Wzrok to jeden z naszych najważniejszych zmysłów. To dzięki niemu odbieramy ponad 80 procent informacji z otaczającego nas świata! Wzrok może być nie tylko źródłem cudownych doznań, ale ma też ogromne znaczenie w codziennym życiu. Wielu uszkodzeń wzroku można uniknąć dzięki regularnym badaniom wzroku. Światowy Dzień Wzroku to czas, w którym wielu specjalistów zajmujących się ochroną wzroku zachęca do przesiewowych badań organizowanych w swoich gabinetach.
Jak często badać wzrok?
Badania okulistyczne w celach kontrolnych warto przeprowadzać przynajmniej raz na 2 lata. Podstawowe badanie okulistyczne może wykonać lekarz rodzinny przy użyciu tablicy do badania wzroku. Wśród popularnych metod sprawdzania sprawności tego narządu można wymienić również komputerowe badanie wzroku.
Od kiedy obchodzimy Światowy Dzień Wzroku? Dowiesz się z filmu:
Najczęstszą przyczyną wizyt u okulisty są wady ostrości wzroku, nazywane również wadami refrakcji. Dotykają one zarówno dzieci, jak i osób dorosłych. W dobie współczesnych przemian technologicznych i rozpropagowanego trybu życia częstym podłożem wad refrakcji jest nadwyrężanie narządu wzroku.
Badanie ostrości wzroku do bliży i do dali
Podstawowym badaniem okulistycznym jest badanie ostrości wzroku do bliży i do dali. Pozwala ono na dokładną ocenę zdolności rozdzielczej siatkówki. Jest to możliwe dzięki pobudzeniu wrażliwych na światło czopków, które znajdują się w siatkówce oka. Tego typu badanie przeprowadza się na tablicy do badania wzroku, tzw. tablicy Snelllena.
Widnieje na niej 11 rzędów, na których znajdują się małe i duże literki o stopniowo malejącej wielkości. Przy badaniu ostrości wzroku pacjent zakrywa jedno oko, po czym czyta poszczególne elementy tablicy w kolejności od góry do dołu. Ostatnia linijka, którą jest w stanie przeczytać, wskazuje na stopień ostrości w danym oku. Do oceny stanu narządu wzroku wykorzystuje się podział ostrości na:
- wzrok prawidłowy,
- wzrok prawie normalny,
- słabowzroczność lekką,
- słabowzroczność umiarkowaną,
- słabowzroczność głęboką,
- ślepotę całkowitą.
Tego typu badanie jest bezpłatne, może przeprowadzić je lekarz rodzinny, a nawet higienistka. Jego mankamentem jest brak precyzyjności, bowiem badanie to pozwala określić tylko przybliżony poziomu ostrości. Do pełnej diagnostyki wady referencyjnej niezbędne jest wykonanie bardziej szczegółowych badań.
Z filmu dowiecie się, jakie funkcje pełni ludzkie oko:
Komputerowe badanie wzroku
Kolejnym, zaliczanym do podstawowych badań okulistycznych, jest komputerowe badanie wzroku. Pozwala ono na dokładne określenie krzywizny wypukłej warstwy oka (rogówki) oraz ocenę wady referencyjnej. Urządzenie wykorzystywane do tego badania w terminologii okulistycznej nazywa się refraktometrem automatycznym, natomiast potoczniemówi się o nim, jako o komputerze.
Badanie to trwa kilka minut i jest całkowicie bezbolesne. Wykorzystuje się przy nim promienie podczerwieni, a następnie analizuje kąt ich padania w stosunku do układu optycznego oka.
Co istotne, wynik komputerowego badania wzroku nie może być podstawą doboru okularów korekcyjnych lub soczewek kontaktowych. Dzieje się tak dlatego, że wynik ten podaje jedynie przybliżoną informację na temat wady wzroku.
W celu jego uszczegółowienia okulista powinien zlecić dodatkowe badania. Ceny komputerowego badania wzroku zaczynają się już od kilkudziesięciu złotych. Jednakże do tej kwoty należy również doliczyć koszty wizyty u specjalisty.
Badanie przesiewowe oka
Kolejnym badaniem, pozwalającym na określenie wady wzroku jest przesiewowe badanie oka. Jest ono całkowicie bezbolesne i nieinwazyjne. Najczęściej wykonuje się je dzieciom w wieku wczesnoszkolnym oraz noworodkom tuż po porodzie.
Przy przesiewowym badaniu wzroku ocenia się stopień reagowania mięśni okołoruchowych oraz gałek ocznych na promienie świetle. Badanie to stanowi podstawę przy diagnozowaniu wad wzroku oraz schorzeń oczu, w tym również nieprawidłowości w ich anatomii. Przesiewowe badanie oka jest bezpłatne, może przeprowadzić je lekarz rodzinny czy nawet pielęgniarka szkolna.
Badanie ciśnienia wewnątrzgałkowego
Badanie ciśnienia wewnątrzgałkowego, nazywane również tonometrią, zaliczane jest do podstawowych badań wzroku. Wykorzystywane jest ono w rozpoznaniu najczęstszych chorób oczu, w tym przede wszystkim jaskry.
Badanie to przeprowadza się za pomocą tonometru - specjalistycznego urządzenia, które wprowadza do rogówki dawkę powietrza, w ten sposób, zmieniając jej kształt. Stopień zniekształcenia rogówki pozwala na ustalenie ciśnienia wewnątrzgałkowego. Do przeprowadzenia tego badania wykorzystuje się również tonometr aplanacyjny.
Wówczas konieczne jest wykonanie znieczulenia narządu wzroku. Mierzenie ciśnienia przy użyciu tego urządzenia polega na uciskaniu rogówki i odczytaniu wyświetlonego wyniku. Koszt wykonania tego typu badania wynosi maksymalnie 20 zł.
Specjalistyczne badania okulistyczne
Jeśli, po podstawowych badaniach okulistycznych, lekarz nie jest w stanie określić wady referencyjnej lub schorzenia oka, często zleca dodatkowe badania. Wśród najważniejszych warto wymienić:
- badanie pola widzenia, polegające na ocenie stopnia reagowania na bodźce nerwu wzrokowego,
- badanie obrazowe oka, służące do badania przekroju siatkówki i rogówki narządu wzroku,
- USG oka, wykorzystywane w celu uzyskania obrazu oczodołu,
- badanie dna oka, polegające na wykonaniu serii fotografii, na podstawie których można ocenić wadę referencyjną oraz schorzenia narządu wzroku.
Jak wygląda laserowa korekcja wzroku? Odpowiedź na filmie: