Rodzice, przygotowując wyprawkę dla dziecka, muszą zmierzyć się z wieloma niewiadomymi. Jedną z nich stanowi odpowiedni smoczek dla noworodka. Małe dzieci wykazują przeważnie dużą potrzebę ssania, które daje im przyjemność i działa uspokajająco. Dla jednych noworodków wystarczające będzie ssanie piersi przy karmieniu, zaś inne potrzebują doświadczać go częściej. Wtedy sprawdza się smoczek.
Czy dawać smoczek noworodkowi?
Smoczek dla noworodka nie jest wrogiem, jeśli jest odpowiednio dobrany i stosowany. Stanowi jeden z najlepszych sposobów na uspokojenie płaczącego dziecka. Amerykańska Akademia Pediatrii donosi, że zasypianie ze smoczkiem zmniejsza ryzyko wystąpienia zespołu nagłej śmierci łóżeczkowej. Jest to sposób radzenia sobie z napięciem i stresem. Ważne jest, aby nie uzależnić dziecka od smoczka, wykorzystując go jako rozwiązanie na wszystkie problemy. W związku z tym rodzice powinni kontrolować długość korzystania ze smoczka i pamiętać o wyjmowaniu go z buzi dziecka, kiedy zaśnie.
W opinii niektórych specjalistów smoczek u noworodka powoduje problemy ze zgryzem i zmiany w aparacie mowy, które będą skutkować wadami wymowy. Źle dobrany smoczek może powodować zmiany w napięciu mięśnia okrężnego ust. Wówczas dziecko nie domyka warg i zaczyna oddychać ustami, co predysponuje do infekcji górnych dróg oddechowych.
Cechy najlepszego smoczka dla noworodka
Najlepszy smoczek dla noworodka powinien posiadać:
- anatomiczny kształt – wzorowany jest na wyglądzie brodawki piersiowej, dzięki czemu dopasowuje się do kształtu buzi dziecka; gumka smoczka rozciąga się pod wpływem ssania; jest spłaszczona od dołu i wypukła od góry, co wpływa na właściwe ułożenie języka i kształt podniebienia;
- rozmiar dostosowany do wieku – za duży smoczek prowokuje wymioty, a za mały zaburza pracę mięśni i predysponuje do wad zgryzu; dla noworodka należy wybierać smoczki oznaczone 0+ i 0–3 m;
- otwory w tarczce – wykonana z plastiku tarczka smoczka powinna posiadać otwory zapewniające dostęp powietrza, zapobiegające zastojom śliny i pozwalające na wygodne ułożenie ust w czasie ssania;
- odpowiedni skład – smoczek może być wykonany z silikonu i wtedy jest przezroczysty, nie odkształca się, nie ulega przebarwieniom, jest łatwy w czyszczeniu, bezsmakowy i bezzapachowy, twardy lub z lateksu i ma żółty kolor, pachnie gumą, jest miękki, lepiej udaje pierś mamy;
- cienką i miękką podstawę, która zapewnia prawidłowe zamknięcie buzi i zapobiega problemom dentystycznym;
- bezpieczny uchwyt w kształcie pierścienia, umożliwiający łatwe wyjęcie smoczka.
Jaki smoczek dla noworodka wybrać?
Należy wybierać wyłącznie smoczki opatrzone certyfikatami i atestami bezpieczeństwa. Ważne, aby nie posiadały w składzie bisfenolu A – środka chemicznego stosowanego w produkcji tworzyw sztucznych. Na opakowaniu powinien znajdować się napis BPA free, co oznacza, że nie zawierają tej szkodliwej dla zdrowia substancji. W sprzedaży dostępne są specjalnie dobrane do płci dziecka wzory i kolory smoczków. Można je nabyć w aptekach, drogeriach lub sklepach z akcesoriami dla dzieci, które często oferują także sprzedaż internetową.
Pierwszy smoczek dla noworodka powinien być silikonowy. Smoczek ortodontyczny dla noworodka stymuluje funkcjonalno-anatomiczny rozwój podniebienia, rozwija mięśnie języka i żuchwy i zachęca do naturalnego odruchu ssania. Ważne jest, aby smoczek anatomiczny był rekomendowany przez Polskie Towarzystwo Ortodontyczne.
Smoczek dynamiczny dla noworodka ma symetryczny kształt odzwierciedlający brodawkę sutkową. Posiada unikalną dynamiczną konstrukcję umożliwiającą ssanie w naturalnym rytmie – rozciąga się i kurczy zgodnie z rytmem ssania, zapewnia swobodne oddychanie i połykanie śliny, nie zaburza rozwoju mowy i zgryzu.
Smoczek do butelki dla noworodka powinien posiadać otwór odpowiedniej wielkości. Jeśli jest za duży, mleko wycieka za szybko – dziecko może się zakrztusić i połykać pęcherzyki powietrza powodujące kolkę. Za mały będzie powodować zmęczenie ssaniem bez efektu.
Kiedy dać smoczek noworodkowi?
Smoczek dla noworodka karmionego piersią powinien być podany, gdy dziecko opanuje umiejętność ssania piersi, w innym razie może zaburzyć technikę ssania i spowoduje problemy z karmieniem. Zdaniem niektórych specjalistów smoczka nie powinno się dawać noworodkom, a dopiero dzieciom od 6. tygodnia życia. Nie powinno się korzystać ze smoczka w okolicach karmienia, bo zaspokojenie odruchu ssania może je skracać.
Jak wyparzyć smoczek dla noworodka?
Smoczek musi być wysterylizowany przed pierwszym użyciem. Najlepszym sposobem jest wygotowanie. Usunięcie wszystkich bakterii wymaga potraktowania akcesoriów wodą o temperaturze przynajmniej 90°C. Czysty smoczek należy umieścić w naczyniu z wrzącą wodą i gotować przez minimum 5 minut, ale nie dłużej niż kwadrans.
Jeżeli chodzi o codzienną higienę, to niektóre smoczki można myć w zmywarce do naczyń, jeśli zezwala na to producent. Nie powinno się stosować żadnych silnych żrących środków czyszczących. Smoczki najlepiej myć w ciepłej wodzie, z wykorzystaniem zwykłego płynu do naczyń. Następnie akcesoria płucze się pod bieżącą wodą i odstawia na suszarkę do wyschnięcia. Na rynku dostępne są specjalne stojaki do suszenia smoczków.
Codziennie można korzystać ze specjalnych sterylizatorów. Najbardziej popularne są parowe i mikrofalowe. Proces sterylizacji trwa 8–12 minut. W sprzedaży dostępne są płyn i rozpuszczalne tabletki sterylizujące, które można stosować na zimno. Dodaje się je do naczynia z wodą, w którym przez pół godziny będą moczyć się smoczki.
Bibliografia:
1. Zawitkowski P., Poradnik opieki i pielęgnacji małego dziecka, Warszawa, Instytut Matki i Dziecka oraz Polskie Stowarzyszenie Terapeutów NDT-SI, 2002.
2. Rogala D., Kulik-Kupka K., Spychała A. i wsp., Bisfenol A – niebezpieczny związek ukryty w tworzywach sztucznych, „Problemy Higieny i Epidemiologii”, 2016, 97(3), s. 213-219.