Łzawiące oczy u niemowlaka mogą być objawem zapalenia spojówek zarówno o charakterze nieinfekcyjnym, jak i infekcyjnym, które wywołują głównie Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenzae czy Moraxella catarrhalis. Łzawienie może powodować obecne w oku ciało obce, ekspozycja na drażniące czynniki czy zaburzenia powodujące pogorszenie odpływu łez.

Zobacz także:

• Łzawiące i szczypiące oczy - co może być przyczyną?
• Wirusowe i bakteryjne zapalenie spojówek u dzieci – objawy, leczenie
• "Przewiane" oko – objawy i leczenie

Co powodować może łzawienie oczu u niemowlaka?

Za łzawienie oczu u niemowlaka odpowiadać mogą prozaiczne stany typu zatarcie, działanie czynników zewnętrznych – promienie słoneczne czy wiatr, obecność ciała obcego, ekspozycja na czynniki chemiczne (drażniący dym, gazy, pary) czy mechaniczne (nieprawidłowo wrastające rzęsy). Dziecko odczuwać może ból, pieczenie, potrzebę ciągłego mrugania. Oko bywa zaczerwienione, czasem pogarsza się zdolność widzenia. Niekiedy problem dotyczy obu oczu, najczęściej jednak załzawione jest jedno. Przypadłość mija samoistnie, choć warto przemywać oko herbatką ze świetlika lekarskiego zwanego też łąkowym, który wykazuje działanie przeciwzapalne, przeciwbakteryjne, przeciwbólowe, uszczelnia naczynia krwionośne oczu i likwiduje łzawienie.

Łzawiące oczko u niemowlaka przy bakteryjnym zapalniu spojówek

Łzawienie oczek u niemowlaka jest jednym z objawów towarzyszących bakteryjnemu zapaleniu spojówek. Stan ten wywołany bywa głównie przez dwoinkę zapalenia płuc – Streptococcus pneumoniae, Moraxella catarrhalis czy pałeczkę grypy – Haemophilus influenzae. U dziecka zaobserwować można ropny wysięk, obrzęk powiek i nastrzyknięte, czyli przekrwione spojówki.

Bakteryjne zapalenie spojówek współwystępuje przeważnie z infekcją górnych dróg oddechowych, która objawia się kaszlem, bólem gardła, katarem, podwyższoną temperaturą ciała. Podobne objawy jak te przy bakteryjnym zapaleniu spojówek mogą pojawić się po zabiegu Credégo, który wykonywany jest u noworodków jako element profilaktyki rzeżączkowego zapalenia spojówek.

Łzawienie oczu u niemowlaka a niedrożność kanalików nosowo-łzowych

Czerwone łzawiące oko u niemowlaka, któremu towarzyszy ropienie, spowodowane jest przeważnie niedrożnością kanalików nosowo-łzowych. W większości przypadków struktury te udrażniają się samoistnie w ciągu kilku pierwszych tygodni życia. Jeśli to nie nastąpi, oczy stają się szkliste – cały czas wypełnione łzami, które nie mają ujścia. Z wypełnionego całkowicie płynem oka spływa łza. Pierwsze objawy zauważalne są przeważnie już w pierwszym miesiącu życia dziecka. Oko bywa także podrażnione i opuchnięte. W jego kącikach gromadzi się żółtobiała wydzielina. Największe jej ilości stwierdza się po spaniu, w wyniku czego powieka może ulec sklejeniu.

Jak leczyć łzawienie oczu niemowlaka wywołane niedrożnością kanalików nosowo-łzowych?

W leczeniu niedrożnego kanalika nosowo-łzowego pomocne okazać się mogą domowe rozwiązania. Zaleca się przemywanie łzawiącego oka niemowlaka letnią przegotowaną wodą lub roztworem soli fizjologicznej, który możliwy jest do nabycia bez recepty w każdej aptece. To bezpieczny, obojętny dla tkanek organizmu roztwór chlorku sodu, który posiada zdolność nawilżania śluzówki oka. Najlepiej nabyć sól fizjologiczną w formie jednorazowych, jałowych buteleczek. Zabieg przeprowadzać należy przy użyciu wyjałowionego gazika. Ruchy powinny być wykonywane w kierunku od zewnątrz do wewnątrz, czyli do nosa. W przypadku mocno sklejonego oka poleca się przyłożenie na kilka chwil do oka mokrego gazika, co zadziała na wydzielinę rozmiękczająco.

Dodatkowo wskazane jest masowanie okolic woreczka łzowego (położony między nasadą nosa a kącikiem oka). O instrukcję masażu najlepiej poprosić pediatrę lub położną. Powinien być wykonywany regularnie.

W przypadku nieustępowania objawów przez kilka dni konieczna będzie konsultacja lekarska. Specjalista przepisać może krople okulistyczne z antybiotykiem. Jeśli nie pomogą, wykonane zostanie płukanie i sondowanie kanalików łzowych. Zabieg wykonywany jest na bloku operacyjnym, w krótkotrwałym znieczuleniu ogólnym. Przy pomocy strzykawki przez punkt łzowy do kanalika łzowego wprowadzany jest płyn. Kiedy okaże się, że drogi łzowe są niedrożne, przeprowadza się sondowanie – mechaniczne udrożnienie. Niepodjęcie leczenia tej dolegliwości wiąże się z zaburzeniem rozwoju ostrości widzenia i rozwojem infekcji bakteryjnych.

Łzawiące oko u niemowlaka – zaburzenia powodujące pogorszenie odpływu łez

W przypadku niestwierdzenia zatkania przewodu łzowego łzawiące oko u niemowlaka może być wynikiem zaburzeń pogarszających odpływ łez, w tym:

• podwinięcia powieki tzw. entropion – przejawia się podwinięciem brzegu rzęsowego w kierunku gałki ocznej;
• wywinięcia powieki tzw. ektropion – przejawia się obnażeniem spojówki gałkowej i powiekowej, odstawaniem brzegu powieki od gałki ocznej.

Zobacz film: Infekcja wirusowa a infekcja bakteryjna - jak je odróżnić

Bibliografia:

1. J. Kański, Okulistyka kliniczna, Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2007.

2. A. Dobrzańska, J. Ryżko, Pediatria. Podręcznik do Lekarskiego Egzaminu Końcowego i Państwowego Egzaminu Specjalizacyjnego, Edra Urban & Partner, Wrocław 2014.