Bakteryjne zapalenie gardła – co wywołuje infekcje?

Za wystąpienie bakteryjnego zapalenia gardła odpowiadają głównie bakterie paciorkowców z grupy A. To właśnie one powodują m.in. obecność anginy ropnej czy schorzeń takich jak liszaj bądź różyczka1. Niekiedy infekcja może być wywołana także przez bakterie Arcanobacterium haemolyticum lub Fusobacterium necrophorum2. Angina może mieć również podłoże wirusowe, jednak w tym przypadku jej przebieg jest nieco łagodniejszy i znacznie różni się od anginy ropnej (bakteryjnej)2.

Bakterie paciorkowca przenoszą się drogą kropelkową, co oznacza, że ryzykiem do zakażenia się od drugiej osoby jest np. współdzielenie tych samych naczyń czy przebywanie w bliskiej odległości, szczególnie gdy osoba chora kicha bądź kaszle3.

Bakteryjne zapalenie gardła – objawy

Dla bakteryjnego zapalenia gardła najbardziej charakterystyczne jest występowanie kilku objawów typowych dla anginy. Wśród nich wymienia się4:

• Ból gardła o bardzo dużym nasileniu, utrudniający przełykanie śliny;
• Wysoką gorączkę, z tendencją do pojawiania się dreszczy;
• Powiększone węzły chłonne;
• Biały nalot na migdałkach.

Oprócz tego w przebiegu bakteryjnego zapalenia gardła mogą wystąpić objawy takie jak nudności, bóle brzucha czy wymioty. Często to właśnie one pozwalają wskazać na anginę bakteryjną.4

Zapalenie gardła wirusowe czy bakteryjne – jak rozpoznać?

Rozróżnienie obu infekcji jest kluczowe w doborze odpowiedniej metody leczenia, gdyż bakteryjne zapalenie gardła wiąże się z koniecznością przyjmowania antybiotyków2.

Przede wszystkim warto wiedzieć, że oba stany zapalne mają zupełnie odmienny zestaw objawów. Te symptomy, które występują przy infekcji wirusowej, nie pojawiają się przy anginie bakteryjnej. Do objawów infekcji wirusowej należą4:

• katar,
• kaszel,
• chrypka,
• osłabienie mięśni.

Wirusowe zapalenie gardła może wiązać się także z obecnością biegunki, aft czy zapalenia spojówek4.

Bakteryjne zapalenie gardła u dzieci

Bakteryjne zapalenia gardła u dzieci występuje bardzo często. Szczególnie dotyczy to maluchów pomiędzy 3. a 6 rokiem życia, choć narażone na to są nawet dzieci do 15. roku życia. Zwiększoną zachorowalność obserwuje się zwłaszcza na etapie wczesnej wiosny, jesieni oraz zimy2. Bakteryjne zapalenie gardła u dzieci występuje tak często ze względu m.in. na słabszy układ odpornościowy dzieci5. Dodatkowo jama ustna to środowisko bardzo sprzyjające rozwojowi bakterii, gdyż zapewnia wilgoć, ciepło oraz substancje odżywcze6.

Bakteryjne zapalenie gardła – jak leczyć?

Bakteryjne zapalenie gardła bez antybiotyku nie może występować. Ten rodzaj leczenia jest podstawą. Warto jednak pamiętać, że leczenie jest skuteczne tylko wtedy, gdy lekarstwa przyjmuje się regularnie, zgodnie z zaleceniami lekarza2. Dodatkowo w czasie infekcji warto pamiętać o odpowiednim nawodnieniu organizmu i spożywać duże ilości wody (ze względu m.in. na wysoką gorączkę). Oprócz tego warto sięgnąć po leki zmniejszające stan zapalny2 i tym samym – łagodzące dolegliwości bólowe, np. Chlorchinaldin.

Działanie leku opiera się na obecności chlorchinaldolu – substancji o właściwościach przeciwbakteryjnych, przeciwwirusowych i przeciwpierwotniakowych. Chlorchinaldin ma postać tabletek do ssania i działa hamująco na rozwój wymienionych patogenów. Łagodzi stany zapalne, co w konsekwencji przynosi ulgę w dolegliwościach, takich jak ból gardła.

Bibliografia:

1. Kuchar E., Jaką rolę w wywoływaniu chorób u człowieka odgrywają paciorkowce grupy B i G? Czy można je wykryć w szybkich testach paciorkowcowych i rutynowych posiewach? Czy wywołane nimi zakażenie zagraża wystąpieniem ropnych i późnych powikłań (takich jak w zakażeniu paciorkowcem grupy A) i wymaga leczenia? Jakie leczenie stosować w takich przypadkach?, Medycyna Praktyczna, 2015, dostęp: 17.03.2022.

2. Sawiec P. i inni, Ostre zapalenie gardła i migdałków (angina), Medycyna Praktyczna, 2021, dostęp: 17.03.2022.

3. Gowin E., Horst–Sikorska W., Leczenie zapalenia gardła bez antybiotyku – czy to możliwe?, Farmacja Współczesna, 2012, 5.

4. Dziekiewicz M., Radzikowski A., Angina paciorkowcowa – zasady diagnostyki i leczenia, Pediatria i Medycyna Rodzinna, 2016, 12.

5. Durska G., Zaburzenia odporności u dzieci, Medycyna Praktyczna, 2012, dostęp: 17.03.2022.

6. Abranches J., Zeng L. i inni, Biology of Oral Streptococci, Microbiology Spectrum, 2018,6.

Artykuł partnerski