Blizna po wyrostku to problem w dużej mierze dotyczący osób, które przechodziły operację usunięcia tego fragmentu jelita grubego jakiś czas temu, a także tych pacjentów, którzy z powodów zdrowotnych nie mogli przejść zabiegu usunięcia wyrostka metodą laparoskopową.

Blizna po wyrostku – problem czy nie?

Ten minimalnie inwazyjny zabieg zrewolucjonizował bowiem leczenie wielu schorzeń w obrębie jamy brzusznej i doprowadził do wyraźnego zredukowania blizn. W ramach laparoskopii w powłokach brzusznych wykonuje się jedynie trzy małe nacięcia: jedno do wprowadzenia kamery oraz dwa, za pomocą których usuwa się chory fragment narządu. Po tygodniu usuwa się szwy skórne, a pozostałe po nacięciach blizny są mało widoczne. Zabieg jest tak mało inwazyjny, że pacjent właściwie już następnego dnia może zostać wypisany ze szpitala.

Zupełnie inaczej przedstawia się sytuacja w przypadku klasycznej operacji, która wymaga rozcięcia powłok brzusznych i poprowadzenia cięcia podłużnego nad prawą okolicą biodrową. Po takim zabiegu pacjentowi pozostaje blizna na brzuchu. Tempo jej gojenia zależy od skłonności osobniczych, a także od odpowiednio prowadzonej rekonwalescencji. Niestety zdarza się, że podczas operacji dochodzi do uszkodzenia gałązek nerwów skórnych, które skutkuje zaburzeniem czucia w okolicy blizny pooperacyjnej (czasowym lub stałym). Zdarza się również, że po kilku miesiącach powstaje przepuklina pooperacyjna.

Blizna po operacji brzucha – jak długo się goi?

Blizna po wyrostku robaczkowym z reguły nie goi się długo. Szczególnie w przypadku zabiegów laparoskopowych rany goją się w ciągu kilku tygodni. W przypadku klasycznych operacji okres rekonwalescencji wydłuża się do miesiąca a czasami nawet 2-3 miesięcy. W trakcie gojenia się ran pooperacyjnych brzucha konieczne jest wstrzymanie się od intensywnych treningów sportowych i działań, które mogłyby w dużym stopniu obciążać mięśnie powłoki jamy brzusznej. Zbyt szybkie podjęcie za dużego wysiłku fizycznego może spowodować powstanie przepukliny w bliźnie pooperacyjnej.

Zrosty po wyrostku – uszkodzenia błony otrzewnowej

Operacja usunięcia wyrostka robaczkowego to jedna z najczęstszych (obok resekcji jelita grubego i operacji ginekologicznych) przyczyna pojawiania się zrostów otrzewnowych. Zrosty po wyrostku przyjmują postać pasm i blizn. Mają one bardzo różną strukturę: czasami są cienkie i właściwie niewidoczne, czasami grube i gęste. Zmiany te są wynikiem uszkodzenia błony otrzewnowej. Naruszony nabłonek chce się zregenerować, więc od brzegów ubytku rozwija się skrzep. Zamyka on naczynia krwionośne. Wokół odbudowują się połączenia międzytkankowe. W uszkodzonej tkance zaczyna gromadzić się włóknik, który z czasem ulega jednak rozpuszczeniu. Proces ten nosi nazwę fibrynolizy. Dzięki niemu złogi włóknika znikają prawie całkowicie, a blizny są widoczne jedynie minimalnie.

Niestety w przypadku większych uszkodzeń opisane odtwarzanie nabłonka trwa wolniej, co sprawia, że włóknik nie znika tak szybko jak powinien i zaczyna pokrywać narządy w jamie brzusznej. Może on także doprowadzić do sklejenia narządów ze sobą lub z błoną otrzewnową. Prawidłowy proces gojenia się błony otrzewnowej trwa około 3-5 dni, jeśli po tym czasie nie dojdzie do odbudowy nabłonka, można być prawie pewnym, że powstanie zrost.

Blizna po operacji wyrostka – jak o nią dbać?

Blizna po operacji wyrostka wymaga szczególnej pielęgnacji, nie tylko ze względu na troskę o jak najmniejszą jej widoczność, lecz także w celu przeciwdziałania ewentualnej infekcji. Jeśli rana jest jeszcze świeża, szczególną uwagę należy przywiązywać do tego, aby opatrunek był zawsze suchy i czysty. Należy unikać jego zamoczenia, a jeśli już do tego dojdzie – koniecznie go zmieniać. Zaleca się zmianę opatrunku 1-2 razy dziennie. Po zdjęciu szwów i rozpoczęciu formowania się blizny można przejść do zabiegów mających na celu jej maksymalne zmniejszenie. Na początku najważniejsze jest jej masowanie. Należy wykonywać koliste ruchy i lekko przyciskać bliznę palcami, nie należy jednak wykonywać tego na sucho. Warto również sięgnąć po żele i maści na blizny. Dla osiągnięcia dobrego efektu trzeba tego typu preparaty stosować 2-4 razy dziennie przez około trzy miesiące.

Zobacz film: Ostre zapalenie wyrostka robaczkowego - objawy, leczenie

Bibliografia:

1. D. Janczak, M. Merenda, A. Litarski, A. Wieraszko, J. Rać, Zastosowanie klipsów polimerowych w appendektomii laparoskopowej, „Polimery w medycynie“ 3/2011.

2. M. Madejewska, P. Korban, Postępowanie fizjoterapeutyczne w leczeniu blizn, „Kosmetologia estetyczna“ 4/2013.