcej: Co się dzieje z ciałem człowieka podczas wypadku komunikacyjnego?

Korytarz życia a pas awaryjny

Część kierowców jest zdania, że korytarze ratunkowe są zbyteczne na drogach z pasem awaryjnym. Nic bardziej mylnego. Pas awaryjny często bywa zablokowany uszkodzonym pojazdem i przez to jest niemożliwy do wykorzystania. Inne problemy związane z pasem awaryjnym stanowią zanieczyszczenia, które mogą spowodować uszkodzenie pojazdu ratowniczego, pojawienie się tzw. wąskich gardeł, czyli mostów, wiaduktów, robót drogowych, brak widoczności, gapie danego zdarzenia, zanikanie pasa awaryjnego lub przechodzenie w pas wyłączenia.